Resmi Gazete Dışındaki Kaynak
No.:
2014/16
Kurum:
Hazine Müsteşarlığı
Kabul Tarihi:
05.12.2014
Yürürlüğe Giriş Tarihi:
01.01.2015
Son Değişiklik Tarihi:
07.12.2020
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi:
07.12.2020
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Bilindiği üzere, 7/8/2007 tarih ve 26606 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmeliğin (Yönetmelik) “Muallak tazminat karşılığı” başlıklı 7 nci maddesine göre şirket (Türkiye’de kurulmuş sigorta ve reasürans şirketleri ile yabancı ülkelerde kurulmuş sigorta ve reasürans şirketlerinin Türkiye’deki şubeleri ile emeklilik şirketleri), tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş ancak daha önceki hesap dönemlerinde veya cari hesap döneminde fiilen ödenmemiş tazminat bedelleri veya bu bedel hesaplanamamış ise tahmini bedelleri ile gerçekleşmiş ancak rapor edilmemiş tazminat bedelleri (IBNR) için muallak tazminat karşılığı ayırmak zorundadır.
IBNR, şirket aktüeri tarafından hesaplanacaktır. Her branş bazında olmak üzere; kullanılacak olan verinin seçimi, düzeltme işlemleri, en uygun metodun ve gelişim faktörlerinin seçimi ile gelişim faktörlerine müdahale aktüeryal yöntemler kullanılarak şirket aktüeri tarafından yapılacak ve bu hususlar Aktüerler Yönetmeliği'nin 11 inci maddesi uyarınca Müsteşarlığımıza gönderilecek aktüerya raporunda ayrıntılı biçimde değerlendirilecektir.
Hayat dışı branşlarda IBNR hesabı, aktüeryal zincirleme merdiven metodları(Standart Zincir, Hasar/Prim, Cape Cod, Frekans/Şiddet, Munich Zinciri veya Bornhuetter-Ferguson) kullanılarak yapılacaktır. Hesaplama sonucunda bulunan tutar, tahakkuk etmiş ve hesaben tespit edilmiş muallak tazminat karşılığı ile kıyaslanacak ve aradaki fark IBNR olarak tanımlanacaktır. Bilançoda yaşayan dosya muallaklarının; IBNR hesaplamasına konu olmayan tutarları ile büyük hasar ayıklaması sonucunda IBNR hesabı dışında bırakılan hasar tutarları, IBNR hesabı sonucu bulunan tutara ilave edilir.
IBNR hesabının, gerçekleşen hasarlar üzerinden yapılması esastır. Ancak, aktüeryal dayanakları ile gerekçelerine ilişkin açıklamaların ilgili finansal tabloların dipnotlarında ve detaylı olarak aktüerya raporunda yer alması kaydıyla, IBNR hesabı ödenen hasarlar üzerinden de yapılabilir.
Reasürans şirketlerinin IBNR hesabında, reasürans işlemlerinin özelliği nedeniyle kaza dönemi yerine iş kabul dönemi esas alınarak veriler oluşturulabilecek ve IBNR hesabı yıl sonu itibarıyla yılda bir kere yapılabilecektir.
IBNR hesabına ilişkin ilave açıklamalar aşağıda yer almaktadır.
1. Daha homojen bir veri setiyle hesaplama yapılabilmesini teminen, büyük hasar olarak nitelendirilen uç hasarlar şirket aktüeri tarafından istatistiki yöntemlerle ayıklanabilir. Ancak, büyük hasar ayıklaması yapılırken, dönemler arası tutarlılık ilkesinin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Büyük hasar ayıklamasına ilişkin çalışmalar, aktüeryal dayanakları ve gerekçeleriyle birlikte ilgili finansal tabloların dipnotlarında ve detaylı olarak aktüerya raporunda değerlendirilmelidir.
2. IBNR hesabı brüt tutarlar üzerinden yapılacaktır. Muallak tazminat karşılığı reasürör payı, ilgili reasürans anlaşmalarına bağlı olarak aktüeryal esaslar çerçevesinde IBNR hesabından bağımsız olarak belirlenecek ve muallak tazminat karşılığının net tutarına bu şekilde ulaşılacaktır. Reasürör payının hesabında, ilgili reasürans anlaşmalarının hükümlerine uyum için şirketlerce azami özen gösterilmelidir. Net tutar hesabına ilişkin açıklamalar, ilgili finansal tabloların dipnotlarında ve detaylı olarak aktüerya raporunda belirtilmelidir.
3. IBNR hesabı, ana branşlar baz alınarak yapılmalıdır. Ayrıca, ana branş için bulunan tutar alt branşlara ilişkin gerçekleşen hasar tutarlarının ağırlıkları dikkate alınarak alt branşlara dağıtılmalıdır. Ancak, “Kara Araçları Sorumluluk" ana branşı altında yer alan “714- Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk” ve ‘715-Zorunlu Trafik” alt branşlarının birlikte, “716-Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk” alt branşının ise ayrı hesaplanması gerekmektedir. Ayrıca, “Genel Sorumluluk” ana branşı altında yer alan “730-Tıbbi Kötü Uygulamaya İlişkin Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası” alt branşının da ayrı hesaplanması gerekmektedir.
4. Aktüeryal dayanağının olması ve şirketçe kullanılan aktüeryal zincirleme merdiven metoduna göre hesaplanan tutardan fazla olması şartıyla, IBNR hesabı şirketlerce belirlenecek diğer yöntemlerle de yapılabilir. Ancak, aktüeryal dayanağı olmadan fazla karşılık ayrılması, teknik karşılıkların mevzuata aykırı şekilde hesaplanması olarak kabul edilir. Fazla karşılık ayrılmasına ilişkin açıklamaların, gerekçeleriyle birlikte branşlar itibarıyla ilgili finansal tabloların dipnotlarında ve detaylı olarak aktüerya raporunda yer alması gerekmektedir.
EN
TR
