6219 Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı Kanunu

I - Kuruluş

Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı adiyle, hususi hukuk hükümlerine tabi olmak üzere bir banka kurmak için Vakıflar Umum Müdürlüğüne salâhiyet verilmiştir.

Bankanın yapacağı işler

Banka, aşağıda yazılı işlerle iştigal eder:

A) Menkul ve gayrimenkul mal ve kıymetler karşılığında ikrazlarda bulunmak,

B) Sigorta vesair ortaklıklar kurmak veya kurulmuş olanlara iştirak etmek,

C) Gayrimenkul alıp satmak,

D) Her türlü banka muamele ve hizmetleri yapmak,

E) Vakıflar Genel Müdürlüğü ile mülhak vakıfların idaresini Bankaya tevdie lüzum görecekleri gayrimenkullerle işletmelerin, yapılacak anlaşmalarda gösterilecek esaslar dahilinde, rasyonel bir şekilde idare, idame ve işletilmeleri için lüzumlu bilûmum muamele ve teşebbüslere (Ticari, zirai, sınai) girişmek.

(Her yıl Eylül ayı içinde Başbakan veya Türkiye Cumhuriyeti Vakıflar Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakanın başkanlığında Türkiye Cumhuriyeti Vakıflar Genel Müdürü ve Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı Genel Müdürünün iştiraki ile toplanacak bir heyet tarafından, yukarıdaki fıkra gereğince idare ve işletmeleri Bankaya tevdi edilebilecek gayrimenkullerle işletmelerin durumu incelenir ve bunlardan Bankaya devri gerekenler Başbakan veya ilgili Bakan tarafından tespit olunur.)*

F) Mazbut ve mülhak vakıfların bankacılık hizmetlerini ve Vakıflar Genel Müdürlüğünün, yapılacak anlaşmalar dahilinde, veznedarlık işlerini yapmak.

Merkez

Bankanın merkezi Ana Sözleşmesinde yazılı olan yerdir. Banka yurt içi ve yurt dışında lüzum gördüğü yerlerde, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümlerine göre şube açabilir. Her türlü bankacılık işlemlerinin yapıldığı bu şubeler, kamu bankası şubeleri niteliğinde olup, kamu kuruluşlarına ait paralar da yatırılabilir.

Süre

Banka süresiz olarak faaliyette bulunur.

II - Malî hükümler

Sermaye

Bankanın sermayesinin miktarı ile her payın itibari kıymeti Banka ana sözleşmesinde belirtilir.

Hisse senetleri

Hisse senetleri (A), (B), (C) ve (D) gruplarına ayrılmış olup; nama yazılıdır.

Banka hisselerinden, diğer mülhak vakıflara ait olanları hariç olmak üzere, Vakıflar Genel Müdürlüğünün idare ve temsil ettiği (A) ve (B) grubu hisselerin tamamı Banka tarafından üç ayrı firmaya yaptırılan değerleme çalışmasının sonuç bölümlerinde belirtilen değerlerin ortalaması gözönünde bulundurularak Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen beher hisse değeri üzerinden hesaplanacak bedel karşılığında Hazineye devredilir ve bedeli belirlenen hisselerin tamamı Cumhurbaşkanı kararının yürürlüğe girdiği tarihi takip eden bir hafta içinde Hazine Müsteşarlığı adına Banka pay defterine kaydedilir. Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen devir bedeli karşılığında eşit tutarda beş farklı vadeli kira sertifikası, devir tarihi valörlü olmak üzere, bütçenin gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeksizin 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında hisse sahibi vakıfları temsil eden Vakıflar Genel Müdürlüğüne ihraç edilir. İhraç edilen kira sertifikalarından ilki iki ay vadeli, geri kalan dört kira sertifikası ise ilk kira sertifikasının itfa tarihini izleyen sırasıyla bir yıl, iki yıl, üç yıl ve dört yıl vadeli olarak ihraç edilir.

Bankanın (C) grubu hissedarlarından Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı Memur ve Hizmetlileri Emekli ve Sağlık Yardım Sandığı Vakfının (Sandık), ikinci fıkrada belirtilen Cumhurbaşkanı kararının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yüzyirmi gün içinde Bankaya müracaat etmesi halinde, Cumhurbaşkanı tarafından Sandık için tespit edilen beher hisse değeri karşılığında Sandığın sahip olduğu hisselerin Hazine Müsteşarlığı tarafından devralınmasına Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir. Sandık tarafından devredilecek hisselerin devir bedeli bütçenin gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeksizin Hazine Müsteşarlığı tarafından özel tertip Devlet iç borçlanma senedi ihraç edilmek suretiyle Sandığa ödenir.

