4473 Yangın, Yersarsıntısı, Seylâp veya Heyelân Sebebiyle Mahkeme ve Adliye Dairelerinde Ziyaa Uğrayan Dosyalar Hakkında Yapılarak Muamelelere Dair Kanun

Yenileme muamelesi:

A) Taraflardan birinin;

B) Dâvaya dâhil olanın;

C) İhbar üzerine dâvaya iltihak etmiş olanın;

D) İcrada takip talebi yapanın;

E) Cezada şahsi şikâyette bulunan veya müdahil olanın;

F) Veya bunların yerine kaim olanların;

talebiyle yapılır.

BİRİNCİ FASIL

Hukuk ve ticaret dosyaları

Yenileme talepleri işe bakmış olan mahkeme tarafından tetkik olunur. Lüzumuna göre bu vazife Adliye Vekâletince hâkim sınıfından ayrılacak kimselerden mahallinde teşkil edilecek bürolara veya mevcut mahkemelerden birine tevdi olunabilir.

Talep, imzalı bir beyanname ile yapılır.

Beyanname:

A) Yenileme talebinde bulunanların ad ve soyadlarını, ikametgâhlarını ve vekillerinin ad ve soyadlarını ve ikametgâhlarını;

B) Dâvanın mevzuu;

C) Dâvanın ikame tarihini;

D) Dosya numarasını;

E) İbraz edilmiş olan vesikaların adedini, mahiyetini ve muhtevasını;

F) Tahkikat hâkimi huzurunda ve mahkemede ikame edilmiş olan diğer delilleri;

G) Âfet tarihine kadar ittihaz olunan kararları ve yapılan muameleleri;

H) Hüküm verilmişse tarih, mahiyet ve mucip sebeplerini;

ihtiva eder.

Beyannamedeki imzanın, sahibine ait olduğu hâkim veya büro âzasından biri tarafından tasdik edilir. Beyannamede eksik kalmış noktalardan mümkün olanı ikmal ettirilir.

Beyanname sahibine bedava bir vesika verilir.

Yenileme talepleri ikinci madde gereğince vâki neşir ve ilân tarihinden itibaren altı ay içinde yapılır. Bu müddet geçtikten sonra yapılacak müracaatlar umumi hükümlere tâbidir.

Beyannameyi verenin talebi üzerine alâkalılara davetiye gönderilir. Bu davetiyede davetin sebebi hulasaten dercedilir ve yenileme muamelesi için tâyin olunan gün ve saatte gelmesi lüzumu bildirilir. Gelmediği takdirde kendisine ikinci bir davetiye gönderilir ve bunda, yine gelmediği surette gıyap kararı tebliğine lüzum olmaksızın yenileme muamelesinin gıyabında bitirileceği ihtar olunur. Ancak gelmiyen taraf veya vekilinin itirazı halinde makbul bir mazeret sebebiyle gelemediği sabit olursa yenileme muamelesine huzurunda devam olunur.

Aynı tarafın birden ziyade itiraz talebi kabul olunmaz.

Yenileme talebi vukuunda zayi olan dosyanın yenilenmesi için mahkeme veya büro icabeden tedbirleri alır.

Dâva, henüz lâyiha teatisi safhasında ise âfet tarihine kadar verilmiş lâyiha ve vesika suretleri taraflardan istenilerek dosyaya konulur ve mütaakıp muamelelerin ifası için dosya ait olduğu mahkemeye tevdi olunur. Yenileme mahkemece yapılmışsa umumi hükümler dairesinde muameleye devam edilir.

Dâva, tahkikat veya muhakeme safhasına intikal etmişse taraflardan âfet tarihine kadar teati olunan lâyihaların ve ibraz olunan vesikaların suretleri istenir. Gerek ibraz olunan vesikalar ve gerek âfet tarihine kadar cereyan eden muameleler ve ittihaz olunan kararlar üzerinde tarafların ifadeleri birleşirse keyfiyet zabıtla tesbit olunur ve taraflara imza ettirilerek ait olduğu mahkemeye verilir.

Âfetten evvel ibraz edildiğinde veya muhtevasında ihtilâf edilen vesikaların ibraz edilmiş olduğuna dair her türlü delil ve karine tetkik edilir ve ibraz edilmiş olduğuna kanaat hasıl olursa muhtevası hakkında şahit dinlenir. Bir vesikanın ibraz edilmiş iken mahkeme veya adliye binalarında ziyaa uğramış olduğu hakkında bu kanuna göre verilmiş olan karara itiraz olunamaz.

Dâvaya dair hüküm verilmiş olduğu hususunda tarafların ifadeleri birleşirse mahkeme veya büro hükmün mahiyeti, delilleri, muhakeme safhaları, hüküm tarihi hakkında malûmat ve vesikaları ve ilânın tebliğ edilip edilmediği hakkında tarafların beyanlarını toplıyarak dosyayı mahkemeye verir.

İki tarafın birleşmesi kâfi olan hâdiselerde mahkeme buna müstenit hükmünü yenileme suretiyle yeniden ilâma bağlar. Bu ilâmda iddia ve müdafaa sebepleriyle hükmün istinat ettiği delil ve sebepler tekrar edilmek suretiyle yazılır.

Alâkalılar, hükmün müddeti içinde temyiz edilmeksizin katileştiğini birlikte ifade ve kabul ettikleri takdirde tanzim edilecek ilâmın altına hükmün katileştiği şerh ve tasdik olunur. İlâmın tebliğ edildiğini inkâr eden tarafa diğerinin talebiyle mahkeme veya büro yemin verir.

Şahitler her halde davetiye ile çağrılır. Davetnamede şahitlerin davetiyeyi ve hüviyet cüzdanını veya hüviyetini isbat edebilecek bir vesikayı hamil olarak gelmeleri lüzumu yazılır. Mahkeme veya büro şahitlerin hüviyetini, hüviyet cüzdanlarına veya vesikalara göre tâyin eder ve bu varakanın sureti alınıp dosyaya konur ve lüzum görürse şahit hakkında zabıtaca tahkikat yapılır.