1. Kapsam
Bilindiği üzere, 6527 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun(1) 5 ve 6 ncı maddeleri ile 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun(2) 96 ncı maddesinin (A) fıkrasına ikinci paragraf ve bu paragraf hükmünün uygulaması ile ilgili olarak geçici 7 nci madde ilave edilmiştir.
Bu değişiklik ile 2464 sayılı Kanunun 15 inci maddesindeki ilan ve reklam vergisi, 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (III) numaralı bendinde yer alan eğlence vergisi, 56 ncı maddesinde yer alan işgal harcı, 60 ıncı maddesindeki tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcı ve 84 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde yer alan işyeri açma izni harcına dair tarifelerin tespitine ilişkin düzenlemeler öngörülmüştür.
2. Kanuni Düzenleme
2464 sayılı Kanunun 96 ncı maddesinin (A) fıkrasında, “Bakanlar Kurulu, bu Kanunda en az ve en çok miktarları gösterilen vergi ve harçların tarifelerini belediye grupları itibarıyla tayin ve tespit eder.” hükmü yer almakta olup 6527 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle bu fıkraya ikinci paragraf olarak, “Ancak, bu Kanunun 15 inci maddesinde, 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (III) numaralı bendinde, 56 ncı maddesinde, 60 ıncı maddesinde ve 84 üncü maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde yer alan maktu vergi ve harç tarifeleri, Kanunda belirtilen en alt ve en üst sınırları aşmamak şartıyla mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıklar göz önünde tutularak ilgili belediye meclislerinin önerisi, İçişleri Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Tespit edilen bu tutarlar, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Bu şekilde hesaplanan miktar ve tutarların, virgülden sonraki iki hanesi dikkate alınarak uygulanır. Şu kadar ki, bu miktar ve tutarlar ilgili tarifeler için belirlenen en çok tutarı aşamaz. Bu uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.” hükmü eklenmiştir.
Bu hükme göre, ilan ve reklam vergisi, biletle girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerlerine ait eğlence vergisi, işgal harcı, tatil günlerinde çalışma ruhsatı harcı ve işyeri açma izni harcına ilişkin maktu vergi ve harç tarifeleri, 2464 sayılı Kanunda belirtilen en alt ve en üst sınırları aşmamak şartıyla mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıklar göz önünde bulundurularak ilgili belediye meclislerinin önerisi, İçişleri Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit edilecektir.
3. Yapılacak İşlemler
3.1. Belediyelerce Yapılacak İşlemler
Yukarıda genel olarak esasları belirtilen maktu vergi ve harçların miktar ve tutarlarının tespiti ile ilgili olarak belediyelerce yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır. Buna göre;
Belediye meclisleri, 2464 sayılı Kanunun 96 ncı maddesinin (A) fıkrasının ikinci paragrafında sayılan vergi ve harçlar bakımından mahallin çeşitli semtleri arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıkları dikkate almak suretiyle belediyelerini dört gruba ayırırlar. Bu ayırımda, dört grup zorunlu olmayıp duruma göre daha az grup da belirlenebilir.
Söz konusu gruplar bu Tebliğin ekinde yer alan “Bazı Maktu Vergi ve Harç Tarifelerine İlişkin Tablo”nun sağında 1’den 4’e kadar numaralanmış sütunlardan oluşmaktadır. Bu gruplar mahallin gelişmişlik düzeyine göre, en yüksek (1) numaradan başlamak suretiyle en düşük (4) numaraya doğru sıralanır.
Bu kapsamda, Kanunda belirtilen en alt ve en üst sınırları aşmamak şartıyla söz konusu maktu vergi ve harçların miktar ve tutarları belirlenir ve belirlenen miktar ve tutarlar bahse konu dört gruba dağıtılır. Belediye meclislerince belediyenin (4)’ten daha az bir gruba ayrılması halinde bu miktar ve tutarların belirlenen gruplar içerisinde dağıtılacağı tabiidir.
Belediye meclisleri, miktar ve tutar belirlemenin yanı sıra, söz konusu maktu vergi ve harç miktar ve tutarların uygulanması bakımından bölge, semt, mahalle, bulvar, meydan, cadde veya sokağın hangi gruba gireceğine de karar verirler. Ancak, bu bilgiler ilgili Bakanlığa gönderilmez.
Belirlenecek miktar ve tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılacağından söz konusu maktu vergi ve harçların miktar ve tutarlarının tespitinde bu durumun göz önünde bulundurulması gerekir.
Bu şekilde hazırlanan “Bazı Maktu Vergi ve Harç Tarifelerine İlişkin Tablo”lar, ilgili belediyelerce 01/10/2014 tarihine kadar İçişleri Bakanlığına (Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü) gönderilir.
3.2. Bakanlıklarca Yapılacak İşlemler
İçişleri Bakanlığı belediyeler tarafından gönderilen “Bazı Maktu Vergi ve Harç Tarifelerine İlişkin Tablo”ları uygun bir süre içinde değerlendirerek kendi görüşleri ile birlikte Maliye Bakanlığına bildirir.