Toplantı Tarihi: 23.01.2020
Kararın Konusu: TFRS Yorum 22 Yabancı Para İşlemleri ve Avans Bedeli'nin Yayımlanması
660 sayılı KHK’nın 9’uncu maddesi uyarınca Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarıyla (IFRS) tam uyumu sağlamak üzere Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından “Amendments to References to the Conceptnal Framework in IFRS Standards” başlığıyla yayımlanan TFRS'lerde Kavramsal Çerçeve ye Yapılan Atıflara İlişkin Değişiklikler kapsamında yapılan değişikliklerin TFRS Yorum 22 Yabancı Para İşlemleri ve Avans Bedeli'ne eklenmesine ve söz konusu Yoruma ilişkin Tebliğin yürürlükten kaldırılarak Yorumun Kurul Kararı olarak yeniden yayımlanmasına karar verilmiştir.
TFRS Yorum 22
Yabancı Para İşlemleri ve Avans Bedeli
İlgili Düzenlemeler
• Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve
• TMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar
• TMS 21 Kur Değişiminin Etkileri
Ön Bilgi
1 TMS 21 Kur Değişiminin Etkileri’nin 21’inci paragrafı, bir yabancı para işleminin, ağırlıkla kullanılan para birimi1 üzerinden ilk kez finansal tablolara alınırken, işlem tarihindeki spot döviz kuru (döviz kuru) kullanılarak kaydedilmesini zorunlu kılar. TMS 21’in 22’nci paragrafı, işlem tarihini, işlemin TFRS’lere (Standartlar) göre ilk defa finansal tablolara alınması gereken tarih olarak tanımlar.
2 İşletmenin yabancı para cinsinden avans ödemesi veya alması durumunda; ilgili varlık, gider veya gelirin finansal tablolara alınmasından önce genellikle parasal olmayan bir varlık veya yükümlülük2 finansal tablolara alınır. İlgili varlık, gider veya gelir (veya bunların bir bölümü); ilgili Standartlar uyarınca finansal tablolara alınan bir tutardır ve avans bedelinden kaynaklanan parasal olmayan varlık veya yükümlülüğün finansal tablo dışı bırakılması sonucunu doğurur.
3 UFRS Yorum Komitesi'ne (Yorum Komitesi) ilk olarak, hasılatın finansal tablolara alınmasında TMS 21’in 21-22’nci paragrafları uygulanırken “işlem tarihi”nin nasıl belirleneceği sorusu yöneltilmiştir. Bu soru özellikle, bir işletmenin, ilgili hasılatı finansal tablolara almadan önce avans bedeli almasından kaynaklanan parasal olmayan bir yükümlülüğü finansal tablolara aldığı durumları de almaktadır. Yorum Komitesi konuyu tartışırken, avansın yabancı para cinsinden alınmasının veya ödenmesinin hasılat işlemleri ile sınırlı olmadığını değerlendirmiştir. Bu doğrultuda, Yorum Komitesi, bir işletmenin yabancı para cinsinden avans alması veya ödemesi durumunda, ilgili varlığın, giderin veya gelirin ilk defa finansal tablolara alınmasında kullanılacak döviz kurunu belirlemek amacıyla işlem tarihini açıklığa kavuşturmaya karar vermiştir.
Kapsam
4 Bu Yorum; bir varlık, gider veya gelir (veya bunların bir bölümü) finansal tablolara alınmadan önce avans bedeli ödenmesinden veya alınmasından kaynaklanan parasal olmayan bir varlık veya yükümlülüğün finansal tablolara alınması sırasındaki yabancı para işlemine (veya bir bölümüne) uygulanır.
5 Bu Yorum, işletmenin, ilgili varlığı, gideri veya geliri ilk defa finansal tablolara alırken aşağıdaki şekillerde ölçtüğü durumlarda uygulanmaz:
(a) Gerçeğe uygun değeri üzerinden veya
(b) Avans bedelinden kaynaklanan parasal olmayan varlık veya yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara alındığı tarihten farklı bir tarihte alınan veya ödenen bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden (örneğin; şerefiyenin TFRS 3 İşletme Birleşmeleri kapsamında ölçümü).
6 Bu Yorumun aşağıdakilere uygulanması zorunlu değildir;
(a) Gelir vergileri veya
(b) İşletmenin düzenlediği sigorta sözleşmeleri (reasürans sözleşmeleri dahil) veya elinde bulundurduğu reasürans sözleşmeleri.
Konu
7 Bu Yorum, avans bedelinin yabancı para cinsinden ödenmesinden veya alınmasından kaynaklanan parasal olmayan bir varlık veya yükümlülük finansal tablo dışı bırakıldığında; ilgili varlık, gider veya gelir (veya bunların bir bölümü) ilk defa finansal tablolara alınırken kullanılacak döviz kurunun belirlenmesi amacıyla işlem tarihinin nasıl belirleneceğini ele alır.
Görüş Birliği
8 TMS 21’in 21-22’nci paragrafları kapsamında, ilgili varlık, gider veya gelir (veya bunların bir bölümü) ilk defa finansal tablolara alınırken kullanılacak döviz kurunun belirlenmesi açısından işlem tarihi; avans bedelinin ödenmesi veya alınmasından kaynaklanan parasal olmayan varlık veya yükümlülüğün ilk defa finansal tablolara alındığı tarihtir.
9 Birden fazla avansın ödenmiş veya alınmış olması durumunda, işletme ödenen veya alınan avansların her biri için işlem tarihi belirler.
1 TMS 21’de “geçerli para birimi” olarak adlandırılmaktadır.
2 Örneğin, TFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat'ın 106’ncı paragrafı, işletmenin bir mal veya hizmeti müşteriye devretmeden önce, söz konusu müşterinin bedeli ödemesi veya işletmenin bedeli koşulsuz olarak alma hakkının (başka bir ifadeyle, bir alacağının) bulunması durumunda, sözleşmeyi ödemenin yapıldığı veya ödemenin vadesinin geldiği tarihte (hangisi erken ise o esas alınmak kaydıyla) bir sözleşme yükümlülüğü olarak göstermesini öngörür.
EN
TR
