1135 Türk Vatandaşlarına Ait Olup Yugoslav Federatif Halk Cumhuriyetince Millileştirilmiş Bulunan Mal, Hak ve Menfaatlerin Tasfiyesi Hakkında Kanun

Tazminattan istifade edecek olanlar

Yugoslav Federatif Halk Cumhuriyeti tarafından 5/12/1946 ve 28/4/1948 tarihlerinde yapılan millileştirme ve sair tedbirler dolayısiyle mal, hak ve menfaatlerine el konulan Türk vatandaşları tazminattan istifade ederler.

Tazminattan yararlanabilmek için, Anlaşmanın imza edildiği 13 Temmuz 1956 tarihinde Türk Vatandaşı olmak şarttır. Ancak, İskân Kanunu hükümlerine göre göçmen olarak kabul edilenler, 13 Temmuz 1956 tarihinde Türkiye’ye gelmiş ve bu Kanunun yürürlüğü tarihine değin Türk Vatandaşlığına alınmış olmak şartıyle tazminattan yararlanabilirler.

Tazminattan istifade edemiyecek olanlar

Durumları aşağıdaki fıkralara uyanlar 5597 ve 7050 sayılı kanunlarla tasdik olunan tazminat anlaşmalarından istifade edemezler.

a) Yugoslavya’da Federatif Halk Cumhuriyetinin kurulduğu tarihten önce mal, hak ve menfaatlere Yugoslav Krallığı zamanında Agrar ve Kolonizasyon kanunlarına göre millileştirilmiş olanlar,

b) İkinci Dünya Savaşında malları zarar gördüğü gerekçesiyle tazminat verilmesini istiyenler,

c) 13 Temmuz 1956 tarihinde Türk Vatandaşı olmayanlarla, İskân Kanunu hükümlerine göre Türkiye’ye 13 Temmuz 1956 tarihinden sonra göçmen olarak gelenler, 13 Temmuz 1956 tarihinde veya daha önce göçmen olarak gelmesine rağmen, bu Kanunun yürürlüğü tarihine değin Türk Vatandaşlığına alınmamış olanlar.

d) 6/4/1941 tarihinden sonra şahısların birbirleri aleyhine tapu senetlerine itiraz etmiş olmaları sebebiyle mahkemelere intikal eden ve 13/7/1956 tarihinde henüz neticelenmemiş olan ihtilâflar sonunda Türk vatandaşları lehine verilen ilâmlara müstenit mal, hak ve menfaat sahipleri,

e) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen aybaşından başlayarak 6 ay içinde tazminat için başvurmayanlar.

Hak sahiplerinin vermekle yükümlü oldukları belgeler

Tazminattan yararlandırılmasını isteyenler haklarını aşağıdaki yazılı belgelerle kanıtlama zorunluluğundadırlar.

a) Kayıtlı bulundukları nüfus veya iskân idarelerinden alacakları Türkiye’ye geliş tarihiyle vatandaşlığımıza alındıkları tarihi gösterir belge veya nüfus hüviyet cüzdanı veya onaylı örneği,

b) Mal, hak ve yararlarının millileştirildiğini veya diğer sınırlayıcı tedbirlere bağlandığını, nitelik, tutar ve türünü gösterir Yugoslavya resmi makamlarınca verilmiş ve usulüne göre onanmış belge ve kararların asıl veya örnekleri,

Bu belge ve kararların asıl veya örneklerinin bulunmaması durumunda 9 uncu madde gereğince işlem yapılmak üzere;

1) Taşınmaz mallar için tapu senetleri veya onun yerine geçen belgelerin asıl veya örneklerini, tapu senetleri veya onun yerine geçen belgeler yoksa taşınmaz malların kimlerin olduğunu belirten ve bunların saptanmasına yarayan mahkeme kararları, kira sözleşmeleri, vergi kayıtları ve makbuzları gibi diğer belgelerden birini,

Taşınmaz mallar dışındaki mal, hak ve yararlar için bunların saptanmasına yarar ve kimlerin olduğunu, nitelik, tutar ve türünü gösterir her çeşit belge, asıl veya örneklerini,

2) Veya mal, hak ve yararların niteliğini, kimlerin olduğunu, tutar ve türünü bunların saptanmasına yarar diğer bilgileri kapsayan beyannameyi,

c) Verilen veya idarece sağlanan ve mal, hak ve yararların millileştirildiğini veya diğer sınırlayıcı tedbirlere bağlandığını gösterir belge ve yazılarda malik olarak gösterilen kişi hayatta değilse, mirasçılarını gösterir Yugoslav veya Türk mahkemelerinden verilen kesinleşmiş veraset belgesi.

Takdir ve tevzi komisyonu

Başvuranların bu Kanunla ilgili hukuki durumu Takdir ve Dağıtım Komisyonunca incelenir.

Bu Komisyon;

a) Maliye, Devlet (Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü), Adalet, Ticaret bakanlıkları ile T.C. Merkez Bankasınca atanan birer temsilcinin katılmasıyla 2 ay içinde tamamlanır.

b) Yugoslavya’da mal, hak ve yararları bulunan vatandaşların haklarını koruma dernekleri federasyonu tarafından seçilmiş iki temsilci komisyon çalışmalarına katılabilir. Bu temsilciler komisyon çalışma ve kararlarında birer oy sahibidir.

Komisyon çalışmalarına gerektiğinde Dışişleri Bakanlığınca atanan bir temsilci de katılabilir.

Komisyona Maliye Bakanlığı temsilcisi Başkanlık eder.

Komisyon (a) ve (b) fıkralarındaki temsilcilerin çoğunluğu ile toplanır.