Resmi Gazete Dışındaki Kaynak
No.:
2012/5
Kurum:
Hazine Müsteşarlığı
Kabul Tarihi:
09.04.2012
Yürürlüğe Giriş Tarihi:
09.04.2012
Son Değişiklik Tarihi:
13.09.2015
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi:
13.09.2015 - 13.09.2015
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Kredi kuruluşları, müşterilerinin veya bunların mirasçılarının kredi borcunu ifa etme gücünü kaybetmemesi veya ortaya çıkacak çeşitli riskler nedeniyle uğranılacak maddi zararların telafisi amacıyla, kredi sözleşmesinin bir gereği olarak, borçludan sigorta yaptırmasını talep edebilmektedirler. Bununla birlikte, uygulamada gerek sigorta şirketlerinde oluşan tereddütler ve gerekse Müsteşarlığımız Elektronik Şikayet Sisteminden alınan bilgiler göz önünde bulundurularak aşağıdaki hususların açıklanmasında yarar görülmüştür.
1) Sigortacılık Mevzuatında bilgilendirme konusundaki yükümlülüklerin açıklandığı temel düzenleme, 28/10/2007 tarih ve 26684 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmeliktir.
Ayrıca, 17/01/2009 tarih ve 27113 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bireysel Kredilerle Bağlantılı Sigortalar Uygulama Esasları Yönetmeliğinin 5 ve 6 ncı maddelerinde; zorunlu ve ihtiyari sigortalarda yenilemeye ilişkin "bildirim yapma ve bilgilendirme" sorumluluğunun kredi kuruluşuna ait olduğu belirtilmektedir. Kredi kuruluşları, "herhangi bir" sigorta şirketi üzerinden yapılan sigorta sözleşmesinin vade bitimi nedeniyle yeniden düzenlenmesi gerektiği bilgisini kredi müşterisine / sigortalıya bildirmekle yükümlüdür.
Diğer taraftan, Bireysel Kredilerle Bağlantılı Sigortalar Uygulama Esasları Yönetmeliği İle kredi kuruluşlarına getirilen yükümlülükler. Sigorta Sözleşmelerinde Bilgilendirmeye İlişkin Yönetmelik ile sigortacı ve acenteleri için getirilen yükümlülükleri ortadan kaldırmamaktadır.
2) Bilindiği üzere, Bireysel Kredilerle Bağlantılı Sigortalar Uygulama Esasları Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, kredi kuruluşlarının zorunlu sigortaların yaptırılması hususunu kontrol etme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu kapsamda, Müsteşarlığımıza ulaşan başvurulardan kredi kuruluşlarınca "mortgage kredisi", "konut kredisi , "taşıt kredisi gibi adlar altında verilen krediler kapsamında. Zorunlu Deprem Sigortası ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına (Zorunlu Trafik Sigortası) ilişkin kontroller yapılmadan: ihtiyarî deprem teminatı içeren sigorta sözleşmeleri ile Kara Taşıtları Kasko Sigortası sözleşmelerinin akdedildiği anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, kredi sözleşmesi kapsamında, ihtiyarî sigorta sözleşmeleri düzenlenmeden önce kredi konusu ile ilgili zorunlu sigortaların yaptırılıp yaptırılmadığının kontrol edilmesi gerekmektedir.
3) Kredi sözleşmelerinde sigorta işlemlerine ilişkin genel hükümlere yer verilmesi, sigortacılık mevzuatı ve ilgili sair mevzuat kapsamında "bilgilendirme" sürecine ilişkin asgari yükümlülüklerin yerine getirildiği anlamına gelmemektedir.
Diğer bir ifade ile “bilgilendirme" sürecine ilişkin ilgili mevzuat kapsamındaki asgarî yükümlülükler yerine getirilmeksizin, sadece kredi sözleşmesindeki maddelere istinaden sigorta sözleşmesinin "re'sen ihdası ve/veya re'sen yenilenmesi" imkanı bulunmamaktadır. Dolayısıyla, sigorta priminin "re'sen tahsil edilmesi" gibi bir durum da söz konusu değildir.
4) Kredi kuruluşu aracılığıyla akdedilen sigorta sözleşmelerinde kredi kuruluşunun "acente hüviyeti", kredi kuruluşu müşterisinin ise "sigortalı hüviyeti" ön planda tutulmalıdır. Bu kapsamda, sigorta şirketleri, kredi kuruluşları aracılığıyla yapılan sigorta işlemlerinde tüketicinin mağdur edilmesini önleyici tedbirleri almak zorundadırlar.
5) Sigortacılık mevzuatı ve ilgili sair mevzuat kapsamında "bilgilendirme" sürecine ilişkin yükümlülüklerin gereği gibi yerine getirilmesinde sigorta şirketlerinin ve bunların acenteliğini yapanların (kredi kuruluşları dahil) müşterek ve müteselsil sorumlulukları bulunmaktadır.
6) Sigorta sözleşmesinin akdinde kredi müşterisinden risk değerlendirmesine yardımcı ayrıntılı sağlık beyanı istenilebilmekte ve/veya sağlık tetkikinin yapılması/yaptırılması talep edilebilmektedir. Kredi sözleşmelerine dahil edilmiş genel ifadeler, bahse konu sağlık durumu değerlendirmesinde esas alınamaz. Bu şekildeki genel ifadelere dayanılarak tazminat taleplerinin reddedilmesi uygun görülmemektedir. Bu çerçevede, içeriği ilgili sigorta şirketlerince belirlenecek sağlık beyanı alınması gerekmektedir.
7) Sigortalıların, sigorta ettirenlerin ve sigortadan menfaati olan sair kişilerin, sigorta sözleşmelerine ilişkin sorulan, itirazları ve talepleri için sigorta şirketlerine ve bunların acenteliğini yapan kredi kuruluşlarına başvurma hakları bulunmaktadır. Anılan kişilerin başvurusu, sigortacılık ilke ve esasları ile müşteri memnuniyeti kaidesi temel alınarak değerlendirilmelidir.