Konu: Mevsimlik Tarım İşçileri
GENELGE
2024/5
Mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmak amacıyla; bulundukları illerden başka illere gidenlerin ve ailelerinin bu süreçte yaşadıkları sorunlarının giderilmesine yönelik olarak yapılacak çalışmalarda aşağıdaki usul ve esaslara uyulacaktır.
1- Geçici yerleşim alanı
a) Valiliklerce, mevsimlik tarım işçilerinin yoğun olarak çalıştığı yerlerde; eğitim ve sosyal faaliyetleri ile işçilerin temel ihtiyaçlarını giderebilecekleri ortak kullanım alanları olan, iklim şartlarına uyumlu, emniyetli, ekonomik, estetik ve fonksiyonel, prefabrik, betonarme ya da çelik iskeletli, yeterli büyüklükte bir geçici ortak kullanım merkezi ile elektrik, su ve kanalizasyon alt ve üst yapısı bulunan geçici yerleşim alanlarının oluşturulması sağlanacaktır.
b) Geçici yerleşim alanları; sel ve su baskını gibi doğa olaylarından olumsuz etkilenmeyecek, yol ve altyapı hizmetlerinin sunumunun kolaylıkla sağlanabileceği, sağlık şartlarına uygun, tehlikeli ve girilmesi yasak yerlere yeterli mesafede, işçilerin asgari ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikleri haiz ve işçi sayısına uygun büyüklükteki kamuya ait taşınmazlar veya Hazine taşınmazları arasından seçilecektir. Bu kapsamda talep edilen Hazine taşınmazları, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca, kamuya ait diğer taşınmazlar ise valilik ve ilgili kamu kurumu (kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları dâhil) ile yapılacak protokol kapsamında ilgili mevzuatına göre tahsis edilecektir.
c) Valiliklerce hazırlanan eylem planlarında belirlenen alanlara ilişkin öncelikle tahsis veya protokol belgesi Mevsimlik Tarım İşçileri Bilgi Sistemi’ne (e-METİP) aktarılacaktır.
ç) Bu Genelge kapsamındaki faaliyetlerin gerçekleştirilmesi amacıyla, kamu kurum ve kuruluşlarına ait araçların Mevsimlik Tarım İşçileri Projesi (METİP) iş ve işlemlerinde kullanılması sağlanacaktır. METİP kapsamında gönderilen ödenekten hiçbir şekilde taşınmaz, iş makinesi ve taşıt satın alınmayacaktır.
d) Kurum ve kuruluşların makine parkının yetersizliği durumunda geçici yerleşim alanı için altyapı oluşturulması ve bu kapsamda ihtiyaç duyulan hizmetlerin yerine getirilmesi için valiliklerce hizmet alımı yapılabilecektir.
e) Geçici yerleşim alanlarına su ve elektrik hizmeti verilmesine ilişkin abonelik ve kullanım bedelleri valiliklerce belirlenecek işletme modeline göre yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları ile il özel idareleri bütçelerine onaylanan eylem planı kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tahsis edilen/gönderilen ödeneklerden veya kullanıcı tarafından karşılanacaktır.
f) Geçici yerleşim alanlarının belirli aralıklarla her türlü haşerelere karşı ilaçlanması ile atıkların uzaklaştırılması, temiz içme ve kullanma suyu sağlanması hizmetleri; belediye sınırları içinde veya mücavir alanlarda ilgili belediyelerce, belediye sınırları dışında ise il özel idarelerince yerine getirilecektir.
g) Geçici yerleşim alanlarında, bu başlıkta belirtilenler ile ortak kullanım merkezine ait zaruri ihtiyaçları (tuvalet, banyo vb.) karşılamak amaçlı eklentiler dışında hiçbir geçici veya kalıcı yapıya (çadır, prefabrik, bina vb.) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca gönderilen ödenekten valiliklerce harcama yapılmayacaktır. Geçici yerleşim alanları ile mevcut yollar arasındaki bağlantıyı sağlama maksadı dışında ulaşım altyapısı oluşturulmayacaktır.
ğ) Valiliklerce geçici yerleşim yerlerinin bakım, onarım ve sürdürülebilirliğinin, sağlanabilmesi için ilgili paydaşların sürece dâhil edilmesiyle belirlenecek işletme modelinin eylem planları ile birlikte e-METİP’e girilmesi sağlanacaktır.
h) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gerekli gördüğü takdirde ilgili kurum temsilcilerinin de katılımıyla izleme ekibi oluşturarak eylem planına uygunluk tespiti ve faaliyetlerin takibi amacıyla saha ziyaretleri yapacaktır. Valiliklerce izleme ekibine gerekli kolaylık ve destek sağlanacaktır.
2. Sağlık hizmetleri
a) İl sağlık müdürlüklerince mevsimlik tarım işçilerinin ve ailelerinin aşılamaları; kadın, gebe, bebek, çocuk ve gençlik sağlığı izlemleri; bulaşıcı hastalık, kanser, verem taramaları ile kronik hastalık tarama ve izlemlerine yönlendirmeye ilişkin faaliyetleri periyodik olarak yürütülecek ve bunlara yönelik danışmanlık ve bilgilendirme çalışmaları yapılacaktır. Bu hizmetlerin ve hizmetlere erişimin kolaylaştırılması amacıyla mobil sağlık ekipleri oluşturulacaktır.
b) İl sağlık müdürlüklerince mevsimlik tarım işçiliğinin yoğun olduğu bölgelerde yeterli sayıda sağlık personelinin istihdamı sağlanacak ve hizmet ihtiyacına göre personelin çalışma saatleri düzenlenecektir.
c) Çalışan sağlığının korunması ve geliştirilmesi kapsamında il sağlık müdürlüklerince gerekli bilgilendirme faaliyetleri yapılacaktır.