B.07.0.GEL.0.56/5601-563/740 Sayılı Özelge

(Defterdarlık: Vasıtalı Vergiler Gelir Müdürlüğü)

İLGİ: 27.04.1998 tarih ve 21029/019/3633 sayılı yazınız.

İlgide kayıtlı yazınız incelendi.

Bilindiği üzere, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun 28. maddesinde "Banka ve sigorta şirketlerinin 10.06.1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu'na göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar, banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir." denilmekte, 30. maddesinde de banka ve sigorta muameleleri vergisini banka ve bankerlerle sigorta şirketlerinin ödeyeceği belirtilmektedir.

Aynı Kanunun 47/e maddesinde ise "Herhangi bir vergi döneminde vergiye tabi muameleleri bulunmayan mükelleflerde keyfiyeti aynı müddet içinde vergi beyannamesi ile bildirmeye mecburdurlar." hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 539 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 8. maddesi ile değişik 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu'nun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında, her ne ad altında olursa olsun sigorta şirketine tabi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak belli bir yer veya bölge içinde daimi bir surette Türkiye'deki sigorta şirketlerinin sigorta sözleşmelerine aracılık eden veya bunları sigorta şirketi adına yapan gerçek veya tüzel ki-şilerin sigorta acentesi, sigorta acentelerinin acentelik faaliyetleriyle ilgili olarak tayin et-tikleri gerçek veya tüzel kişi acentelerin ise tali acente olduğu belirtilmiştir. Aynı maddenin dördüncü fıkrasında ise sigorta sözleşmeleri yapma ve prim tahsil etme yetkilerinin sigorta şirketlerine ait olduğu belirtildikten sonra, bu yetkilerin acentelik sözlemesinde belirtilmek kaydıyla sigorta acentelerine devredilebileceği belirtilmiştir. Ayrıca aynı fıkrada, tali acentelere sözleşme yapma ve prim toplama yetkilerinin verilemeyeceği hükme bağlanmıştır.

Bu hükümlere göre, sigorta şirketlerince kendilerine şirket nam ve hesabına sigortalı ile sigorta sözleşmeleri yapma ve prim tahsil etme yetkisi verilen acenteler banka ve si-gorta muameleleri vergisi mükellefi olup, yapmış oldukları her nevi (sigorta işlemi olsun olmasın) muameleler nedeniyle lehe aldığı paralar banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi tutulacaktır. Ayrıca, banka ve sigorta muameleleri vergisi mükelleflerinin işlem yapmamaları halinde dahi beyanname vermeleri gerekmektedir.

Sigorta şirketleri nam ve hesabına sigortalı ile sözleşme yapma ve prim toplama yet-kisi bulunmayan şirketlerin işlemleri banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamı dışındadır. Dolayısıyla yukarıda belirtilen işleri yapmayanların banka ve sigorta muameleleri vergisi mükellefiyetinin tesisine ve mükellefiyeti bulunmayan şirketlerin banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına giren işlemleri yapmaya başlamadığı müddetçe banka ve sigorta muameleleri vergisi beyannamesi vermesine gerek bulunmamaktadır.

Bu durumda, ........ Ltd. Şti.nin sigorta sözleşmesi yapma ve prim tahsil etme yetkisi olması halinde, 6802 sayılı Kanun'un 29/i maddesi uyarınca yapacağı hayat sigortaları istisna kapsamında olmakla birlikte banka ve sigorta muameleleri vergisi mükellefi olarak değerlendirileceğinden, beyanname vermesi gerekecektir.

Ancak, adı geçen şirketin faaliyetinin sigorta sözleşmelerine aracılık etmesi ile sınırlı olması ve prim tahsil yetkisinin olmaması durumunda ise banka ve sigorta muameleleri vergisi mükellefi sayılmayacağından, beyanname vermesine de gerek bulunmayacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğinin buna göre yapılmasını rica ederim.