2000/6 Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi Sıra No : 2000/6

Bilindiği gibi, 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 341 inci maddesinde vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi nedeniyle verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesi şeklinde tanımlanmıştır. Ayrıca, şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı beyanlar ile veya sair suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine veya verginin haksız yere geri verilmesine sebebiyet vermenin de vergi ziyaı hükmünde olduğu belirlenmiştir.

Öte yandan, aynı Kanunda yer alan kaçakçılık, ağır kusur ve kusur cezaları 4369 sayılı Kanunla 01/01/1999 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmış, bu tarihten sonra vergi ziyaına sebebiyet verenlere uygulanacak vergi ziyaı cezası 344 üncü maddede düzenlenmiştir.

Bu maddede, vergi ziyaı suçu, mükellef veya sorumlular tarafından 341 inci maddede yazılı hallerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi olarak tanımlanmış, maddenin ikinci fıkrasında da vergi ziyaı suçu işleyenlere kesilecek vergi ziyaı cezasının ziyaa uğratılan verginin bir katına, bu verginin kendi kanununda belirtilen normal vade tarihinden cezaya ilişkin ihbarnamenin düzenlendiği tarihe kadar geçen süre için, bu Kanunun 112 nci maddesine göre ziyaa uğratılan vergi tutarı üzerinden hesaplanan gecikme faizinin yarısının eklenmesi suretiyle bulunacağı hüküm altına alınmıştır. Vergi ziyaı cezasının üç kat, bir kat ve yüzde elli oranında uygulanacağı haller de yine bu maddede düzenlenmiştir.

Madde hükmünden anlaşılacağı üzere, neden olunan vergi ziyaı için kesilecek vergi ziyaı cezasının hesaplanma yöntemi belirlenmiş ve bu cezanın Vergi Usul Kanununun 112 nci maddesinde yer alan gecikme faizinde de olduğu gibi ay kesirleri dikkate alınmaksızın ve maddede belirlenen orana endekslenmek suretiyle hesaplanması öngörülmüştür.

Öte yandan, 112 nci maddede hükme bağlanan ve vergi için uygulanan gecikme faizi devlete ait bir alacağın mükellef nezdinde kalması ve kullanılması karşılığı olarak istenilmekte olduğundan bu faizin hesaplanmasında vergilerin taksit ayları dikkate alınmaktadır. Oysa vergi ziyaı cezası, 341 inci maddede yazılı hallerle verginin ziyaa uğratılması nedeniyle uygulanan bir yaptırımdır. Kaldı ki, vergi ziyaı cezasının ödenmesi buna ilişkin verginin ödeme mantığından ayrılmış ve 368 inci maddede düzenlenmiştir.

Bu itibarla, vergi ziyaı cezasının, ziyaa uğratılan toplam vergi miktarı esas alınmak ve bu miktar gecikme faizine endekslenmek suretiyle hesaplanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.