Bankanın (B) grubu hisselerinden diğer mülhak vakıflara ait olan hisseler ile (C) grubu hisselerinden diğer gerçek ve tüzel kişilere ait olan hisselerin hissedarlarının ikinci fıkrada belirtilen Cumhurbaşkanı kararının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yüzyirmi gün içinde Bankaya müracaat etmeleri halinde, sahip oldukları hisselerin Cumhurbaşkanı tarafından Sandık için tespit edilen beher hisse değeri üzerinden Hazine Müsteşarlığı tarafından devralınmasına Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir. Söz konusu hisselerin devir bedeli, ilgili gerçek ve tüzel kişilere Banka tarafından ödeme yapılmasını müteakip Bankanın talebi üzerine Hazine Müsteşarlığınca nakit olarak ödenir. Bu kapsamda yapılacak ödeme Hazine Müsteşarlığı bütçesinin ilgili tertibinden karşılanır.

Hazineye devredilen hisseler 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri uyarınca Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan tarafından idare ve temsil edilir.*

Devir ile ilgili işlemler hakkında 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, 7/12/1994 tarihli ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ve 5411 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaz.*

Devir bedelinin tespitine ilişkin değerleme hizmetlerinin masrafları ile diğer her türlü masraf Banka tarafından karşılanır.*

Devir ile ilgili yapılacak işlemler harçlardan, düzenlenecek kâğıtlar damga vergisinden müstesnadır.*

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin çıkabilecek tereddütleri gidermeye ilgisine göre Maliye Bakanı veya Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir.*

Vakıflar hisselerinin karşılığı

(A) grupu hisse senetlerinin bedelleri mazbut vakıflara ait vakfedilmiş paralardan ve tâviz bedellerinden ayrılacak miktarlarla ödenir. Lüzumu halinde akar ve toprak satış bedelleri mevcudundan bir kısmı da sermaye olarak tahsis edilebileceği gibi bu sermaye hissesinin yüzde ellisi menkul ve gayrimenkul olarak da konulabilir.

(B) Grupu hisse senetlerinin bedelleri mülhak vakıfların aynı nevi paraları ile sarf mahalli olmıyan gelir fazlalarından ayrılacak paradan ödenir.

Tahvile çıkarma yetkisi

Banka, en az % 50 si ipotekli ikrazlarda kullanılmak üzere Umumî Heyetin kararı ve Maliye Bakanlığının mutabakatı ve kefaletiyle ödenmiş sermayesinin iki katına kadar tahvil çıkarabilir.

Tahvillerin ihraç şekli ve şartları Maliye Bakanlığının muvafakati alınmak suretiyle Bankaca tespit olunur.

Bankanın ipotekle temin edilmiş alacakları bu tahvillerin faizlerinin ödenmesi için rüçhan hakkı sağlıyan bir karşılık teşkil eder.

Kârın dağıtılması

Bankanın yıllık safi kârından:

A) Yüzde beş’i ödenmiş sermayenin tutarına varıncaya kadar adi yedek akçesine,

B) Yüzde beş’i Bankalar Kanununun 32 nci maddesi gereğince ayrılacak karşılığa,

C) Yüzde beş’i birinci fevkalade yedek akçesine,

D) Yüzde dokuzu personelin brüt üç aylık ücreti ile sınırlı olarak İdare Meclisinin tespit edeceği esaslar dahilinde tevzi edilmek üzere temettü ikramiyesi olarak memur ve müstahdemlere,

E) Bakiyeden, Türk Ticaret Kanununun 469/2 maddesine göre, Bankanın devamlı gelişmesi ve istikrarlı kâr payı dağıtılmasını teminen gerekli görüldüğü takdirde, Umumî Heyetçe belirlenecek oran ve miktarda ikinci fevkalade yedek akçesine,

Ayrıldıktan sonra, bakiyesi hisse senetlerinin ödenmiş kıymetleri üzerinden hissedarlara tevzi olunur.

İhtiyat akçeleri

9 uncu maddenin (A), (B), (C) bentlerinde gösterilen akçeler 3182 sayılı Bankalar Kanununun ilgili hükümlerine göre kullanılır. Aynı maddenin, (E) bendinde belirtilen ikinci fevkalade yedek akçe, istikrarlı kâr dağıtımını teminen, Genel Kurulca hissedarlara kâr payı olarak dağıtılabilir.

III - Banka alacaklarının tahsil şekli ile ilgili hükümler

Şubeler, Banka Genel Müdürlüğünün bir organı olarak şube ile ilgili dava ve takiplerde Genel Müdürlüğü temsile ehil olup, vekil tayinine ve vekâletname vermeye de yetkilidirler.

