Resmi Gazete Dışındaki Kaynak
No.:
6877
Kurum:
Orman Genel Müdürlüğü
Kabul Tarihi:
02.01.2013
Yürürlüğe Giriş Tarihi:
02.01.2013
Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
Konu: Dikili Ağaç Satışı
BÜTÜN TEŞKİLATA
TAMİM NO: 6877
Uygulanmakta olan geleneksel sistemde üretim, taşıma, depolama ve pazarlama sürecinin uzun olması ürünlerde kalite ve vasıf düşüklüğüne neden olmakta, ayrıca rampa ve satış depolarında tekrarlanan mükerrer yükleme, boşaltma, istif ve tasnif işleri zaman kaybı ve maliyet artışına sebep olmaktadır. Bu şekilde üretim ve pazarlama faaliyetlerinin uzun bir zaman dilimine yayılması ve ortaya çıkan maliyet artışı ekonomiklik ve verimliliğin arzu edilen düzeye çıkarılmasını engellemektedir.
Orman ürünlerinin alıcıların isteklerine uygun olarak istenilen standartta üretilerek kullanım alanlarına kısa sürede kaliteli ve taze olarak ulaştırılması, ekonomik olmayan kesim, sürütme, istifleme, taşıma ve depolama işlemlerinden kaynaklanan yüksek maliyetin önlenerek, idaremizce yapılan üretim masraflarından tasarruf edilmesi, ürünlerin satış istif yerlerinde beklemesiyle oluşan çatlama, çürüme, esmerleşme gibi olumsuzlukların ortadan kaldırılması ve istiflemeye gerek kalmadan üretim-pazarlama sürecinin kısaltılmasına imkan vermesi gibi çok yönlü faydalarından dolayı, üretim-taşıma işleri alıcıya ait olmak üzere, ormandan çıkarılacak ağaçların dikili halde satışı rasyonel ve çağdaş orman işletmeciliğine önemli katkılar sağlamaktadır.
Böylece bir yandan üretim ve pazarlama faaliyetlerinin daha ekonomik ve rasyonel hale getirmek, diğer yandan da standardizasyon ve ölçme hataları konusunda karşılaşılan sorunları ortadan kaldırmak düşüncesiyle başlatılan dikili ağaç satışı son yıllarda hızla yaygınlaştırılmıştır. Ancak, zaman içinde uygulamada bazı sorunların ortaya çıktığı ve dikili ağaç satışının artmasıyla bu sorunların belirginleştiği gözlenmiştir.
Bu nedenle, dikili ağaç satışının başlatılmasından günümüze kadar uygulamada karşılaşılan sorunlar tespit edilmiş olup, bu sorunların giderilmesi ve değişen şartlara uyumun sağlanması maksadıyla “Dikili Ağaç Satışı Tamimi” yenilenmiştir.
Yukarıda özetlendiği gibi birçok avantaja sahip olan Dikili Ağaç Satış iş ve işlemleri aşağıdaki esaslar dahilinde yapılacaktır.
A- GENEL ESASLAR
1- Dikili ağaç satışlarının kolayca takip ve denetimi ile yöresel müşteri yapısı ve talebi dikkate alınarak satış partileri bölme veya bölmecik bazında düzenlenecek, prensip olarak birden fazla bölme birleştirilerek satış partisi oluşturulmayacaktır. Ancak bölmedeki dikili ağaç satış miktarının az ve bölmelerin benzer olduğu, tespit, kontrol ve kayıt işlemlerinde hiçbir sorunun olmayacağı anlaşılan durumlarda, müşteri talebi de dikkate alınarak birden fazla bölme birleştirilerek satış partisi oluşturulabilecektir
2- Dikili ağaç satışında maliyet bedeli, muhammen bedel ve satış fiyatına esas teşkil etmesi nedeniyle; satışa konu bölme veya bölmecikteki her ağaç türü için üretilmesi öngörülen emvalin verim yüzdesi hassasiyetle belirlenecektir. Ancak, yapılan dikili damgada toplam miktarın %5’inin altında olup piyasa değeri açısından özel kıymet ifade etmeyen ağaç türlerinde ayrıca verim yüzdesi tespit edilmeyebilecektir. Bu durumda söz konusu hacim benzer ağaç türü hacmine ilave edilmek suretiyle değerlendirilecektir. Ayrıca verim yüzdesi tespitinde alt tabakadaki fertler ile süceyrat odununu dikili damgaya ve verim yüzdesine dahil etmede özellikle dikkatli olunarak, deneme ağaçları seçiminde objektif kriterlere ve aşağıdaki hususlara uyulacaktır.
2.1- Deneme ağacı seçim esasları
2.1.1- Satışa konu bölme veya bölmecikteki ağaçların DKGH (dikili kabuklu gövde hacmi) ve çap kademelerine dağılımı göz önüne alınarak deneme ağacı hacim büyüklüğü tespit edilir. Hacim büyüklüğü satışa konu ağaçların temsiline imkan verecek şekilde 1, 3, 5, 8 ……. m³ gibi belirlenecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus DKGH miktarı arttıkça ve ağırlıklı çap grubu kalınlaştıkça daha iyi temsil için deneme ağacı hacim büyüklüğünün artması gerekmektedir. Hacim büyüklüğü tespit edilirken alınacak olan deneme ağacı hacmi o ağaç türünün damgadaki toplam miktarının %2’sinden aşağı olamaz.
2.1.2- Deneme ağacı hacim büyüklüğü belirlendikten sonra bölmeyi çap kademelerine göre temsil edecek deneme ağaçlarının seçiminde; ağaçların kalite özellikleri, bonitet farklılıkları göz önüne alınarak bölme veya bölmeciği en iyi temsil edecek fertler alınmalıdır. Mesela ağaçların çürüklük, kovukluk vs. özellikleri ve bölmenin etek, orta, sırt kısmında bulunması gibi faktörler göz önüne alınmalıdır.
2.2- Deneme ağacı sayısının tespiti
2.2.1- Fiilen yapılan damganın ağaç türleri itibariyle çap kademelerine (a) dağılımından (b,c), toplam hacimdeki (d) yüzdeleri bulunarak (e,f), her çap kademesinin deneme ağacı hacim büyüklüğündeki miktarları bulunacak (g,h), bu miktar o çap kademesindeki bir ağacın DKGH’ ye (i,j) bölünmesiyle her çap kademesine isabet eden deneme ağacı sayıları (k,l) tespit edilecektir.