16 Yüksek Seçim Kurulunun 12/01/2022 Tarihli ve 16 Sayılı Kararı

Bu nedenle; il ve ilçe seçim kurullarının yeniden oluşturulması, kuruluş esas ve ilkelerinin belirlenmesi için bir komisyon kurulmasını ve bu hususun karara bağlanmasını takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, Kurulumuzun 15.12.2021 tarihli ve 2021/370 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyon çalışmalarını tamamlamış bulunduğundan konu incelendi.

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ

298 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesi seçim kurullarının; Yüksek Seçim Kurulu, il ve ilçe seçim kurulları ile Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu olduğunu hüküm altına almıştır.

298 sayılı Kanun hükümleri uyarınca il ve ilçe seçim kurulları ile Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun iki yılda bir Ocak ayının son haftasında kurulması öngörülmüştür.

298 sayılı Kanun hükümlerine göre, Kurulumuzun 09.01.2020 tarihli ve 3 sayılı kararı ile 2020 yılının Ocak ayında kurulmuş tüm il ve ilçe seçim kurullarının görev süreleri 2022 yılı Ocak ayının son haftasında sona ereceğinden bu kurulların 25 Ocak 2022 tarihinden itibaren bir hafta içinde ve iki yıllık süre için yeniden kurulmaları gerekmektedir.

Bu nedenle il ve ilçe seçim kurulları, kuruluş esaslarının gösterildiği 298 sayılı Kanun’un 15, 18 ve 19’uncu maddeleri çerçevesinde oluşturulmalıdır.

I- II ve ilçe seçim kurullarında görev alacak hâkimler

Büyükşehir statüsüne bağlı il merkezleri ile diğer il merkezlerinde adli teşkilatlanmadaki farklılıklar il ve merkez ilçe seçim kurullarının oluşumunu da etkilediğinden konunun iki bölümde incelenerek kurulların buna göre belirlenmesi zorunludur.

İl seçim kurulu başkanlığı tarafından, Hâkimler ve Savcılar Kurulundan o il ya da ilçede görev yapan hâkimlerin kıdem durumlarının sorulmasını müteakip gelen sıralamaya göre kıdem sırası belirlenerek ilgili hâkime hangi il ya da ilçe seçim kurulu başkanlığında veya il seçim kurulu üyeliğinde görevlendirildiği bildirilir.

A) Büyükşehir statüsüne tabi olmayan il merkezlerinde

298 sayılı Kanun’un 15’inci maddesine göre; il seçim kurulu, il merkezinde görev yapan (geçici yetkililer hariç) en kıdemli hâkimin başkanlığında ve merkez ilçe seçim kurulu başkanlarından sonra gelen en kıdemli iki asıl ve iki yedek hâkim üyeden oluşur.

İl seçim kurulu başkanı ile asıl ve yedek üyeler belirlenirken hâkimlerin kıdemlerini düzenleyen 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu’nun 15’inci maddesi göz önünde bulundurulur. Aynı Kurulda eşler birlikte yer alamazlar.

298 sayılı Kanun’un 18’inci maddesinin ikinci fıkrasında ise il merkezlerinde kurulacak merkez ilçe seçim kurullarına, il seçim kurulu başkanı hâkimden sonra gelen en kıdemli hâkimin başkanlık edeceği belirtilmiştir.

Kanunun bu iki hükmü birlikte değerlendirildiğinde il seçim kurulu başkanından sonra gelen en kıdemli hâkimin merkez ilçe seçim kurulu başkanı olacağı sonucuna varılmaktadır.

İl merkezinde 298 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereğince birden fazla merkez ilçe seçim kurulu kurulması durumunda, il seçim kurulu başkanından sonra gelen kıdemli hâkimler kıdem sırasına göre merkez ilçe seçim kurulu başkanlıkları görevini yürütürler.

Örnek: Bir ilde üç merkez ilçe seçim kurulu oluşturulması gerekiyorsa il seçim kurulu başkanından sonra gelen en kıdemli hâkim birinci merkez ilçe seçim kuruluna, ondan sonra gelen kıdemli hâkim ikinci merkez ilçe seçim kuruluna, ondan sonra gelen kıdemli hâkim de üçüncü merkez ilçe seçim kuruluna başkanlık edecektir.

Merkez ilçe seçim kurulları başkanları bu şekilde belirlendikten sonra bu hâkimlerden sonra gelen kıdemli hâkimlerden; sırasıyla ilk ikisi il seçim kurulu asıl üyeliği, sonra gelen ikisi de il seçim kurulu yedek üyeliği görevini yürütecektir.

B) Büyükşehir statüsüne tabi il merkezlerinde

İl seçim kurulu başkanlığı görevini yürütecek hâkim, yukarıda (A) bendindeki esaslara göre belirlenir. Başka bir ifadeyle il merkezinde ve o ilin adı ile anılan adli teşkilatta görevli (geçici yetkililer hariç) hâkimlerden en kıdemli olanı il seçim kurulu başkanlığı görevini yürütür.

a) İl merkezindeki ilçelerin hiçbirinde bağımsız, diğer bir anlatımla o ilçenin adı ile anılan adli teşkilat yok ise bu durumda ilçeler 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde kesinleşen seçmen sayısına göre büyükten küçüğe doğru sıralamaya tabi tutularak alt alta yazılmak suretiyle bir liste düzenlenir. Her ilçenin karşısına o ilçedeki mevcut ilçe seçim kurullarının numarası yazılarak il merkezinde bulunan merkez ilçe seçim kurullarının sayısı saptanır.