Resmi Gazete Dışındaki Kaynak
Kurum:
Erzincan Valiliği
Kabul Tarihi:
18.05.2016
Yürürlüğe Giriş Tarihi:
18.05.2016
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
ERZİNCAN VALİLİĞİ
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
Konu: Promosyon Ürünlerin Vergisel Durumu
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; faaliyet konunuzun şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapan otobüslere konaklama hizmeti vermek, akaryakıt satışı yapmak ile otel, market, kuruyemiş, lokanta ve kafe hizmetleri vermek olduğunu belirterek, tesisinizde konaklayan otobüs firmalarının şoför ve yardımcı personeline lokantanızdan ücretsiz olarak ikram edilen yiyecek, içecek ve sigaralar ile tesisinizin lokanta veya kafe işletmesinden personele verilen yiyecek ve içeceklerin kurum kazancından gider olarak indirilip indirilemeyeceği, tesisinizde bulunan akaryakıt istasyonunuzdan akaryakıt satın alan müşterilerinizin isteği üzerine pompalardan verilen ödeme kaydedici cihaz fişlerini 15 gün içinde faturaya dönüştürerek müşteri firmaya verdiğinizi, ancak bu tür gelirlerinizin muhasebeleştirilmesi ve fişlerin faturaya dönüştürülmesi işleminin gelir kaydı hususlarında Başkanlığımızdan görüş talebinde bulunduğunuz anlaşılmıştır.
A- GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde kurumlar vergisinin, Kanunun 1 inci maddesinde yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin (1) numaralı bendinde ise ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirim konusu olarak dikkate alınabileceği hükme bağlanmış olup pazarlama satış ve dağıtım harcamaları genel giderler kapsamında değerlendirilmektedir.
Ticari kazancın tespitinde iki temel ilke geçerlidir. Bunlar "dönemsellik" ve "tahakkuk esası" ilkeleridir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar ve mahiyet itibariyle kesinleşmiş olması, yani geliri veya gideri doğuran işlemin hukuken tekemmül etmesinin yanı sıra, işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun belirlenmiş olması gereklidir. Bu esas dikkate alındığında, vergi kanunlarında özel bir düzenleme bulunmadığı sürece, gelir veya giderin mahiyet ve tutar itibariyle tahakkuk ettiği dönem kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
Bu çerçevede, tesisinizde mola veren otobüs firmalarının şoför ve yardımcı personeline bedelsiz olarak yapılan yiyecek, içecek ve sigara teslimlerinin satış olarak değerlendirilmesi ve tahsil edilmeyen satış bedelinin de pazarlama gideri olarak kurum kazancının tespitinde dikkate alınması mümkündür.
Öte yandan, akaryakıt istasyonunuzdan yapılan akaryakıt satışlarında, satış işlemi ile gelir tahakkuk etmiş sayılacağından, akaryakıt satış bedellerinin, satışın yapıldığı tarihin içinde bulunduğu geçici ve yıllık kurumlar vergisi dönemlerinde kurum kazancına dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun ücretin tarifi başlıklı 61 inci maddesinde "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanunun 23 üncü maddesinin (8) numaralı bendinde; "Hizmet erbabına işverenlerce yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatler (İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin (290 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile değişen tutar) (01.01.2016 tarihinden geçerli olmak üzere) 13,70- TL'yi aşmaması ve buna ilişkin ödemenin yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere yapılması şarttır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde, aşan kısım ile hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakten yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilir.)" hükmü mevcuttur.
Diğer taraftan, mezkûr Kanununun 94 üncü maddesinde kimlerin tevkifat yapacağı belirtilmiş olup; (1) numaralı bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup, ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve 104 üncü maddelere göre tevkifat yapılacağı hükmü yer almıştır.
Ayrıca konuyla ilgili olarak 26.07.1995 tarih ve 22355 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 186 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde de ayrıntılı açıklamalar bulunmaktadır.