IV - İdari Hükümler

Bankanın idaresi

Bankanın salâhiyetli uzuvları şunlardır:

1 - Umumi Heyet,

2 - Murakıplar,*

3 - İdare Meclisi,

4 - Umum Müdürlük

Umumi heyet

Umumi Heyet, Banka hisse senedi sahiplerinden teşekkül eder. Her on hisseye sahip olanın veya bu miktar hisseyi temsil edenin, Umumi Heyette bir reyi vardır. On hisseden fazlaya sahip olanların yukardaki nispete göre belli olacak sayıda tahdide bağlı bulunmaksızın, rey hakkı vardır.

Yukardaki fıkra hükmü Bankanın kuracağı ortaklıklarda aynen tatbik olunur.

Murakıplar

Bankanın muamelâtı, biri (A) grupu hisse senedi sahibi tarafından Vakıflar Genel Müdürlüğü teşkilâtından olmak üzere tayin olunan ve diğer ikisi Umumî Heyet toplantısında (B) ve (C) grupları hisse senetleri sahipleri tarafından ayrı ayrı seçilecek üç murakıp marifetiyle denetlenir.

Murakıpların hizmet müddetleri iki yıl olup haiz olacakları evsaf, salâhiyet ve mesuliyetleri, Anasözleşmede gösterilir.

Bundan başka Bankanın senelik muamelât ve hesabatı ayrıca Umumi Murakabe Heyetince tetkik edilerek bir rapora bağlanır. Bu rapor Bankanın Umumi Heyetine, murakıpların raporlariyle birlikte sunulur ve bir sureti de Vakıflar Umum Müdürlüğüne tevdi edilir.*

Yönetim Kurulu

Yönetim Kurulu üyeleri Genel Kurulca seçilir. Yönetim Kurulu, 5411 sayılı Kanuna göre genel müdür vasıflarını haiz bir üyeyi Genel Müdür olarak tayin eder. Yönetim Kurulu üyelerinin sayısı, görev süreleri, yetki ve sorumlulukları esas sözleşmede gösterilir. Bunlara verilecek ücret miktarları Genel Kurulca tespit edilir.*

Genel Müdür

Bankanın işleri Genel Müdür tarafından tedvir olunur.*

Banka Genel Müdürlüğüne atanacakların hukuk, iktisat, işletme, maliye, bankacılık, kamu yönetimi ve dengi dallarda veya bu dallarla ilgili mühendislik alanlarında en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş olması ve bankacılık veya işletmecilik alanında en az on yıllık mesleki deneyime sahip olması zorunludur.

Süresi biten Genel Müdür yeniden atanabilir.*

Bu Kanun ve 5411 sayılı Kanun hükümleri gereğince, atanması için gerekli şartları kaybettiği tespit edilen veya görevleriyle ilgili olarak işlediği suçlardan dolayı hakkında verilen mahkûmiyet kararı kesinleşen Genel Müdürün görevi sona erer.*

Personel

Banka ve kuracağı ortaklıkların personeli hususi hukuk hükümlerine tabidir. 3659 sayılı kanun, banka ve kuracağı ortaklıklar hakkında uygulanmaz.

Bankada 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak çalışanlarla Banka arasında çıkabilecek ihtilaflarda iş mahkemeleri görevlidir.*

V - Çeşitli Hükümler

Hukuki rejim

8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, yapım işi ihaleleri hariç 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanunu, 9/11/1983 tarihli ve 2946 sayılı Kamu Konutları Kanunu, 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 14/6/1989 tarihli ve 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanunun 3 üncü maddesi, 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 81 inci maddesi, 18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin 31 inci maddesinin ikinci fıkrası, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun HükmündeKararname, 2/1/1961 tarihli ve 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun ve 12/4/1990 tarihli ve 3624 sayılı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanun Banka ve ortaklıkları hakkında uygulanmaz. Bankanın 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre faaliyette bulunan gayrimenkul yatırım ortaklıkları 4734 sayılı Kanuna tabi değildir.

Kuruluş hususiyetleri

Bankanın Anasözleşmesi, Ticaret Kanununda yazılı kuruluş muamelelerine ait şartlar aranmaksızın bu kanun hükümleri dairesinde Cumhurbaşkanınca tasdik olunduktan sonra başkaca merasime hacet kalmaksızın doğrudan doğruya ticaret siciline kayıt ve ilân olunur. Bankanın kati kuruluşu bu ilân gününden başlar.

VI - İstisna Hükümleri

Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığının, Vakıflar Genel Müdürlüğüne açacağı her türlü krediler yekûnu ödenmiş sermaye ve ihtiyat akçelerinin % 20 sini geçemez.*

2762 sayılı Vakıflar Kanununun akar ve toprak satış bedelleri ile tâviz bedelleri hakkındaki hükümleri, bu bedellerden sermaye iştirak hissesi olarak Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığına devredilecek paralar hakkında tatbik olunmaz.

