B.07.1.GİB.4.31.15.01-HRÇ.00-54 Sayılı Özelge

İlgi : ... tarih ve ... sayılı özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, ... Malta Limited tarafından ... Şirketine verilen kredinin teminatını teşkil etmek üzere 1 inci derecede 600.000 Euro tutarında müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatı ile mülkiyeti ...ait ... İlçesi ... Köyü ... parsel nolu tam arsa paylı arsanın, ... Köyü ... Parselde kayıtlı 7+Çatı Arapiyesi Blok/Katın, ... bağımsız bölümlerin, ... arsa paylı dubleks dairenin ve mülkiyeti ... ait ... Köyü ... nolu parsellerde kayıtlı tam arsa paylı arsaların tamamı üzerine tesis edilecek ipotek işlemleri sırasında damga vergisi ve harç istisnası uygulanıp uygulanmayacağı ile kredi veren kuruluşun yurt dışı kredi kuruluşu olup olmadığı hususunda bilgi istenildiği anlaşılmıştır.

488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinde, bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda yazılı kâğıtların damga vergisinden müstesna olduğu; (2) sayılı tablonun "IV.Ticari ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün (23) numaralı fıkrasında ise "Bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kâğıtlar " ın damga vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin son fıkrasında da bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödenmelerine ilişkin işlemlerin harçtan müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.

Buna göre, damga vergisi ve harç istisnası uygulanması için kredilere ilişkin düzenlenen kağıtların, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin teminine veya bunların teminatına ya da geri ödenmesine ilişkin olması ve münhasıran kredi borcu dışındaki genel mahiyette borçlara teminat teşkil edeceğine dair ibareleri içermemesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararın 17/a maddesinde, Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışından temin ettikleri kredileri bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla kullanmaları gerektiği belirtilmektedir.

Bu çerçevede, yurt dışında yerleşik kredi kuruluşlarından bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla temin edilen kredi işlemleri nedeniyle düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır. Dolayısıyla yurt dışında yerleşik kredi kuruluşlarından kullanılacak kredilerin bankalar veya özel finans kurumları aracılığıyla temin edilmesi gerekmektedir.

Söz konusu istisna hükümlerinde bahsi geçen "yurt dışı kredi kuruluşları ile uluslararası kurumlar" ifadesinden, hangi kurum ve kuruluşların anlaşılması gerektiğine ilişkin olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yayımlanan 02.01.2002 tarih ve 2002/YB-1 sayılı genelge'nin " 1.1.7. Yurt Dışından Alınacak Nakit Kredilerde Damga Vergisi ve Harç Mükellefiyeti" başlıklı bölümünde,

Yurt dışı kredi kuruluşları ifadesinden; bu kuruluşların mukimi bulundukları ülkenin mevzuatına göre mali finansal) kaynak sağlamaya yetkili olan ve esas faaliyet konularından birisi de kredi vermek olan kuruluşların; uluslararası kurumlar ifadesinden ise gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarının veya bir ülkenin yeniden yapılandırılmasının finansmanının temini amacıyla bu ülkelere kredi veren Dünya Bankası (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), Uluslararası Para Fonu, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ve benzeri kuruluşların anlaşılması gerekmektedir.

Bankalar ve özel finans kuruluşlarınca; kullanımına aracılık edilen kredilerin yurtdışı kredi kuruluşlarından sağlandığının belirtildiği durumlarda, kredi kuruluşunun yurt dışı kredi kuruluşu olup olmadığı konusunda karar verilememesi halinde, borç alan kuruluştan, kredi aldığı kuruluşun kendi ülke mevzuatına göre kredi vermeye yetkili kuruluş olduğunun, diğer bir ifadeyle, yurt dışı kredi kuruluşunun faaliyette bulunduğu ülke mevzuatına göre ödünç para verme işi ile uğraştığının, borç vermeye yetkili olduğunun tevsiki istenecektir. Söz konusu tevsik işlemi için kredi veren kuruluşun kendi ülke resmi makamlarından almış olduğu, kredi kullandırmaya yetkili olduğuna dair belgenin, bu ülkede bulunan ülkemizin büyükelçilikleri veya konsoloslukları ya da ekonomi müşavirleri tarafından onaylanmış örneğini işleme aracılık eden bankaya ibraz etmeleri gerekmektedir."