Bağımsız Denetime Tabi Olup TMS’leri Uygulamayan Şirketlerin Finansal Tablolarının Hazırlanmasında ve Sunulmasında Uygulanacak İlave Hususlara İlişkin Duyuru

Bu düzenlemede uygulaması ihtiyari bırakılmış olan hususlar, 2013/34/EU sayılı Avrupa Birliği Direktifiyle uyumlu bir şekilde oluşturulacak yerel raporlama çerçevesinin esaslı unsurlarını oluşturacağından söz konusu hususların uygulanması önerilmektedir. Örneğin reeskont ve konsolidasyon uygulaması ihtiyari bırakılmış olmakla birlikte, bu uygulamaların yapılması önerilmektedir.

Kurumumuzun 5/11/2014 ve 14/11/2014 tarihli duyurularında; TMS uygulama kapsamı dışında kalan şirketlerce uygulanacak yürürlükteki mevzuat ibaresinden genel olarak Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinin (MSUGT) anlaşılması gerektiği ve MSUGT'un da finansal tablolarda gerçek durumun yansıtılmasını sağlamayı amaçladığı, vergiye ilişkin olarak yapılacak düzeltmelerin şirketlerin kendi sorumluluğunda olduğu belirtilmiştir.

Bağımsız denetim kapsamında olup MSUGT’u uygulayan şirketlerin finansal tabloları aracılığıyla ilgililere sunduğu bilgilerin gerçeğe ve ihtiyaca uygunluğu ile karşılaştırılabilirliğinin artırılmasına yönelik olarak 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 88 inci ve Geçici 1 inci maddeleri ile 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı KHK’nın 9 uncu, 26 ncı ve Geçici 1 inci maddeleri uyarınca bu düzenleme yapılmıştır.

Bu düzenleme bağımsız denetime tabi olup TMS’leri uygulamayan şirketlerin, 1/1/2014 tarihi ve sonrasında başlayan hesap dönemlerine ilişkin finansal tablolarının hazırlanması ve sunulmasında uygulanacaktır.

Düzenlemenin 2 nci maddesiyle; kapsamda bulunanlarca hazırlanacak ve sunulacak finansal tablolar belirlenmiştir. 2 nci maddede belirtilen bu finansal tablolara 700 kodlu Bağımsız Denetim Standartları çerçevesinde denetçi görüşü verilecektir.

Finansal tablolar MSUGT'ta yer alan dipnotlarıyla birlikte hazırlanacak olup ayrıca bu düzenlemede öngörülen açıklamalara da dipnotlarda yer verilecektir.

3 üncü maddeyle, reeskont işlemleri ihtiyari bırakılmış olup, herhangi bir alacak (veya borç) hesap grubunun reeskonta tabi tutulması durumunda buna karşılık gelen borç (veya alacak) hesap grubu da reeskonta tabi tutulacaktır. Hesap grubu ifadesi MSUGT'ta belirtildiği anlamda kullanılmıştır.

Reeskont uygulamasının tercih edilmesi durumunda vadesindeki değeriyle muhasebeleştirilmiş olan alacağın/borcun raporlama günündeki değerine getirilmesini

sağlamak üzere alacaklar/borçlar reeskonta tabi tutulur. Muhasebeleştirildikleri tarihteki değerleriyle kayıtlara alınan ve tahsil edildikleri tarihe kadar faiz, vade farkı vb. tahakkuk ettirilecek alacaklar ve borçlar reeskonta konu edilmez.

Reeskont işlemlerinde alacağın/borcun senetli veya senetsiz ya da vadeli çek olmasının önemi bulunmamaktadır.

4 üncü maddeyle, maddi-maddi olmayan duran varlıklar ile özel tükenmeye tabi varlıklar için amortisman, itfa payı, vb. ayrılacağı düzenlenmiştir.

Maddi-maddi olmayan duran varlıklar için amortisman, itfa payı vb.nin ayrılması esas olup; şirketler TMS'lerdeki faydalı ömür çerçevesinde kıst amortisman ayırabilecekleri gibi, vergi mevzuatında belirlenen süreler çerçevesinde ve öngörülen kıst amortismana tabi kalemleri de dikkate alarak amortisman ayırabilirler.

MSUGT kapsamında Maddi Olmayan Duran Varlıklar hesap grubunda yer alan şerefiye kalemi 5 yıl içinde eşit taksitlerle itfa edilir.

MSUGT'ta değer düşüklüğü karşılığı ayrılması öngörülen kalemler itibarıyla söz konusu uygulama olduğu gibi devam edecektir. 5 inci maddeyle, MSUGT’ta değer düşüklüğü karşılığı ayrılması öngörülmeyen kalemler için değer düşüklüğü hesaplaması ihtiyari bırakılmakla birlikte bu uygulamanın yapılması önerilmektedir.

6 ncı maddeyle, ilgili bulunduğu hesap dönemi sonu itibarıyla şirketlerin kıdem tazminatı yükümlülüklerinin tahmin edileceği ve bu tahmin nedeniyle cari dönemde ortaya çıkan kıdem tazminatı yükümlülük artışlarının hesaplanarak giderleştirileceği düzenlenmiştir.

Muhtemel kıdem tazminatı yükümlülükleri şirketin durumu (işgücü devir hızı, işgücü yaş ortalaması, işgücü kıdem ortalaması, önceki yıllara ilişkin kıdem tazminatı gerçekleşmeleri vb etkenler) dikkate alınarak tahmin edilir ve tahminlerde ve hesaplamalarda kullanılan yöntem dipnotlarda açıklanır.

Daha önce bir kıdem tazminatı yükümlülüğü hesaplanmış ancak finansal tablolara yansıtılmamış olabilir. Bu durumdaki şirketler ile ilk defa kıdem tazminatı yükümlülüğü hesaplayacak olan şirketlerden bu yükümlülüğü ilk defa finansal tablolarına yansıtacak olanlar, bu yükümlülüğün doğduğu hesap döneminden önceki dönemlere ilişkin kıdem tazminatı tutarlarını tek seferde finansal tablolarına yansıtabilecekleri gibi 10 yılı geçmemek üzere eşit taksitlerle finansal tablolarına yansıtabilmelerine imkân tanınmıştır.