85373914-GVK-40-16-13 Sayılı Özelge

A- GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN :

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65.maddesinin 1 inci fıkrasında, her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu; 2 inci fıkrasında ise, serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması olarak tanımlanmıştır.

Aynı Kanunun 89 uncu maddesinde gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden yapılabilecek indirimler sayılmış olup, 1 inci fıkrasının 3 üncü bendinde serbest meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen özürlülerin beyan edilen gelirlerine, 31 inci maddede yer alan esaslara göre hesaplanan yıllık indirimin (Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabı ile hizmet erbabı(tevkifat matrahı dahil)da yararlanır) uygulanabileceği hüküm altına alınmıştır. Kanunun 31 inci maddesinde ise sakatlık indiriminin mahiyeti, şekli, kimlerin nasıl vergi indiriminden faydalanacağı hüküm altına alınmış, aynı maddede uygulama ile ilgili usul ve esasların hazırlanacak bir yönetmelik ile tespit edileceği belirtilmiştir.

16.12.2010 tarih ve 27787 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” ile de özürlü sağlık kurulu raporlarının alınışı, geçerliliği, değerlendirilmesi ve özürlü sağlık kurulu raporu verebilecek yetkili sağlık kuruluşlarının tespiti ile ilgili usul ve esaslar belirlenmiştir.

Öte yandan, 24.02.1999 tarih ve 23621 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 222 seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde sakatlık indirimine ilişkin açıklamalar yapılmış olup, söz konusu tebliğin 3. bölümünde; özürlü serbest meslek erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabına sakatlık indiriminin uygulanacağı; 4. bölümünde ise, bu indirimden yararlanmak isteyenlerin bir dilekçe ve aynı bölümde belirtilen belgelerle birlikte, illerde Defterdarlık/Başkanlık Gelir Müdürlüğüne, bağımsız vergi dairesi bulunan ilçelerde vergi dairesi müdürlüğüne, diğer ilçelerde malmüdürlüğüne başvurmaları gerektiği açıklamaları yapılmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, faaliyetinizden elde ettiğiniz kazancın serbest meslek kazanç esaslarına göre vergilendirilmesi halinde, yıllık gelir vergisi beyannamenizde bildirilecek gelir vergisi matrahınıza sakatlık indiriminin uygulanabilmesi için, Başkanlığımıza (Vergi ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğüne) başvurmanız gerekmektedir.

B- MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN :

197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun (4/c) maddesinde; sakatlık dereceleri % 90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtlarının motorlu taşıtlar vergisinden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.

Konuyla ilgili olarak yayımlanan 21 Seri No.lu Motorlu Taşıtlar Vergisi Genel Tebliğinin "İstisnalar" başlıklı (II.2.) bölümünde; sakatlık dereceleri % 90 dan az olan malûl ve engellilerin bu durumlarını; tam teşekküllü Devlet Hastanesinden alınan sağlık kurulu raporu ile belgelendirmeleri ve kendi adlarına kayıt ve tescilli olan taşıtların engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş taşıtlar olduğunu belirten "Motorlu Araç Tescil Belgesi"nin ilgili tescil kuruluşlarınca onaylanmış örneği ile "Araçlar İçin Teknik Belge" ve "Proje Raporu"nun aslı veya noter onaylı örneğini ilgili vergi dairelerine ibraz etmeleri halinde bu istisna hükmünden yararlanabilecekleri belirtilmiştir.

Buna göre; motorlu taşıtlar vergisinde vergiyi doğuran olay, taşıtların sicile kayıt ve tescil edilmesi olduğundan, engelli tarafından iktisap edilecek taşıtın trafik sicilinde kayıt ve tescil edilmesinden önce, bizzat kişinin kullanabileceği şekilde sakatlığına uygun özel tertibatlı hale getirilerek tescil ettirilmesi halinde, motorlu taşıtlar vergisi istisnasının uygulanması mümkün bulunmaktadır.

C- ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ YÖNÜNDEN :