2010/75 Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği Uygulamaları Hakkında Genelge

Bakanlığımızca Ülke kaynaklarının daha etkili ve verimli kullanılması, harcamalarda gereksiz kaynak israfına yol açılmaması ve kuramlarımızda sağlık hizmetine yönelik olmayan diğer tüm işletme giderlerinin en aza indirilmesi amacı ile bir takım çalışmalar ve düzenlemeler yapılmaktadır. Bu kapsamda Bakanlığımıza bağlı yataklı tedavi kuramlarında oluşan tıbbi atıkların toplanması ve bertarafı ile ilgili olarak farklı uygulamalara ve mali yüklere katlanmak durumunda kaldıkları tespit edilmiştir.

Bu kapsamda;

1- İlgili Yönetmeliğin 23 üncü maddesi ile kuramlarda üretilen tıbbi atıkların toplanma, taşınma ve bertaraf ücretini belirleme yetkisi il mahalli çevre kuruluna verilmiş olup kuramlardan alınan verilere göre her kurulun farklı yöntem ve kriterlerle, farklı fiyatlar ve miktarlar belirlediği ve iller arasında aşırı fiyat farklılıklarının(on katına kadar) oluştuğu tespit edilmiştir. Bu nedenle kuramlarımız mahalli çevre kural toplantıları öncesinde tıbbi atık bertarafına dair tüm unsurları (yaklaşık değerler, bertaraf yöntemi ve uzaklıklar gibi )dikkate alarak çalışma yaparak, elde ettiği verileri kurala sunulmak üzere il sağlık müdürlüğü ilgili birimine bildirmesi,

2- Bazı mahalli çevre kural kararlarında tıbbi atık miktarlarının dönem öncesinde belirlendiği, ilgili yıl için gerçekleşmemiş miktar tespitlerinin yapıldığı (örneğin diyaliz yatağı başına 2 kg/gün, eğitim veren devlet hastaneleri yatak başına 1,5 kg/gün, sefer başına vb.) kuramlarımızın yönetmelik esaslarına aykırı olarak üretmedikleri tıbbi atıklar için dönem başında borçlandırıldıkları anlaşılmıştır. Ayrıca aynı yatak kapasitesine sahip olmasına rağmen cerrahi branşta hizmet veren bir hastane ile ruh sağlığı alanında hizmet veren dal hastanesinin ürettiği tıbbi atık miktarının aynı olmayacağı aşikardır. Bu nedenle tıbbi atık miktar tespitinin yatak başına yapılmasının sağlıklı olmayacağı düşünülmektedir. Bu durumun yönetmelik esaslarına aykırı olduğu göz önünde bulundurularak mahalli çevre kurulu toplantılarında tıbbi atık bertaraf ücretinin miktar (kilogram) tespitine göre işlem tesis edilmesinin sağlanması,

3- Söz konusu Yönetmeliğin tıbbi atıkların taşıma ve bertarafına ilişkin 25. ve 31. maddelerinde “...büyükşehirlerde büyükşehir belediyeleri, diğer yerlerde ise belediyeler ile yetkilerini devrettiği kişi ve kuruluşlar sorumludur.” hükmü yer almaktadır.

Buna göre, toplama ve bertaraf işlemine ilişkin yetkiler kişi ve kuruluşlara devredilecek ise ilgili yönetmeliğin yukarıda bahsedilen hükmünün göz önünde bulundurulması,

4- Tıbbi atıkları; yönetmeliğin altıncı bölümünde belirtilen hususlara uyulmak suretiyle sterilizasyon işlemine tabi tutularak zararsız hale getirmek, yakılmak veya depolamak suretiyle bertaraf etmeyen veya bu işlemleri yapmak üzere kurulan tesislere yönetmelik çerçevesinde lisans almayan Belediyelere bertaraf ücretlerinin ödenmeyeceği veya cüzi bir bedel (verdiği hizmet kadar örneğin toplama, taşıma ücreti) ödeneceği hususu ile söz konusu tesislerin lisanslı olup olmadıklarının mahalli çevre kurul toplantılarında gündeme getirilmesi,

5- Kurum yönetimi tarafından, ilgili Yönetmelik esasları ile tıbbi atıkların toplum ve çevre sağlığı üzerine oluşturacağı zararlar, kuruma getireceği mali yük ve kaynağında ayrıştırma konusunda çalışanların bilinçlendirilmesi amacıyla eğitim programlarının yapılması, tüm birimlerde atık yönetim planlarının oluşturulması, denetimler de temizlik ve enfeksiyon komitelerinin birlikte çalışmalarının sağlanarak olumsuzlukların giderilmesi için gerekli tedbirin alınması,

6- Tıbbi atıkların geçici atık deposunda toplanmasından, bertaraf eden kuruluşa teslimine kadar olan işlevlerin takibi için bir elemanın görevlendirilmesi, atıkların görevli tarafından geçici depoda bulundurulacak tartı ile tartıldıktan sonra bertaraf görevlisine ek-1 de yer alan tıbbi atık alındı belgesi düzenlenerek Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin 30. maddesinde belirtilen hususlar dahilinde tesliminin sağlanması, anılan yönetmeliğin 30. maddesinde "İnceleme ve denetim sırasında bu belgenin ilgili tüm taraflarca denetim elemanlarına gösterilmesi zorunludur. Tıbbi atıkların taşınması sırasında kullanılan bu belge en az bir yıl süre ile muhafaza edilir ve talep edilmesi durumunda yetkili otoritelerin incelemesine açık tutulur.” hükmü gereği belgeler doldurulurken dikkatli ve özenli olunması, tüm bilgilerin eksiksiz doldurulmasına ve imzaların tam olmasına dikkat edilmesi ve talep edilmesi durumunda yetkili otoritelerin incelemesine sunulmak üzere muhafazasının sağlanması,