95133703-105-E.50166 Sayılı Özelge

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

- 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu,

- 39 uncu maddesinde, işletme hesabı esasına göre ticari kazancın, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler arasındaki müspet fark olduğu; elde edilen hasılatın, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları, giderlerin ise, tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade ettiği; emtia alım ve satımı ile uğraşanlarda ticari kazancın bulunması için hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değerinin hasılata, dönem başındaki emtia mevcudunun değerinin ise giderlere ilave olunacağı; ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı,

- 65 inci maddesinde, serbest meslek faaliyetinin, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması olduğu,

- 66 ncı maddesinde, serbest meslek faaliyetini mutat meslek halinde ifa edenlerin serbest meslek erbabı olduğu, serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılmasının bu vasfı değiştirmeyeceği,

- 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendinde, mesleki faaliyetin ifası için ödenen mal ve hizmet alım bedellerinin, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak hasılattan indirilebileceği

hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 176 ila 181 inci maddelerinde defter tutma bakımından tüccarlara ilişkin hükümlere yer verilmiş olup, bu kapsamda mezkûr Kanunun 177 nci maddesinde, maddede 6 bent halinde sayılan şartlardan birinin taşınması halinde bilanço esasına göre, 178 inci maddesinde 177 nci maddede yazılı olanların dışında kalanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden işletme hesabı esasına göre defter tutmalarına Hazine ve Maliye Bakanlığınca müsaade edilenlerin işletme hesabı esasına göre defter tutacağı hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, aynı Kanunun 182 nci ve müteakip maddelerinde, bilanço ve işletme esasına göre defter tutmaya; 210 ila 211 inci maddelerinde ise, serbest mesleklerde defter tutmaya ilişkin hükümlere yer verilmiştir.

Yine aynı Kanunun 227 nci maddesinde, "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü yer almakta olup, söz konusu kayıtların ise, esas itibariyle, aynı Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde düzenlenen veya Bakanlığımıza verilen yetkiye dayanılarak düzenlenmesi uygun görülen belgelerden biri ile tevsik edilmesi gerekmektedir.

Öte yandan, sicil kayıtlarınızın tetkikinde; … tarihi itibariyle veterinerlik faaliyetinden dolayı serbest meslek erbabı olarak … Malmüdürlüğü nezdinde mükellefiyetinizin tesis edildiği, … tarihinden itibaren de hayvan sağlığına yönelik aşı, ilaç perakende satışı ticari faaliyetine başladığınız anlaşılmıştır.

Buna göre; serbest meslek faaliyetinizi icra ederken veterinerlik hizmetinde kullanmak amacıyla satın aldığınız, ancak kullanılmayan veteriner ilaçlarının, … tarihinden itibaren başlanılan ticari faaliyetinize ilişkin olarak tutacağınız kayıtlarınıza alınabilmesi ve bu faaliyetiniz kapsamında satışının yapılabilmesi için, serbest meslek makbuzu düzenlemek suretiyle mesleki faaliyetinize ilişkin kayıtlarınızdan çıkarılması, ticari işletmenize ilişkin olarak mükellefiyet durumunuza göre işletme hesabı defteri veya bilanço usulüne göre tutulacak defterlere dönem içi alış olarak aktarılması gerekmektedir.

Ayrıca, ticari faaliyetinize ilişkin olarak stoklarınızda yer alacak ilaç, serum, aşı vb. malzemelerin serbest meslek faaliyetinizde kullanılması veya ayrı olarak satışı durumunda, söz konusu malzemelerin fatura düzenlemek suretiyle ticari işletmenizin envanterinden çıkarılacağı ve elde edilen kazancın ilgili dönem ticari kazancınıza ekleneceği tabiidir.