Amaç
Bu Tebliğin amacı; Finansal Tabloların Hazırlanma ve Sunulma Esaslarına İlişkin Kavramsal Çerçeveyi ve buna ilişkin uygulamayı ve yayımlanacak Türkiye Muhasebe Standartları ile tek tip finansal tabloların düzenlenmesi ve finansal tabloların Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ile uygunluğunun sağlanmasına dair usul ve esasları belirlemektir.
Bu Tebliğ Ekinde yer alan Kavramsal Çerçeve, Türkiye Muhasebe Standartlarının oluşturulmasına esas alınmak üzere hazırlanmıştır.
Kapsam
Bu Tebliğ ile, Kavramsal çerçeve, finansal tabloların amacını, finansal tablolarda yer alan bilgilerin yararlılığını belirleyen niteliksel özelliklerini, finansal tabloları oluşturan unsurların tanımını, tahakkuk ve ölçümleme esasları ile sermayenin devamlılığı kavramlarını Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ile uyumlu olarak ele alınmasına dair uluslararası esasları kapsar.
Adı geçen usul ve esaslara ilişkin ayrıntı açıklamalar bu Tebliğ ekinde yer almıştır.
Hukuki dayanak
Bu Tebliğ, 28/07/1981 tarih ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun Ek-1 inci maddesi ile 24/02/2004 tarihli ve 2004/6924 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunun Çalışmalarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (a) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Bu Tebliğde geçen;
TMSK ve Kurul: Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunu,
TMS: Türkiye Muhasebe Standartlarını,
Kavramsal Çerçeve: Türkiye Muhasebe Standartları Kurulunca, Türkiye Muhasebe Standartlarının oluşturulmasında esas alınacak genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ile Kurulun standartların oluşturulmasında benimsediği amaç ve kavramları,
ifade eder.
Uygulama
Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu, Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarına göre bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü kılınan, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamı dışındaki gerçek ve tüzel kişilere ait finansal tabloların ihtiyaca uygun, güvenilir, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir ve tutarlı olmasını sağlayan Türkiye Muhasebe Standartlarını kavramsal çerçeveye uygun olarak saptar ve yayınlar. TMSK, kamu otoritesinin, değişik ihtiyaçları gözönünde bulundurarak ilave şartlar belirleyebileceğini de özellikle dikkate alır. Ancak, sözkonusu şartlara diğer kullanıcıların ihtiyacı olmadığı durumlarda, diğer kullanıcılar için hazırlanmakta olan finansal tablolar bu şartlardan etkilenmez.
TMSK, bu standartların, Uluslar arası finansal raporlama standartlarıyla uyum içinde olmasını hedef olarak belirlemiş olmakla birlikte, değişik işletme ölçütleri ve sektörler itibariyle uluslararası muhasebe standartlarından farklı istisnai uygulamalara, finansal tablo dipnotlarında açıkça belirtmek koşuluyla karar verebilir.
Kanunlarla belirli alanları düzenlemek ve denetlemek üzere kurulmuş bulunan Kurum ve Kurullar, TMSK tarafından yayımlanan Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına uyumlu Türkiye Muhasebe Standartlarına ilave olarak, bu standartlarda yer alan esaslara uygun olmak kaydıyla, kendi alanları için geçerli olacak ihtiyatlı ayrıntı, sınırlayıcı düzenlemeleri yapabilir ve ek mali tablo ve raporlar hazırlanmasını isteyebilirler.
Kavramsal çerçevenin uygulanması konusunda zaman içinde gereksinim duyulan değişiklikler TMSK tarafından duyurulur.
Vergi mevzuatı ile ilişkisi
Türkiye Muhasebe Standartları ve Yorumları ile bu Kavramsal Çerçevede yer alan kavram ve ilkeler doğrultusunda düzenlenecek finansal tablolar ticari bilançonun oluşumu ile ilgilidir. Vergi Usul Kanunundaki iktisadi kıymetlerin değerlendirilmesine ilişkin hükümler vergi matrahının hesaplanması ile ilgilidir. Bu itibarla, mükellefler Türkiye Muhasebe Standartlarına göre düzenledikleri tek tip finansal tablolarında oluşan ticari kardan hareketle, Vergi Usul Kanunundaki farklı değerleme hükümlerinin olumlu ve olumsuz etkileri ile kanunen kabul edilmeyen giderler ve vergiden muaf veya müstesna gelirlerini bu kara eklemek ve indirmek suretiyle haricen gelir veya kurumlar vergisi matrahlarını hesaplayacaklardır.
Maliye Bakanlığının, Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olmak koşuluyla ihtiyatlı ve sınırlayıcı düzenlemeler yapma ve mükelleflerden ek mali tablolar ile raporlar isteme hakkı saklıdır.
Yürürlük
Bu Tebliğ 31/12/2005 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için geçerli olmak üzere yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu yürütür.
EK
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
Önsöz