Resmi Gazete Dışındaki Kaynak
Kurum:
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Kabul Tarihi:
20.12.2018
Yürürlüğe Giriş Tarihi:
20.12.2018
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Aydın Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü
Sayı: 40392771-130[8-2018-121-4]-94241
Konu: Kooperatifin üçüncü kişilere ve üyelerine arsa satışı dolayısıyla vergisel yükümlülükleri hk.
İlgi
a) … tarihli özelge talep formunuz.
b) … tarih ve …sayılı özelgemiz.
c) … tarihli özelge talep formunuz.
İlgi (a)'da kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; kooperatifinizin arsaları üzerinde dükkan ve sosyal tesis inşaatının tamamlandığı ve kalan arsalardan 2 yıldan fazla süreli aktifinizde bulunanların ortaklarınızdan gelen talepler doğrultusunda Genel Kurul Kararı ile sadece ortaklarınıza satışının yapılacağı belirtilerek, bu satışların Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (r) bendine göre katma değer vergisinden istisna olup olmadığı hakkında Başkanlığımız görüşünün bildirilmesinin istenilmesi üzerine ilgi (b) de kayıtlı özelgemizle kooperatifinize gerekli bilgi verilmiştir.
İlgi (c)'de kayıtlı özelge talep formunuzda, kurumlar vergisi mevzuatında yapılan değişiklik çerçevesinde … Yapı Kooperatifi olarak kurumlar vergisi ve katma değer vergisi kaydınızı 31/12/2017 tarihinde sonlandırdığınız ve 01/01/2018 tarihi itibariyle ortak dışı işlemler için iktisadi işletme kurduğunuzu belirterek ortaklara ve ortak dışındakilere arsa (taşınmaz) satışlarınız nedeniyle kurumlar vergisi ve katma değer vergisi yönünden yeniden özelge verilmesini talep ettiğiniz anlaşılmıştır.
I- KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde yapılan ve 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle, kurumlar vergisinden muaf olan kooperatiflerin ortak dışı işlemleri nedeniyle kooperatif tüzel kişiliğine bağlı ayrı bir iktisadi işletme oluşmuş kabul edileceği, kooperatiflerin bu iktisadi işletmelerinden ve tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından kazanç elde etmelerinin ve bu kazançların daha sonra ortaklara dağıtılmasının muafiyete etkisinin olmayacağı hüküm altına alınmıştır.
23 Aralık 2017 tarihli ve 30279 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 14)'de konuya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Bu kapsamda, kooperatifinizin, 1/1/2018 tarihinden itibaren gerçekleştireceği ortak dışı işlemler nedeniyle muafiyeti etkilenmeyecek; ancak bu işlemlerden elde edilen kazançlar kooperatif tüzel kişiliğine bağlı ayrı bir iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisine tabi tutulacaktır. Dolayısıyla, muafiyete ilişkin diğer şartları taşıyan kooperatifinizin ortak dışı işlemlerinden elde edilen kazançları kooperatif tüzel kişiliğine bağlı ayrı bir iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisine tabi tutulacak, ortak içi işlemlerinden elde edilen kazançlarınızın kurumlar vergisine tabi tutulması söz konusu olmayacaktır.
Ortak dışı işlemlerle ilgili olarak kooperatifiniz tüzel kişiliğine bağlı oluştuğu kabul edilen iktisadi işletme adına kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir.
Öte yandan, ortak dışı işlemlerde bulunmanız nedeniyle 1/1/2018 tarihinden önce kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmiş olan kooperatifinizin, muafiyete ilişkin diğer şartları da taşıyor olması kaydıyla, 1/1/2018 tarihi itibarıyla kurumlar vergisi mükellefiyet kaydı sonlandırılacaktır. Bu durumda kooperatifinizin 1/1/2018 tarihinden itibaren gerçekleştirdiği ortak dışı işlemlerine ilişkin olarak kooperatif tüzel kişiliğine bağlı ayrı bir iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis ettirilmek suretiyle bu işlemlerden elde ettiğiniz kazançlarınız vergilendirilecektir.
Kurumlar vergisinden muaf olan kooperatifinizin, ortak dışı işlemlerine ilişkin hesap ve kayıtlarını kooperatif hesaplarıyla ilişkilendirmeksizin iktisadi işletme adına tasdik ettireceğiniz ayrı defterlerde izlemeniz gerekmektedir.
Buna göre ilgi (a)'da kayıtlı özelge talep formunuzda kooperatifiniz arsalarında dükkan ve sosyal tesis inşaatının tamamlandığı, iskan ruhsatlarının alındığı ve dükkanların kooperatif üyelerine teslim edildiği belirtilmiş olduğundan, kooperatif amacı gerçekleştikten sonra … Müdürlüğü ve … Belediyesi ile yapılan protokol çalışmaları sonucunda … Belediyesince hazırlanan revize imar planı dahilinde ortaya çıkan arazilerin gerek kooperatif ortaklarına gerek ortak olmayanlara satışı ortak dışı işlem olarak değerlendirilecek ve elde edilecek kazanç kooperatifinize bağlı iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisine tabi tutulacaktır.
Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde;