Amaç
(1) Bu Tebliğin amacı; bu Tebliğin 1 no’lu ekinde yer alan “TFRS Yorum 20 Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri” (TFRS Yorum 20) Yorumunun yürürlüğe konulması ve ilgili Tebliğde değişiklikler yapılmasıdır.
Kapsam
(1) Bu Tebliğin kapsamı Ek/1’de yer alan TFRS Yorum 20 metninde belirlenmiştir.
Hukuki dayanak
(1) Bu Tebliğ, 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
(1) Bu Tebliğde geçen;
a) Kurum: Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunu,
b) TMS: Türkiye Muhasebe Standartlarını,
c) TFRS: Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını,
ç) Yorum: Türkiye Finansal Raporlama Standartları ile ilgili olarak uygulamaya yön vermek veya standartlara açıklık kazandırmak üzere Kurul tarafından kamuoyuna duyurulan metni,
ifade eder.
Uygulamaya ilişkin hükümler
(1) Bu Tebliğin 1 no’lu ekinde yer alan TFRS Yorum 20’yi finansal tablolarında uygulayan işletmeler, söz konusu finansal tablolarında 3/5/2009 tarihli ve 27217 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulamasına İlişkin Türkiye Finansal Raporlama Standardı (TFRS 1) Hakkında Tebliğin ekinde yer alan TFRS 1’in 39M, D1 ve D32 paragraflarını bu Tebliğin 2 no’lu ekinde yer alan şekliyle uygular.
Geçiş Süreci
(1) İsteyen işletmeler bu hükümler çerçevesinde, bu Tebliği ve bu Tebliğin 1 no’lu ekinde yer alan “TFRS Yorum 20 Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri” Yorumunu 1/1/2013 tarihi öncesi hesap dönemlerine ilişkin finansal tablolarında uygulayabilirler. Bu Yorumun 1/1/2013 öncesi hesap dönemlerine ilişkin finansal tablolarda uygulanması halinde, bu durum dipnotlarda açıklanır.
Yürürlük
(1) Bu Tebliğ ve bu Tebliğin 1 no’lu ekinde yer alan “TFRS Yorum 20 Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri” Yorumu, 31/12/2012 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerinde uygulanmak üzere yürürlüğe girer.
Yürütme
(1) Bu Tebliğ hükümlerini Kurum Başkanı yürütür.
Ek 1
TFRS Yorum 20
Açık İşletme Madeninin Üretim Aşamasındaki Dekapaj Maliyetleri
İlgili düzenlemeler
• Finansal Raporlamaya İlişkin Kavramsal Çerçeve1
• TMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu
• TMS 2 Stoklar
• TMS 16 Maddi Duran Varlıklar
• TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Ön bilgi
1. Açık işletme madenciliği çalışmalarında, mineral cevher yatağına ulaşabilmek için madenin atık maddelerinin (“örtü tabakası”nın) kaldırılması gerekebilir. Bu atık kaldırma işlemi ‘dekapaj’ olarak bilinmektedir.
2. Madenin geliştirilmesi aşamasında (üretime geçilmeden önce), dekapaj maliyetleri genellikle madenin kuruluş, geliştirme ve inşasının amortismana tabi maliyetinin bir parçası olarak aktifleştirilir. Aktifleştirilen bu maliyetler, üretime geçildikten sonra genellikle üretim birimi yöntemi kullanılarak sistematik bir biçimde amortismana tabi tutulur veya itfa edilir.
3. Maden işletmesi, örtü tabakasını kaldırmaya ve dekapaj maliyetlerine katlanmaya madenin üretim aşaması boyunca devam edebilir.
4. Üretim aşamasındaki dekapaj sırasında kaldırılan madde % 100 atık olmayabilir. Söz konusu madde genellikle cevherin ve atığın bir karışımı olmaktadır. Cevher-atık oranı, ekonomik olmayan düşük seviyeler ile kârlı olan yüksek seviyeler arasında farklı oranlarda olabilir. Cevher-atık oranı düşük olan maddenin kaldırılmasıyla mamul üretiminde kullanılabilen bazı maddeler elde edilebilir. Ayrıca, bu tabakanın kaldırılması alt tabakalardaki cevher oranı daha yüksek olan maddeye ulaşılmasına imkân sağlayabilir. Bu nedenle, dekapaj çalışması neticesinde iki tür fayda ortaya çıkabilir: mamul üretiminde kullanılabilir nitelikteki cevher elde edilmesi ve gelecek dönemlerde çıkarılacak daha fazla miktarda maddeye erişimin kolaylaşması.
5. Bu Yorum, dekapaj çalışmaları sonucunda ortaya çıkan bu iki faydanın muhasebeleştirme usul ve zamanı ile ilk ve sonraki ölçümünü düzenler.
Kapsam
6. Bu Yorum, açık işletme madenciliği çalışmalarında madenin üretim aşaması boyunca katlanılan atık kaldırma maliyetlerine (“üretim dekapaj maliyetleri”ne) uygulanır.
Konular
7. Bu Yorum aşağıdaki konuları ele almaktadır:
(a) Üretim dekapaj maliyetlerinin varlık olarak muhasebeleştirilmesi,
(b) Dekapaj çalışması varlığının ilk ölçümü ve
(c) Dekapaj çalışması varlığının sonraki ölçümü.
Görüş birliği
Üretim dekapaj maliyetlerinin varlık olarak muhasebeleştirilmesi
8. Dekapaj çalışmalarında oluşan faydanın üretilen mamul şeklinde gerçekleşen kısmına karşılık gelen dekapaj çalışmalarına ilişkin maliyetler TMS 2 “Stoklar” Standardına göre muhasebeleştirilir. 9 uncu paragrafta yer alan kriterlerin karşılanması durumunda, faydanın cevhere erişimin kolaylaşması şeklinde gerçekleşen kısmına karşılık gelen maliyetler ise duran varlık olarak muhasebeleştirilir. Bahse konu duran varlık bu Yorumda “dekapaj çalışması varlığı” olarak adlandırılmaktadır.