27/4/1984 günlü ve 18384 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 18/4/1984 tarihli ve 2995 sayılı "31/12/1960 tarihli ve 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 4/1/1961 tarihli ve 213 Sayılı Vergl Usul Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" ile Gelir Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanununda yapılan değişiklikler nedeniyle aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1. Servet Beyanı Esasının Yürürlükten Kaldırılması :
2995 Sayılı Kanununu 4 üncü maddesiyle Gelir Vergisi Kanununda servet beyanı esasını düzenleyen 114, 115 ve 116 ncı maddeler Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu nedenle, yıllık beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler bundan sonra servet beyanında bulunmayacaklardır.
Öte yandan, 2995 Sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 22 nci maddede de, mükellefler hakkında servet beyanına dayanılarak geçmişe yönelik inceleme ve tarhiyat yapılmıyacağı, mükelleflerin geçmiş vergilendirme dönemlerine ait servet beyanlarında bildirdikleri servet unsurlarının vergi incelemelerinde ve takdir işlemlerinde veri olarak kullanılamayacağı, servet beyanı esasına dayanılarak mükellefler adına yapılan tarhiyatların terkin edileceği ve bu konuda sürdürülen ihtilaflardan ve incelemelerden vazgeçileceği hükme bağlanmıştır.
Bıı madde hükmüne göre;
a) Mükelleflerin 1983 takvim yılı için verdikleri servet beyannameleri de dahil olmak üzere önceki hesap dönemleriyle ilgili olarak verdikleri servet beyannamelerine dayanılarak adlarına servet beyanı esasına göre inceleme ve tarhiyat yapılamıyacaktır.
b) Mükelleflerin söz konusu servet beyannamelerinde gösterdikleri servet unsurları vergi incelemelerinde ve takdir işlemlerinde veri olarak kullanılmayacaktır.
c) Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce servet beyanı esasına dayanılarak yapılmış bulunan tarhiyatlar düzeltilecek ve tahakkuk etmiş olup (Yargı Merci Kararları ile kesinleşmiş olanlar dahil) henüz tahsil edilmemiş bulunan vergi ve cezalar ise terkin edilecektir.
d) Bu Kanunun yürürlük tarihi itibariyle yargı mercilerinde bulunan ve henüz karara bağlanmamış olan uyuşmazlıklardan vazgeçilecek ve mükellefler lehine verilen kararlar bir üst yargı merci nezdinde dava konusu yapılmayacaktır.
e) Servet beyanı esasına göre yapılmış bulunan incelemeler sonucu düzenlenmiş raporlar işleme konulmayacaktır.
f) 2801 Sayılı "Bazı Kamu Alacaklarının özel Uzlaşma Yolu ile Tahsili Hakkında Kanun" un 12 nci maddesine göre servet beyanlarını yenileyen mükelleflerin beyanı üzerine tarh olunup da tahsil edilmeyen vergiler ile servet beyan esasına dayalı olarak yapılan ve 2801 Sayılı Kanunun 3 ve 4 üncü maddeleri hükmünden faydalanan mükellefler adına tahakkuk eden vergilerin tahsiline devam olunacaktır.
g) Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce servet beyanı esasına dayanılarak tarh edilen ve mükellefler tarafından anılan tarihe kadar ödenmiş bulunan vergi ve cezalar iade edilmeyecektir.
2. Gider Esasının Yürürlükten Kaldırılması :
2995 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle Gelir Vergisi Kanununda gider esasını düzenleyen 113 ncü madde, kanunun yayımı tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır.
Bu sebeble, yıllık beyanname, vermek mecburiyetinde olan mükellefler bundan sonra gider bildiriminde bulunmayacaklardır.
Diğer taraftan, 2995 Sayılı Kanunun 5 nci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 22 nci madde hükümüne göre, mükellefler hakkında gider esasına dayanılarak geçmişe yönelik inceleme ve tarhiyat yapılmayacak, mükelleflerin geçmiş vergilendirme dönemlerine ait gider beyanları vergi incelemelerinde ve takdir işlemlerinde veri olarak kullanılmayacaktır.
3. Hayat Standardı Esasının Uygulanması :
2995 Sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununda yer alan "gider esası" ve "servet beyanı esası" nın yürürlükten kaldırılması nedeniyle "gider esası" ve "servet beyanı esası" na dayanılarak tarhiyat yapılamıyacağından, bu husus dikkate alınarak mükerrer 116 ncı maddenin son fıkrası hükmü yeniden düzenlenmiştir.
Bu durumda, "Hayat Standardı Esasına" göre yapılacak tarhiyat da Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 116 ncı maddesi ve bu madde hükmüne dayanılararak çıkarılmış bulunan Bakanlar Kurulu Kararında yer alan miktar ve hayat standardı gösterge tutarlarının dikkate alınması gerekmektedir.
4. Gider ve Servet Beyanı Esasıyla ilgili Ceza Hükümleri :
Gider ve servet beyanı esasının yürürlükten kaldırılmasına paralel olarak servet beyanında ve gider bildiriminde bulunmayan mükelleflere uygulanacak usulsüzlük cezalarını düzenleyen 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 352 nci maddesinin 1 inci derece usulsüzlüklere ait 10 numaralı bendi ile II nci derece usulsüzlüklere ait 3 numaralı bendi yürürlükten kaldırılmış, aynı Kanunun 358 nci maddesinde yapılan değişikliklede, vergi daireleri veya vergi incelemesi yapanlarca istenilmesine rağmen servet beyanında bulunulmaması fiili kaçakçılığa teşebbüs suçu olmaktan çıkarılmıştır.
EN
TR
