Seri: V, No: 34 Aracı Kurumların Sermayelerine ve Sermaye Yeterliliğine İlişkin Esaslar Tebliği

Kurul: Sermaye Piyasası Kurulu'nu,

Aracı Kurum: Kanun'un değişik 30 uncu maddesinde sayılan sermaye piyasası faaliyetlerinden (a) ve (b) bendlerinde belirtilenlerden en az birinde faaliyet göstermek üzere Kurul'dan yetki belgesi almış kurumları,

Değerleme Günü: Bu Tebliğ uyarınca düzenlenmesi zorunlu raporların düzenleme gününü,

Muhasebe Tebliğleri: Kurul'un 31/1/1992 tarihli ve 21128 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:V, No:6 sayılı “Aracılık Faaliyetinde Belge ve Kayıt Düzeni Hakkında Tebliğ″, 29/1/1989 tarihli ve 20064 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:XI, No:1 sayılı “Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ″, 26/7/1989 tarihli ve 20233 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri:XI, No:3 sayılı “Sermaye Piyasasında Ara Mali Tablolara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ″, 29/12/1989 tarihli ve 20387 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan “Sermaye Piyasasında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğe Ek Tebliğ”, 31/1/1992 tarihli ve 21128 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Aracı Kurum Hesap Planı ve Planın Kullanım Esasları Hakkında Tebliğ”ini,

Cari Değer: Mali tablo kalemlerinin bu Tebliğ’in 5 inci maddesinde belirlenen esaslara göre değerlemeye tabi tutulması sonucu bulunan tutarlarını,

Yatırım Yapabilme Derecesi: Borçlanmayı temsil eden sermaye piyasası araçlarının ana para ve faiz ödemelerinin ihraçcısı tarafından taahhüt edilen zamanda ve tutarda yapılmama riskinin bir göstergesi olarak, Kurul tarafından belirlenen derecelendirme kuruluşları tarafından verilen dereceleri,

Risk Karşılığı: Pozisyon riski, karşı taraf riski, yoğunlaşma riski ve döviz kuru riski olarak bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde hesaplanan tutarın toplamını,

Opsiyon Deltası: Opsiyon sözleşmesinin dayalı olduğu kıymetin cari değerindeki yüzde bir oranındaki değişmenin, opsiyonun sözleşme fiyatında meydana getirdiği yüzde değişmeyi,

ifade eder.

BİRİNCİ BÖLÜM

ÖZSERMAYE VE SERMAYE YETERLİLİĞİ TABANI

Özsermaye

Aracı kurumların özsermayesi, bu Tebliğ'de getirilen değerleme hükümleri çerçevesinde, değerleme günü itibariyle hazırlanmış bilançolarında yer alan ve aracı kurumun net aktif toplamının ortaklık tarafından karşılanan kısmını ifade eden tutarların yer aldığı grubu oluşturur.

Sermaye yeterliliği tabanı

Aracı kurumların sermaye yeterliliği tabanı, bu Tebliğ'in 3 üncü maddesi uyarınca hesaplanan özsermayelerinden aşağıda sayılan varlık kalemlerinin indirilmesi suretiyle bulunan tutarı ifade eder:

a) Duran varlıklar;

1) Maddi duran varlıklar (net),

2) Maddi olmayan duran varlıklar (net),

3) Borsalarda ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görenler hariç olmak üzere, değer düşüklüğü karşılığı ve sermaye taahhütleri düşüldükten sonra kalan finansal duran varlıklar,

4) Diğer duran varlıklar,

b) Müşteri sıfatı ile olsa dahi, personelden, ortaklardan, iştiraklerden, bağlı ortaklıklardan ve sermaye, yönetim ve denetim açısından doğrudan veya dolaylı olarak ilişkili bulunulan kişi ve kurumlardan olan teminatsız alacaklar ile bu kişi ve kurumlar tarafından ihraç edilmiş ve borsalarda ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem görmeyen sermaye piyasası araçları.

Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (3) numaralı alt bendi çerçevesinde yapılacak finansal duran varlıklarla ilgili hesaplamalarda Borsa İstanbul A.Ş. ve İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’nde sahip olunan payların nominal tutarları kadar olan bölümü indirime konu edilmez.

Aracı kurumların sermaye yeterliliği tabanının hesaplanmasında, bu maddenin birinci fıkrasında yer alan kalemlere ek olarak, aracı kurumların kaldıraçlı alım satım işlemlerine ilişkin olarak, değerleme günü itibariyle müşteri bazında hesapladıkları müşterilerine karşı yükümlülükleri toplamının %5 i, bu Tebliğin 3 üncü maddesi uyarınca hesaplanan özsermayelerinden indirilir.

Bu madde uyarınca sermaye yeterliliği tabanı olarak hesaplanan tutar; bu Tebliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca belirlenen asgari özsermaye tutarlarının %60’ından düşük olamaz.