1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununda değişiklik yapan 2536 2587 sayılı Kanunlar, «Emlâk Vergisine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine ilişkin Tüzük'ün Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine ve Bu Tüzük’e Bir Ek Madde Eklenmesine İlişkin Tüzük, ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun Temizleme ve Aydınlatma Harcına ilişkin hükümleri hakkında aşağıdaki esaslara göre hareket edilmesi uygun görülmüştür.
I - 2536 ve 2587 SAYILI KANUNLARLA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR :
2536 ve 2587 sayılı Kanunlarla, 1319 sayılı Kanunun muaflık, istisna, nispet, beyan ve idarece tarh esasına ilişkin maddelerinde bazı değişiklikler yapılmış olup, bu konular aşağıda ayrı bölümler halinde açıklanmıştır.
A) BİNA VERGİSİ :
1 - Daimi muaflıklar :
1 Mart 1982 tarihinden itibaren yürürlüğe konulan 2536 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle 1319 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine (g) fıkrası eklenmiş, buna paralel olarak aynı maddenin birinci paragrafı değiştirilmiştir.
Yapılan bu düzenleme ile kiraya verilmeme şartı aranmaksızın Türk Silahlı Kuvvetlerini (Jandarma Genel Komutanlığı dahil) güçlendirmek amacıyla kurulmuş vakıflara alt binalar 1/3/1982 tarihinden itibaren Emlâk (Bina) Vergisinden daimi olarak muaf tutulmuştur.
Dolayısiyle bu vakıflara ait binalarla ilgili olarak 1982 yılı için yapılmış olar. Emlâk Vergisi tahakkuklarının terkin edilmesi, tahsil edilmiş olanlarınında iadesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, 2587 sayılı Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe giren 1 inci maddesi ile söz konusu 4 üncü maddeye (t) fıkrası eklenmiş ve böylece kiraya verilmemek şartına bağlı olarak tersane binalarının da, Emlâk (Bina) Vergisinden daimi olarak muaf tutulmaları hüküm altına alınmıştır. Ancak, tersane alanlarında müstakil büro ve lojman olarak kullanılan binalar (tersane binasından ayrı olup olmamalarına bakılmaksızın) muafiyetten yararlanmıyacaktır.
(t) fıkrasında yazılı tersane binaları, gerekli şartları taşıdıkları takdirde (1319 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi de dikkate alınarak) 1982 bütçe yılından itibaren Emlâk Vergisinden daimi olarak muaf tutulacaklarından, yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde düzeltme ve iade işlemleri gerçekleştirilecektir.
2- Köy binaları istisnası :
1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun 6ncı maddesi 2587 sayılı Kanunla değiştirilerek, köylerde mesken olarak kullanılan binalarla ilgili istisna miktarı, 1983 yılından itibaren uygulanmak üzere 500.000 liraya çıkarılmıştır.
Anılan maddenin istisna miktarı dışındaki hükümleri 2350 sayılı Kanunla değişik şeklinin aynı olduğundan, istisna kapsamına giren binaların özelliklerini tayinde, 12 seri no.lu Genel Tebliğin 1.2.2 maddesindeki açıklamalara uyulacağı tabiidir.
Bu kabil mesken binaları için hem köy binaları istisnasının, hem de 5 nci maddenin (a) fıkrasında yazılı geçici muaflığın aynı anda uygulanması mümkün değildir. Ancak, 6 ncı maddedeki şartları taşıyan bir binanın, geçici muafiyet kapsamına girmesi ve geçici muafiyet miktarının 500.000 liralık istisnadan fazla olması halinde, önce geçici muafiyetin uygulanması, geçici muafiyet süresinin bitiminden sonra da istisnanın tatbik edilmesi gerekir.
3 - Nispet :
2587 sayılı Kanunun 1983 bütçe yılı başında yürürlüğe girecek 3 üncü maddesi ile 1319 sayılı Kanunun 8 inci maddesi değiştirilerek, bina vergisinin nispeti binde 3’e indirilmiş, bu nispetin meskenlerde binde 2 olarak uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Böylelikle, 1983 yılı başından itibaren mesken olarak kullanılan tüm binalar için binde 2, diğer binalar için de binde 3 nispeti üzerinden vergi tahakkuk ettirilecektir.
Ötedenberi olduğu gibi, yeniden inşa edilen bina veya binaların vergisi arsasının (veya arsa payının) vergisinden az olamıyacaktır.
4 - Beyan Esası :
a) Genel esaslar :
Kanunun Bina Vergisinde beyan esasına ilişkin 10 ncu maddesi hükmü 2587 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile yeniden düzenlenmiştir.
10 uncu maddenin bir, üç ve dördüncü fıkraları değişiklikten önceki hükümleri aynen içermektedir. Diğer bir ifade ile Bina Vergisi eskiden olduğu gibi bundan böyle de, mükelleflerin yazılı beyanları üzerine tarh ve tahakkuk ettirilecektir. Mükellefler beyannamelerinde binalarını rayiç bedeli ile beyan etmek durumundadırlar. Yine şimdiye kadar olduğu gibi geçici ve daimi muafiyetten yararlanacak binalar da dahil olmak üzere, vergi dairesi faaliyet bölgesindeki bir mükellefe alt tüm binalar aynı beyannamede birleştirilerek beyan edilecektir.
b) Rayiç bedel esası ,
Mükelleflerin beyan edecekleri binaların vergi değerlerinin rayiç bedele uygun olması icabetmektedir. Rayiç bedelin de bina, arsa ve arazinin beyan tarihindeki normal alım satım bedeli olduğu, 1319 sayılı Kanunun ötedenberi yürürlükte bulunan 29 uncu maddesiyle hükme bağlanmıştır. Normal alım satım bedelinin tayininde «Emlak Vergisine Matrah Olacak Vergi Değerlerinin Takdirine İlişkin Tüzük» te belirlenen normların nazara alınacağı yine 29 uncu madde gereğidir.
EN
TR
