İklimle Bağlantılı Finansal Risklerin Yönetimine İlişkin Rehber

2. Bu Rehber, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 93 üncü maddesine ve 22/7/2006 tarihli ve 26236 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Tarafından Yapılacak Denetime İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İyi uygulama rehberleri” başlıklı 7/A maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

3. Bu Rehberdeki ilkeler, bankaların büyüklüğü, kurumsal yapıları ve faaliyetlerinin kapsamı ve karmaşıklığı dikkate alınarak orantılı bir şekilde uygulanır.

4. Bankalar, aktarım kanalları, ekonomi ve finans sektörü üzerindeki etkisinin karmaşıklığı, iklim değişikliğine ilişkin belirsizlikler, fiziksel riskler ve geçiş riskleri arasındaki olası etkileşimler de dâhil olmak üzere, iklimle bağlantılı finansal risklerin kendine özgü özelliklerini dikkate almalıdır.

Tanımlar

5. Bu Rehberde yer alan;

a) Aktarım kanalları: Fiziksel risk ve geçiş riski faktörlerinin; borçlunun ödeme gücü, varlık ve teminat değerlemeleri veya makroekonomik faktörler aracılığıyla, doğrudan veya dolaylı olarak, banka mali bünyesini etkileyerek finansal riskleri doğuran nedensellik bağlantısını,

b) Akut riskler: İklim değişikliğinin sonucu olarak şiddeti giderek artan ve etkisini kısa süre içinde gösteren dolu, sel, toprak kaymaları ve orman yangını gibi doğa ile bağlantılı faktörlerden kaynaklanan fiziksel riskleri,

c) Dolaylı etkiler: Kronik risklerden kaynaklanan çölleşme, su kıtlığı, toprak kalitesinin bozulması gibi çevreyi, ekonomiyi ve insan hayatını olumsuz etkileyen gelişmeleri,

ç) Fiziksel riskler: İklim değişikliğinden kaynaklanan doğa olaylarının etkisi nedeniyle ortaya çıkan akut ve kronik riskleri,

d) Geçiş riskleri: Düşük karbon ekonomisine uyum sürecinde ulusal veya uluslararası politika, düzenleme, teknoloji ve müşteri duyarlılığının değişikliği gibi faktörlerden kaynaklanan riskleri,

e) İklimle bağlantılı finansal riskler: Fiziksel risk ve geçiş riski faktörlerinin; borçlunun ödeme gücü, varlık ve teminat değerlemeleri veya makroekonomik faktörler aracılığıyla, doğrudan veya dolaylı olarak, banka mali bünyesini etkilemesi sonucunda bankaların maruz kaldığı finansal riskleri,

f) İklimle bağlantılı risk faktörleri: Fiziksel risk ve geçiş riskini oluşturan faktörleri,

g) Kronik riskler: İklim koşullarındaki uzun vadeli değişimler sonucu oluşan ortalama hava sıcaklıklarının artması, yağış düzeninin değişmesi, deniz seviyesinin yükselmesi gibi etkisi zamana yayılan faktörlerden kaynaklanan fiziksel riskleri,

ğ) Üst düzey yönetim: Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan üst düzey yönetimi,

h) Üst yönetim: Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde tanımlanan üst yönetimi,

ifade eder.

İKİNCİ KISIM

İklimle Bağlantılı Finansal Risklerin Yönetimi İçin İlkeler

Kurumsal yönetim

İlke 1- Bankalar, iklimle bağlantılı risk faktörlerinin bankanın faaliyetleri ve faaliyetlerin yürütüldüğü ortamlar üzerindeki potansiyel etkisini anlamak ve değerlendirmek amacıyla etkin bir süreç geliştirmeli ve uygulamalıdır. Bankalar, farklı zaman dilimlerinde ortaya çıkabilecek iklimle bağlantılı önemli finansal riskleri dikkate almalı ve bu riskleri iş stratejilerine ve risk yönetimi çerçevelerine dâhil etmelidir.

6. Bankalar, iş stratejilerini geliştirirken ve uygularken önemli fiziksel risk ve geçiş riski faktörlerini dikkate almalıdır. Söz konusu risklerin kısa, orta ve uzun vadede bankanın iş modeline etkisi ile bu risklerin bankanın hedeflerine ulaşma kabiliyetine olası etkileri değerlendirilmelidir. İklimle bağlantılı risk faktörlerinin bir sonucu olarak bankanın faaliyet gösterdiği ekonomik ve finansal ortam ile rekabet ortamında meydana gelen yapısal değişiklikler sebebiyle maruz kaldığı riskler de dikkate alınmalıdır. Üst yönetim, sürecin ilgili aşamalarına dâhil edilmeli ve yönetim kurulu tarafından belirlenen yaklaşım bankanın yöneticilerine ve çalışanlarına açık bir şekilde iletilmelidir.