Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu, 2011 ürün yılından itibaren yazılı sözleşme esasına göre üretici tütünlerinin alım-satımında kullanılması gereken Tip Sözleşmeyi, ilgili tarafların ve kuruluşların da görüşlerini almak suretiyle, 10/7/2010 tarihli ve 27637 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti ile İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10 uncu maddesi gereğince belirlemiştir. Kurulun sektör düzenleme yetkisi, akit serbestisi ve rekabet hukukunun genel ilkeleri gözetilerek düzenlenen Tip Sözleşme, kendine özgü tekniklerle üretilen veya kurutulan Virginia, Burley ve Hasankeyf tipi tütünler hariç, sözleşmeli olarak üretimi yapılan bütün tütün çeşitleri için geçerli olacaktır.
Yazılı sözleşmeler, tütünlerin tarlaya dikiminden önce ve en geç nisan ayının sonuna kadar Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi alıcılar ile üreticiler veya bunların temsilcileri arasında akdedilecek ve bu sözleşmelerde aşağıdaki hususlara uyulması zorunlu olacaktır:
1- Yazılı sözleşme esasına göre tütün ürettirip satın almak isteyen Tütün Ticareti Yetki Belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler ihtiyaçları kadar Tip Sözleşmeyi Kurumdan bedeli karşılığında alacaklardır.
2- Sözleşmeli olarak tütün üretip satmak isteyen kişilerin tütün üreticisi olması zorunludur. Tütün üreticisi olmadığı tespit edilen kişilerle yapılmış sözleşmeler geçersizdir.
3- Sözleşmeli üretim esasına göre üretilen tütünlerin ekli Tip Sözleşmenin 4 üncü maddesindeki Nevi Fiyatları ve 9 uncu maddesindeki Özel Hükümler taraflar arasında varılan mutabakata göre serbestçe belirlenip sözleşmenin ilgili bölümlerine dercedilecektir.
4- Sözleşmenin Sınıflandırma ve Nevi Tanımları başlıklı 8 inci maddesi ile Özel Hükümler başlıklı 9 uncu maddesine alıcılar tarafından yazılacak hususların bu amaçla ayrılan boşluklara sığmaması halinde, sözleşmenin bu maddelerinde belirtilmek kaydıyla Tip Sözleşmeye ek yapılabilir. Sözleşmenin Özel Hükümler başlıklı 9 uncu maddesinde ve bu amaçla düzenlenen eklerde bu sözleşmenin diğer hükümlerini geçersiz kılacak veya bu hükümlerle çelişecek ifadelere yer verilmesi durumunda bu ifadeler geçersiz olacaktır.
5- Taraflar arasında mutabakata varılarak, tütün üretiminin organik tarım faaliyetleri esaslarına veya iyi tarım uygulamalarına uygun olarak yapılması halinde bu durum sözleşmenin Özel Hükümler başlıklı 9 uncu maddesinde belirtilecektir. Tütün üretiminin, organik tarım faaliyetleri esaslarına uygun olarak yapılması hususunda anlaşan alıcı ve üreticiler isterlerse belirlenen özel hükümler çerçevesinde en fazla beş yıl süreli sözleşme imzalayabilirler. Uzun süreli yapılacak sözleşmenin Özel Hükümler başlıklı 9 uncu maddesine “Tütün üretimi ekteki özel hükümler doğrultusunda organik tarım faaliyetleri esaslarına göre yapılacaktır.″ yazılarak, bu Kararın ekinde bulunan “Organik Tütün Üretimi ile İlgili Özel Hükümler” çizelgesi tarafların mutabakatı ile düzenlenip, imzalanarak sözleşmenin ekine konulacaktır.
6- Ekli Tip Sözleşmenin 8 inci maddesinde yer alan Nevi Tanımlarını alıcılar İzmir, Samsun (Maden, Evkaf, Canik), Bafra ve Basma menşeleri için Kurul Kararı ekinde yer alan nevi tanımları doğrultusunda, diğer menşeler ve tütün tipleri için ise sözleşmelerin akdinden önce Kurumdan alacakları onay doğrultusunda yapacaklardır.
7- Tip Sözleşmenin (1-B) maddesindeki “oğlu/kızı”, “………….. Ziraat Odasından/ziraat odası bulunmadığından ……........ Tarım İl/İlçe Müdürlüğünden”, 3 üncü maddesinin başındaki “mevkiindeki/mevkilerindeki” ve (3-F) maddesindeki “bir adet kanaviçe (çul)/karton kutu/…..adet denk ağacı” seçenekli kısımları dışında matbu kısımlarının hiçbir bölümü üstü çizilmek suretiyle iptal edilmeyecek, çizilmesi halinde dahi çizilen bölümler geçerliliğini koruyacaktır.
8- Sözleşmede mevkii ve dekarı belirtilen parselden, sözleşmede yazılı miktarın %10’undan fazla ürün elde edilmesi durumunda; %10’u aşan miktarın, ürünün tam mahsul bütünlüğünün devamı niteliğinde olması şartıyla sözleşme koşullarında alım-satımı yapılabilecektir.
9- Şikayete konu olan sözleşmelerin bir örneği Kurumdan talep edilmesi halinde ilgili kurum ve kuruluşlara verilir.
Kurul, Karara ekli Tip Sözleşme ile sözleşmeli üretim esasının mevzuat çerçevesinde uygulanmasını ve uyuşmazlıkların en aza indirilmesini teminen bu Kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasını karar altına almıştır.
Kararın 4 üncü maddesinden sonra gelmek üzere 5 inci madde eklenmiş ve mevcut 5, 6, 7 ve 8 inci maddeler teselsül ettirilmiştir.
EN
TR