VII - Kaldırılan Hükümler

Vakıflar Genel Müdürlüğü Teşkilâtı hakkındaki Kanunda değişiklik yapılmasına dair olan 3821 sayılı kanuna bağlı (1) sayılı cetvelde, (İstanbul Vakıfparalar Müdürlüğü), (Ankara Vakıfparalar Müdürlüğü) ve (2) sayılı cetvelde, (İstanbul Vakıfparalar Müdürlüğü) başlığı altında dâhil bulunan kadrolar bu cetvellerden çıkarılmıştır.

Hisse senetlerinin satışında 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu hükümleri uygulanmaz.

Bankanın (A) grubu hisseleri ile (B) grubundan Vakıflar Genel Müdürlüğüne ait olanların satışına ve bu satışla ilgili usul ve esasları belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.*

VIII - İntikal Hükümleri

Vakıfparalar Müdürlüğünün mevcut ve matlupları, halen ikraz yoliyle işletmekte bulunduğu bütün hak ve menfaatleri bu müdürlüğün bilcümle taahhüt ve borçlariyle birlikte, Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığına intikal eder.

Devre esas olmak üzere Vakıfparalar Müdürlüğünce hazırlanacak devir bilânçosunda yazılı menkul kıymetler borsa veya rayiç bedelleriyle, gayrimenkuller takdir olunacak kıymetleriyle ve alacaklar devir tarihindeki bakiyeleri üzerinden değerlendirilir. Peşin alınan faizlerin devir tarihinden sonraya ait kısmı temettü olarak bankaya intikal eder.

Mazbut vakıflarla mülhak vakıfların devir tarihinde Vakıfparalar Müdürlüğünde mevcut bilcümle matlubatından bunların bankaya iştirak hisseleri çıktıktan sonra geri kalanı Vakıflar Umum Müdürlüğü ile mülhak vakıflar namına tevdiat kayıt veya Vakıflar Umum Müdürlüğünün göstereceği şekilde tenmiye edilir.

Vakfedilmiş olan paralarla hisse senedi alınması mecburidir.

Vakıfparalar Müdürlüğü adına tescil edilmiş olan aynî hakların Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı adına devir ve tescili muamelelerinden dolayı bir defaya mahsus olmak üzere hiç bir vergi, resim ve harç alınmaz.

Bankanın kadrolarına alınmıyan Vakıfparalar Müdürlüğünün maaşlı ve ücretli memurlarla hizmetlilerinden, maaşlı memurları hakkında 3335 sayılı kanunun 2 nci maddesi tatbik olunur. Ücretli memurlara her hizmet senesi için almakta oldukları ücretin bir aylığı ve hizmetlilere yarım aylığı nispetinde, banka tarafından bir tazminat verilir. Bu tazminat defaten verilmeyip ay sonlarında hizmet yıllarına göre birer aylık olarak ödenir. Bunlardan Muvazenei Umumiyeye dâhil dairelerle, mülhak ve hususi bütçeli dairelerde ve belediyelerde veya bunlara tabi müessese ve teşekküllerde ve 3659 sayılı kanun hükümlerine tabi daire ve müesseselerde veya bu bankada maaşlı veya ücretli bir vazifeye tâyin olunanların tazminatları tâyinlerinin tebliği tarihinden itibaren kesilir.

Tazminata esas olacak hizmet yıllarının hesabında (6) ay ve daha fazla kesirler seneye iblâğ olunur (6) aydan az kesirler nazara alınmaz.

Kanunun yürürlük tarihinden itibaren İdare Meclisi Üye sayısı sekize çıkarılır ve bir ay içinde üç üyelik için, Anasözleşme tadiline gerek kalmadan İdare Meclisi tarafından atama yapılır. Atamalar ilk Genel Kurul toplantısında Genel Kurulun tasvibine sunulur.

6219 sayılı Kanunun değişik 18 inci maddesi, 1/1/2004 tarihinden itibaren geçerli olup, Banka ve ortaklıkları hakkında yargı mercilerine açılmış davalar ve icra takipleri hakkında da uygulanır.

Sermayesindeki kamu payı %50’nin altına düşünceye kadar, kredi alacaklarının tahsili amacıyla Banka tarafından açılmış veya açılacak dava veya takiplerde 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 2 nci, 23 üncü ve 29 uncu maddeleri ile 30/6/1934 tarihli ve 2548 sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanunun 1 inci maddesi Banka hakkında uygulanmaz. Bankanın her türlü ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinde teminat şartı aranmaz.*

Bu kanunun kaldırılan hükümlere mütaallik 22 nci maddesi Bankanın katî kuruluş tarihinden, diğer hükümleri kanunun neşri tarihinden itibaren mer'iyete girer.

Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.