VUK-137/ 2021-5 Sayılı Sirküler

Sayısı: VUK-137/ 2021-5

1.Giriş

Vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalığı bulunan veya doğum yapan meslek mensuplarının 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13 üncü maddesinde yer alan mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması hakkında açıklamalar bu Sirkülerin konusunu teşkil etmektedir.

2. Mevzuat

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 13 üncü maddesinde vergi ödevlerinden herhangi birinin yerine getirilmesine engel olacak derecede ağır hastalık durumu mücbir sebep hali olarak sayılmıştır.

Aynı Kanunun 15 inci maddesinde, 13 üncü maddede yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar sürelerin işlemeyeceği, bu takdirde tarh zamanaşımının işlemeyen süreler kadar uzayacağı, bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi gerektiği, 373 üncü maddesinde ise, bu Kanunda yazılı mücbir sebeplerden herhangi birinin meydana geldiğinin malum olması veya tevsik ve ispat edilmesi hallerinde vergi cezası kesilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan düzenleme ile vergi beyannameleri ve bildirimlerin şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi ile beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye Bakanlığımız yetkili kılınmıştır.

Öte yandan, aynı maddenin dördüncü fıkrasına göre Bakanlığımızın beyanname ve bildirimlerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususunda izin vermesi veya zorunluluk getirmesi halinde, (mükellef veya vergi sorumlusu ile gönderme işini yapacak kişiler arasında özel sözleşme düzenlenmek kaydıyla) elektronik ortamda gönderilen beyanname ve bildirimler, mükellef veya vergi sorumlusu tarafından verilmiş addolunur.

Bakanlığımıza verilen yetkiye istinaden yayımlanan 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş olup, muhtelif Genel Tebliğlerde de beyannamelerin elektronik ortamda gönderilmesine ilişkin diğer açıklamalara yer verilmiştir. Durumları belirlenen kriterlere uyan mükelleflerin, istemeleri halinde kendi beyannamelerini kullanıcı kodu, parola ve şifre almak suretiyle elektronik ortamda göndermeleri uygun görülmüş olup belirtilen şartları taşımayan mükelleflerin beyannamelerini, 340 ve 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde belirtilen açıklamalar doğrultusunda, elektronik beyanname gönderme aracılık yetkisi almış bulunan gerçek veya tüzel kişiler vasıtasıyla 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan sözleşmelerden durumlarına uyan sözleşmeyi düzenlemek suretiyle elektronik ortamda göndermeleri gerektiği açıklanmıştır. Ayrıca elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu getirilen beyannameler için belirlenen usul ve esaslar, elektronik ortamda gönderilme zorunluluğu getirilen bildirimler için de geçerlidir.

3. Meslek mensubunun ağır hastalığının bulunması veya doğum yapması hali

Yukarıda yer verilen düzenlemeler çerçevesinde hâlihazırda birçok mükellef beyanname ve bildirimlerini 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu uyarınca yetki almış serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler (meslek mensubu) aracılığıyla göndermek zorunda olup meslek mensupları aracılığıyla gönderilen beyannameler mükellef tarafından verilmiş kabul edilmektedir.

Diğer taraftan, 3568 sayılı Kanun ve ilgili diğer Kanun ve genel tebliğler ile yapılan düzenlemeler kapsamında, belirli iade, indirim ve istisna hükümlerinden yararlanılabilmesi bazı durumlarda yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenen tasdik raporlarının süresinde ibraz edilmesi koşuluna bağlanmıştır.

Beyanname ve bildirimleri meslek mensubu aracılığıyla verilen mükellefler, meslek mensubunun mücbir sebep hali içerisinde bulunduğundan geç haberdar olabilmekte ve bu duruma bağlı olarak beyanname ve bildirimlerin verilme süreleri ile yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenmesi gereken tasdik raporlarının ibraz süreleri aşıldığından vergi cezaları ile muhatap olabilmekte ya da belirli imkanların (iade, indirim, istisna gibi) kullanımından mahrum kalabilmektedir.