50426076-135[7-2014/20-102]-51 Sayılı Özelge

4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;

a) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından,

b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi % 90 veya daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

c) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiş olup, söz konusu istisna uygulamasına ilişkin düzenleme ve açıklamalar 1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinin (7.2.1.) bölümü ile 5 ve 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerlerinde yapılmıştır.

Buna göre, Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasında, maddede belirtilen araçların engellilik derecesi (tüm vücut fonksiyon kaybı oranı) %90'ın altında olan malul ve engelliler tarafından ilk iktisabında ÖTV istisnasından faydalanılabilmesi için;

- Maluliyeti veya engelliliği ile özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğine dair "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" (veya raporun alındığı tarihte yürürlükte bulunan engellilere sağlık kurulu raporu verilmesine dair ilgili yönetmelik/mevzuat) hükümleri uyarınca yetkili bir sağlık kuruluşundan alınan özürlü sağlık kurulu raporuna sahip olma,

- "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olma,

- Bizzat kullanım amacıyla, araçta engelliliğe uygun hareket ettirici tadilat yapılması,

şartları aranılmaktadır.

Ayrıca, 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerinin "Hareket Ettirici Tertibatın Kapsamı" başlıklı (3/b) bölümüne göre, bahse konu uygulamada, hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılması gerekmekte olup, yapılan özel tertibatın kişinin engelliliği ile uyumlu olması da yasal bir zorunluluktur. Engellilik derecesi %90'ın altında olanların gaz, fren, debriyaj pedalları ile vites kolunda engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmaksızın kullanabilecek olduğu araçların ilk iktisabında söz konusu istisnadan yararlanılması mümkün olmadığı gibi araca hareket ettirici özel tertibat sayılmayan (direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu, sinyal ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması, dikiz aynaları ile ilgili düzeneklerin yapılması, araca işitme ve konuşma engelli olduğunu belirtir işaretler takılması gibi) tadilatlar yaptırılması durumunda da söz konusu istisnanın uygulanması mümkün değildir.

Dolayısıyla, "H" sınıfı sürücü belgesine sahip ve engellilik oranı (tüm vücut fonksiyon kaybı oranı) %90'ın altında olan malul ve engellilerin, bahse konu istisna uygulaması kapsamında araç alımları için öncelikle malul ve engellilik durumlarının aracın hareket ettirici aksamında (debriyaj, fren veya gaz pedalı ile vites kolu) sabitlenmiş hareket ettirici tertibat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması gerekmekte olup, özür durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı oranı %90‘ın altında olanların "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olsalar dahi, aracın hareket ettirici aksamında engelliliğe uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmalarına gerek olmadan kullanabilecekleri araçları iktisabında Kanunun (7/2-c) maddesinde düzenlenen istisnadan yararlanmaları mümkün değildir.