Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam
Bu Usul ve Esasların amacı, 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun ek 5 inci maddesi kapsamında, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 74 üncü maddesi kapsamındaki işçiler ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personele verilecek olan doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneğine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
Bu Usul ve Esaslar, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun ek 5 inci maddesinin son fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Usul ve Esaslarda geçen,
a) İŞKUR: Türkiye İş Kurumunu,
b) Mücbir sebep: Önceden tahmin edilemeyen ve herhangi bir kimse tarafından alınacak tedbirlere rağmen önüne geçilmesine imkân bulunmayan, beklenmedik, harici ve irade dışı meydana gelen olayları,
c) Ödeme dönemi: Analık hâli izninin bittiği tarihi izleyen gün ile hak kazanılan yarım çalışma süresinin bittiği tarih arasındaki dönemi,
ç) Yarım çalışma: 4857 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca haftalık çalışma süresinin yarısı kadar verilen ücretsiz izin uygulamasını,
d) Yarım çalışma ödeneği: Yarım çalışma süresince 4447 sayılı Kanunun ek 5 inci maddesinde belirtilen şartlara haiz işçiye/personele ödenen ödeneği,
e) Yarım çalışma süresi: 4857 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrası ile belirlenen gün sayısını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Yarım Çalışma Ödeneğine İlişkin Hükümler
Hak kazanma şartları ve başvuru esasları
(1) İşçinin/personelin yarım çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için;
a) Yarım çalışma yapıyor olması,
b) Hak sahipliğine konu olan çocuğun hayatta olması,
c) 4857 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinde belirtilen haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışmış olması,
d) İşçi/personel adına doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son üç yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması,
e) Doğum ve evlat edinme sonrası analık hâli izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içinde İŞKUR'a doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunması,
gerekmektedir.
(2) Mücbir sebepler dışında, başvuruda gecikilen süre doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği almaya hak kazanılan toplam süreden düşülerek ödeme yapılır.
(3) İşçi/personel, mücbir sebepleri belgelendirmek zorundadır. Mücbir sebebin başladığı tarih başvuru süresini durdurur. Mücbir sebebin başladığı tarihten bittiği tarihe kadar geçen süre toplam hak sahipliği süresinden düşülmez. Mücbir sebep yasal başvuru süresi içinde başlar. Yasal başvuru süresinin son gününden önce ortadan kalkan gerekçeler mücbir sebep olarak değerlendirilmez.
Yarım çalışma usulü, ödeme dönemi ve günlük ödeme miktarı
(1) Yarım çalışmanın belirlenen günlük ve haftalık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı, o yerin gelenekleri, işçinin yapmakta olduğu işin niteliği ve işçinin talebi dikkate alınarak işveren tarafından belirlenir.
(2) Ödeme dönemi, analık hâli izninin bittiği tarihi izleyen günden itibaren başlar, herhangi bir sebeple 4857 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirlenen sürenin bittiği tarihi geçemez.
(3) Yarım çalışma süresinin hesaplanmasında; yaşayan çocuk sayısına, çocuğun velayetine ve benzeri durumlara bakılmaksızın doğum ve/veya evlat edinme sayısı dikkate alınır.
(4) Doğumdan sonraki on iki ay içinde çocuğun engellilik durumunun tespiti halinde işçinin yarım çalışma ödeneği süresi, doğum sonrası analık hali izni süresinin bitiminden itibaren on iki aylık sürenin kalan kısmı kadardır.
(5) Yarım çalışma ödeneği, çalışılan aya ait aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan sonraki ikinci ay içinde İşsizlik Sigortası Fonundan aylık olarak ödenir.
(6) Doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadardır. Bu ödemeler damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.
(7) Yarım çalışma yapan işçinin/personelin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve yarım çalışma ödeneği, yarım çalışılan süreye orantılı olarak işveren ve İŞKUR tarafından ödenir.
Yarım çalışma ödeneği ödenecek gün sayısının belirlenmesi
(1) 4857 sayılı Kanunun 74 üncü maddesinde belirtilen doğum sonrası analık izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçilere istekleri hâlinde;
a) Birinci doğumda altmış gün,
b) İkinci doğumda yüz yirmi gün,