Bakanlığımıza yapılan başvurmalardan bazı ücretlerin vergilendirilmesinde tereddüde düşüldügü anlaşılmış, aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
A - YILDA BİR VEYA İKİ KEZ ÖDENEN İKRAMİYELERİN VERGİLEN-DİRİLMESİ :
Hizmet erbabına yılda bir veya iki kez ödenen ikramiyelerin yllık ücret ödemesi niteliğinde müstakil ücret sayılarak, 1/2 numaralı vergi cetvelinin indirimsiz gurubu üzerinden vergilendirilmesi 97 Seri Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliginde belirtilmiştir.
25.8.1973 gün ve 14636 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bakaınlık bildirisinde ise, ikramiyelerin 1743 Sayılı Kanun karşısında, asgari % 25 vergi oranının uygulanıp uygulanmayacağı konusunda kararsızlığa düşüldüğü ve bu konuda Danıştay'ın istişari görüşüne başvurulduğu belirtilerek, Danıştay'dan görüş alınıncaya dek bu güne kadarki uygulamaya devam olunması duyurulmuştur.
Danıştay Dördüncü Dairesince bu konuda verilen 13.9.1973 gün ve E; 1973/442, K; 1973/408 sayılı kararda, 1743 Sayılı Kanunla getirilen asgari % 25 vergi oranının muhtelif ücret ödemelerine uygulanacağı, muhtelif ücret ödemesi kabul edilmiyen ve yıllık ücret ödemesi sayılan ikramiyelerin eskiden olduğu gibi vergilendirilmesine devam olunacağı yolundaki Bakanlık görüşü benimsenmiştir.
Bu itibarla, ikramiyelerin ve 6772 Sayılı Kanunun 1. maddesinde sayılan kurumlarda çalışanlara, bu kanun uyarınca ödenen ilâve tediyelerin, müstakil bir ücret ödemesi sayılarak, eskiden olduğu gibi 1/2 numaralı vergi cetvelinin indinimsiz grubu üzerinden vergilendirilmesi gerekir.
B - YILDA BİR VEYA İKİ KEZ ÖDENEN VE İSTİSNA DIŞINDA KALAN SOSYAL YARDIMLARIN VERGİLENDİRİLMESİ :
Bilindiği üzere; 6.7.1972 gün ve 14237 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 97 Seri Sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 1. Bölümünde; istisna dışında kalan giyim, kuşam, yiyecek ve yakacak bedellerinin ödemenin yapıldığı ayın asıl ücretleriyle birleştirilerek vergilendirilmesi öngörülmüştü.
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. maddesinde, "Ücret, iş verene tabi ve muayyen bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir" denilmiş, aynı Kanun'un 104 üncü maddesinde de, " ..... yıllık olarak ödenen ücretlerin vergileri (1) numaralı cetvele göre, hesaplanır...... Günlük, haftalık, aylık ve yıllık ücret, ücretin günlük haftalık, aylık veya yıllık bir devre için hesaplanarak ödenmesini ifade eder... Yukarıda belirtilen şekiller dışında ve devreler tâyin edilmeksizin yapılan bilûmum ücret ödemeleri yıllık ödeme sayılır." hükümleri yer almıştır.
Bu hükümler karşısında, toplu iş sözleşmeleriyle yılda bir veya iki kez ödenen elbise ve dikiş ücretleri, yakacak ve ayakkabı bedelleri, tahsil, eğitim ve sünnet yardımları, kıdemli işçiliği teşvik ikramiyesi senelik izin ücreti dışında ödenen piknik ve izin ücretleri ve buna benzer sosyal yardımların yıllık ücret ödemesi sayılarak, asıl ücretlerden ayrı ve yıllık ücret ödemelerine uygulanan 1/2 numaralı vergi cetvelinin indirimsiz gurubu üzerinden vergilendirilmesi, muhtelif ücret ödemesi niteliğini taşımıyan, anılan yıllık ücret ödemelerine asgari % 25 oranının uygulanmaması gerekir.
C - AVUKATLARA ÖDENEN VEKALET ÜCRETLERİNİN VERGİLEN-DİRİLMESİ :
Bir işverene tabi, muayyen bir iş yerine bağlı olarak çalışan avukatlardan, Kamu Sektöründe çalışanlara kanunlarında öngörülen nisbet ve miktarlar; Özel Sektörde çalışanlara da toplu iş sözleşmelerinde belirtilen miktarlar üzerinden vekâlet ücreti ödenmektedir.
Sözü edilen vekalet ücretleri, Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. maddesine göre ücret ödemesi sayılmakta; yılda bir veya iki kez ödendiğinden ve ödeme dönemi belli olmadığından yıllık ücret ödemesi kabul edilmektedir.
Yıllık ücret ödemesi sayılan vekâlet ücretleri de, A ve B bölümünde yer alan açıklamalara göre, 1/2 numaralı vergi cetvelinin indirimsiz gurubu üzerinden vergilendirilecek ve asgari % 25 vergi oranı uygulanmıyacaktır.
D - YILLIK ÖDEMELERİN TOPLANARAK VERGİLENDİRİLMESİ :
Yıllık ücret sayılan 1/2 numaralı vergi cetveli üzerinden vergilendirilecek olan ikramiye, sosyal yardım, vekâlet gibi ücretler daha önceki ödemelerle ve kendi aralarında birleştirilerek, toplam üzerinden 1/2 numaralı cetvele göre bulunacak indirimsiz vergiden, önceki ödemelere ait verginin tenzilinden sonra kalan miktar, son ödemenin yapıldığı tarihdeki vergi olarak hesaplanacaktır.
Bilgi edinilmesi ve gereğinin buna göre yapılması rica olunur.