9804 Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 14/12/2020 Tarihli ve 9804 Sayılı Karar

Amaç ve Kapsam, Dayanak, Tanım ve Kısaltmalar

Amaç ve kapsam

(1) Bu Usul ve Esasların amacı, elektrik enerjisinin teknik kalitesine ilişkin elektrik dağıtım şirketleri ve elektrik dağıtım sistemi kullanıcılarının hak ve yükümlülükleri İle uygulamaya ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.

(2) Bu Usul ve Esaslar; teknik kalite parametrelerine ilişkin tanımları ve bu parametrelerin sınır değerlerini, teknik kalitenin ölçülmesine, teknik kalite ölçümlerinin raporlanmasına ve teknik kalite ölçüm sonuçlarının değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

(1) Bu Usul ve Esaslar, Elektrik Piyasasında Dağıtım ve Perakende Satış Faaliyetlerine İlişkin Kalite Yönetmeliğinin 25 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar ve kısaltmalar

(1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;

a) AG: Etkin şiddeti 1000 Volt ve altındaki gerilim seviyesini,

b) A sınıfı cihaz: TS EN 61000-4-30:2017 standardında teknik kalite parametreleri ölçümleri için performansı tanımlanmış ve TS EN 50160’a göre raporlama yapabilen teknik kalite ölçüm cihazını,

c) CBS: Coğrafi bilgi sistemini,

ç) EDVARS: Elektrik dağıtım veri ambarı ve raporlama sistemini,

d) Gerilim çökmesi: Gerilim etkin değerinin 10 ms ile 1 dakika süre aralığında ve nominal etkin gerilim değerinin %5’i (dahil) ile %90’ı aralığında değişmesini,

e) Fider: Bir merkez barasından kullanıcı ya da kullanıcı grubuna enerji taşıyan hat veya kablo çıkışlarını,

f) Kırpışma (Fliker): Işık şiddeti veya spektral dağılımı zamanla dalgalanan bir ışık uyartısının neden olduğu görsel algılamadaki düzensizlik etkisini,

g) Harmonik: Doğrusal olmayan yükler veya gerilim dalga şekli ideal olmayan jeneratörlerden dolayı bozulmaya uğramış bir alternatif akım veya gerilimde, ana bileşen frekansının tam katları frekanslarda oluşan sinüsoidal bileşenlerin her birini,

ğ) IEEE Std 519-2014: Elektrik güç sisteminde harmonik kontrolü için önerilen uygulama ve gereksinimler standardını,

h) Kullanıcı: Dağıtım sistemini kullanan gerçek veya tüzel kişiyi,

ı) Nominal gerilim (Anma gerilimi): Bir besleme şebekesinin tasarımının yapıldığı ya da tanımlandığı gerilim değerini,

i) OG: Etkin şiddeti 1000 Voltun üstünden 36 kV’a kadar olan (36 kV dahil) gerilim seviyesini,

j) Ölçüm periyodu: TS EN 61000-4-30’da tanımlanan bir haftalık kesintisiz ölçüm dönemini,

k) S sınıfı cihaz: TS EN 61000-4-30:2017 standardında teknik kalite parametreleri ölçümleri için performansı tanımlanmış ve TS EN 50160’a göre raporlama yapabilen teknik kalite ölçüm cihazını,

l) Teknik kalite ölçüm yılı: 1 Nisan tarihinden itibaren teknik kalite ölçüm cihazlarının tesis edilmesi İle başlayan ve müteakip yılın 31 Mart tarihine kadar olan 4 çeyrek yılı içeren dönemi,

m) Toplam Harmonik Bozulma (THB): Gerilim harmonik bileşenlerinin etkin değerlerinin kareleri toplamının karekökünün, ana bileşenin etkin değerine oranı olan ve dalga şeklindeki bozulmayı yüzde olarak ifade eden ve aşağıdaki formül uyarınca hesaplanan değeri,

n) TS EN 50160:2011: Genel elektrik şebekeleri tarafından sağlanan elektriğin gerilim karakteristikleri standardını ve bu standarda yapılan tadilleri,

o) TS EN 61000-4-30:2017: Elektromanyetik uyumluluk (emu) - Bölüm 4-30: Deney ve ölçme teknikleri - Güç kalitesi ölçme metotları standardını ve bu standarda yapılan tadilleri,

ö) Uzun süreli Kırpışma (P_lt) : İki saatlik zaman aralığı boyunca ölçülen (12 ardışık ölçüm) P_st değerlerinden aşağıdaki formül uyarınca hesaplanan fliker şiddeti endeksini,

(2) Bu Usul ve Esaslarda geçen kavram ve kısaltmalar, ilgili mevzuat ve standartlardaki anlam ve kapsama sahiptir.

İKİNCİ BÖLÜM

Elektrik Dağıtım Sisteminin Teknik Kalitesinin Belirlenmesi

Teknik kalite

(1) Teknik kalite, kullanıcıların elektrik enerjisi talebinin; gerilimin frekansı, genliği, dalga şekli ve üç faz simetrisi açısından ulusal ve uluslararası standartlar ile ilgili mevzuatta belirlenen değişim sınırları içerisinde kesintisiz karşılanabilme kapasitesidir.

Teknik kalite sınır değerleri

(1) Elektrik dağıtım sisteminde elektrik enerjisinin teknik kalitesinin belirlenmesinde; etkin gerilim değeri, gerilim dengesizliği, gerilim çökmesi, toplam harmonik bozulma, harmonik gerilimler ve uzun süreli kırpışma parametreleri kullanılır.

(2) Teknik kalitenin belirlenmesine esas teknik kalite ölçümleri; etkin gerilim değeri, gerilim dengesizliği ve gerilim çökmesi parametreleri için TS EN 61000-4-30:2017, uzun süreli kırpışma parametresi için TS EN 61000-4-15, toplam harmonik bozulma ve harmonik gerilimler için TS EN 61000-4-7 standartlarında yer verilen güç kalitesi ölçüm metotlarına uygun olarak yapılır. Bu standartlara yapılan tadillerin veya bu standartların yerine geçen standartların TSE tarafından kabul edilmesinin ardından ilgili teknik kalite parametresinin ölçülmesinde esas alınır.