Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Sayı : B.12.0.TDG.0.11.02.02/ 74
Konu : Kooperatif Projelerinin Uygulama Esasları
Ortakların sosyo-ekonomik faaliyetlerini düzenlemek, çiftçi işletmelerini kazançlı ve verimli hale getirmek, pazarlamayı düzenlemek, tesisler kurmak ve yönetmek, üretim ve tüketim ihtiyaçlarını karşılamak, tabii kaynakların geliştirilmesi, köyde tarımsal sanayinin kurulmasını sağlayan çalışmalara katılmak, kırsal kesimde ekonomik hareketlerin olumlu yönde gelişmesine yardımcı olmak, yaşama düzeyinin yükselmesini sağlayan her türlü çalışmalara katılmak ve finansman ihtiyacını karşılamak gayesiyle kurulan tarımsal amaçlı kooperatiflere çeşitli konularda proje uygulattırıldığı, gerektiğinde bu projelerin konu ve kapasitesinde değişikliğe gidildiği ve bu konularda çeşitli genelgeler gönderildiği bilinmektedir.
Hizmet akımında bütünlüğü ve etkinliği, ayrıca uygulamada kolaylığı sağlamak maksadıyla Genel Müdürlüğümüzce bugüne kadar yayınlanarak gönderilen genelgelerin yeniden gözden geçirilmesi ve bir arada toplanması zarureti hasıl olmuştur.
Bu sebeple yayınlandığı tarihten itibaren geçerli olmak üzere kooperatiflerin proje konusu tespiti, konu değişikliği, kapasite değişikliği ve konu iptaline ait işlemler aşağıda belirtildiği gibi yapılacaktır.
I- PROJE KONUSU TESBİTİ:
Bir kooperatif projesi teknik yardım, finansman ve pazarlama yönünden en iyi şekilde desteklenmiş olsa bile eğer konu seçimi iyi yapılmamışsa ve projeyi uygulayacak kooperatif ortaklarına projenin devamı için yapılması gereken hususlar, mali, idari ve hukuki konularda yeterince bilgilendirilme yapılmadan o projenin başarıya ulaşması mümkün değildir. Onun için eğitim faaliyetlerinin ve yanında proje etüdünün çok iyi yapılması gerekmektedir. Bu itibarla, yatırım programına alınan kooperatiflerin yönetim kurulundan en az iki kişi (başkan ve bir aza) nın genel müdürlüğümüzün uygun gördüğü bir tarihte yatırım programına girdiği proje konusu ve kooperatifçilik hakkında teknik, idari, mali ve hukuki konularda verilecek bir eğitimi alması gerekmektedir. Eğitime katılmayan (genelgenin yayınlandığı tarihten geçerli) yöneticilerin kooperatiflerinin kredilendirilmesi yapılmayacaktır.
Konu Tespiti Yapılırken Dikkat Edilecek Hususlar:
1- Proje konusunun zirai üretimi arttırıcı, değerlendirici veya istihdamı artırıcı nitelikte ve kalkınma planı ile tutarlı olması,
2- Bakanlık görev alanına giren, 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na göre kurulan tarımsal amaçlı kooperatif ortaklarının en az %80’inin kırsal alanda oturması, fiilen tarımsal üretimde bulunması ve yine ortaklarının en az %60'ının geçimini kısmen veya tamamen desteklenecek proje konusunda üretimde bulunarak sağlaması,
3- Teklif edilecek proje için gerekli olan hammaddenin kısmen de olsa kooperatif faaliyet alanı içindeki üretimden, en az %50‘sinin de ortakların kendi üretimlerinden karşılanması,
4- Teklif edilecek proje konusunda kooperatif-ortak ilişkisinin olması ve ristum prensibinin çalışması,
5- Pazarlama durumunun uygun olması (arz ve talebin incelenmesi)
6- Yörede, tespit edilecek proje konusu yönünden çalışma gösteren kurulmuş ve kurulması planlanan tesislerin kurulu ve çalışma kapasitelerinin incelenmesi ile mevcut kapasite ile üretim girdileri arasındaki ilişkinin incelenmesi,
7- Tesisin kurulabileceği yerin alt yapı durumu,
8- Uygulanabileceği düşünülen projenin tahmini tutarına göre finansman imkanları,
9- Projenin yöre ekonomisini ve sosyal yapısına etkisi ile yaratacağı istihdam kapasitesi,
10- Kooperatifin idari, mali ve hukuki durumunun uygunluğu,
11- Konu tespitinde; proje etüt ( EK - 1) raporlarında özellikle kooperatif projeleri etüt raporundaki ortaklar listesini belirten Tablo-27’nin doldurulması, Tablo-27’nin doldurulurken, ÇKS de belirtilen arazi varlığı ile taahhüt edilen arazi varlığının toplamı kullanılarak doldurulması, tüm ortakların Çiftçi Kayıt Sistemine kayıt olup ÇKS numarası almaları (Kooperatif Mülkiyetindeki sanayi projeleri % 80 ÇKS yeterli ve devam eden KASDP projeleri hariç ) gerekmektedir.
12- Teklif edilen proje tip projelerimizden değilse, proje etüt raporuyla birlikte konuyla ilgili fizibilite raporunun da hazırlanarak gönderilmesi,
13- Daha önce proje uygulayan bir kooperatif için ikinci bir konu teklifi yapılacaksa, yukarıdaki şartlarla birlikte ilk projenin işletmeye geçmiş olması, kooperatif veya ortaklar mülkiyetindeki projelerde ilk projeden yararlanan ortaklar haricinde yeni ortakların projeye dahil edilerek konu istenmesi veya önceki projelerden yararlanan ortakların ikinci projeden de yararlanmak istemeleri halinde ise, ortağın (önceden proje uygulayan, aldığı proje konusunda proje kapasitesini koruyan veya ilk defa uygulayacak olan) kooperatife karşı borç ve yükümlülüklerini (süt verme vb. gibi) zamanında yerine getirmiş olması, kredi borçlarını T.C Ziraat Bankasından resmi yazı alarak (önceki uyguladığı projenin vade süresi) kapatmış olduğunu ve borcunun kalmadığım belgelemesi gerekmektedir. Daha önce uyguladığı projelerde, proje ekonomik ömrü süresince (proje ekonomik ömrü 20 yıl) başarılı olması gereklidir. (örneğin; proje ömrü içerisinde hayvancılık uygulanan birinci proje 300 baş ise yapılan tespitte en az 300 baş damızlığın elde olması gerekir, hiçbir ortağın muaccel halde olmaması). Son iki yıl üst üste kârlı bir şekilde çalıştırılamayan, yetkili bir serbest muhasebeci ve/veya mali müşavirden onaylı, bilançosu kârlı durumda olmayan kooperatiflere ikinci proje konusu verilemeyecektir.