B.07.1.GİB.4.34.17.01-180-12765 Sayılı Özelge

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şirketinizce yıllık ferdi kaza poliçelerinde yer alan prim tutarı üzerinden % 5 oranında banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) hesaplandığı, bu poliçelerin kısmi iptal ile sonlandırıldığı durumlarda iptal tarihinden sonraki döneme ait olan BSMV'nin ödenecek vergiden mahsup edildiği, ancak uzun süreli ferdi kaza poliçelerinde kısmi iptal yapılmayıp, iştira olarak tanımlanan poliçe sonlandırması yapıldığı belirtilerek, uzun süreli ferdi kaza sigortalarının bu şekilde iştira yoluyla sonlandırılmasının iptal olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, başlangıçta ödenen BSMV'nin iade konusu yapılıp yapılamayacağı ile iade konusu yapılabilecekse iştira sonrası sürenin mi dikkate alınacağı hususunda görüş talep edilmektedir.

6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun; 28 inci maddesinde, banka ve sigorta şirketlerinin 10/06/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden ve hesaben aldıkları paraların BSMV`ye tabi olduğu ve 30 uncu maddesinde, BSMV mükelleflerinin banka ve bankerlerle sigorta şirketleri olduğu hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun 31 inci maddesinde, sigorta işlemlerinde verginin matrahının, bu işlem dolayısıyla poliçede yer alan prim tutarı olduğu, prim tutarının hesabında, sigorta işlemi dolayısıyla komisyon ve benzeri adlarla sigorta aracılarına yapılan ödemelerin indirim konusu

yapılamayacağı; sigorta şirketlerinin, iptal ettikleri sigorta muamelelerine ilişkin vergileri (yalnızca iptal tarihinden sonraki döneme ait olan kısmı), iptalin gerçekleştiği dönemde hesaplanan BSMV`den indirebilecekleri, bu dönemde indirilemeyen vergilerin, sonraki dönem beyannamelerinde indirim konusu yapılabileceği belirtilmiştir.

Diğer yandan, 85 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinin "A-Matrahtan İndirim ve Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması" başlıklı bölümünde iptal edilen sigorta muamelelerine ilişkin BSMV uygulamasına yönelik açıklamalar yer almaktadır.

Konu hakkında Hazine Müsteşarlığı ile yapılan yazışma sonucunda alınan 15/1/2016 tarihli ve 1576 sayılı yazıda "…6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 'Sigortadan ayrılma' başlıklı 1500 üncü maddesinin birinci fıkrası, 'Sigorta ettiren, en az bir yıldan beri yürürlükte bulunan ve bir yıllık primi ödenmiş olan sigorta sözleşmelerinde, istediği zaman sözleşmeyi sona erdirerek sigortadan ayrılabilir. Ayrılma değeri, ayrılmanın istenildiği andaki genel kabul görmüş aktüerya kurallarına uygun bir biçimde hesaplanan değerdir.' hükmünü amirdir.

Sigortadan ayrılma (iştira) kavramı, sigorta sözleşmesinin, sigorta ettirenin talebi üzerine ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde sona erdirilmesini ifade etmek olup; hayat ve ferdi kaza sigortaları sözleşmelerinin iştira edilmesi mümkündür. İştira işleminin gerçekleştirilmesiyle birlikte ilgili sigorta sözleşmesi, iptal edilen sözleşmelerde olduğu gibi sona erdiğinden, sözleşmelerin iştira ile sonlandırılmasının iptal hükmünde değerlendirilebileceği düşünülmektedir." şeklinde görüş bildirilmiştir.

Buna göre, uzun süreli ferdi kaza sigorta sözleşmelerinin iştira ile sonuçlandırılması iptal hükmünde değerlendirilerek, iştira edilen uzun süreli ferdi kaza sigorta sözleşmesine ilişkin olarak şirketiniz tarafından ödenen iştira tarihinden sonraki döneme ait BSMV`nin iştiranın gerçekleştiği dönemde hesaplanan BSMV`den indirilebilmesi, bu dönemde indirilemeyen vergilerin ise sonraki dönem beyannamelerinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. İlgili dönem BSMV beyannamesinde indirime/mahsuben iadeye esas BSMV tutarı ise iştira edilen söz konusu sigorta poliçesi sonucunda sigorta şirketi tarafından sigorta ettirene iade edilecek (ödenecek) prim tutarı üzerinden hesaplanacaktır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.