Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre, yıllık beyanname ile beyan edilen gelir veya kurum kazancı üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilip, mahsuplar sonunda arta kalan tevkif yoluyla kesilen vergilerin ve geçici verginin iadesine ilişkin usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.
A- TEVKİF YOLUYLA KESİLEN VERGİLERİN İADESİ :
Bilindiği üzere; "Devlet Harcama Belgeleri Yönetmeliği" 14.10.1991 tarih ve 21021 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelikle yeniden düzenlenmiştir. Sözü edilen Yönetmeliğin 52. maddesinde, mükellefler tarafından talep edilmesi halinde, Gelirler Genel Müdürlüğünce belirlenen miktarın iadesinden arta kalan tutarın inceleme raporu beklenmeksizin, bankalara yapılan ödemelerden kesilen vergilerde ise bu vergilerin ilgili saymanlığa yatırıldığına ilişkin belge aranmaksızın süresiz ve şartsız banka teminat mektubu karşılığında, iade edileceği belirtilmiştir. Aynı maddede ayrıca, "Gelirler Genel Müdürlüğü;
- Sermayelerinin % 51'i veya daha fazlası kamuya ait kuruluşlara yapılacak iadelerde teminat,
- Tam mükellefiyete tabi gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, bankalarca yapılan ödemelerden kesilen vergilerin iadesinde, bu vergilerin saymanlığı yatırıldığına ilişkin belge,
aranmadan iadeyi yaptırmaya yetkilidir." denilmiştir.
Bu değişiklikler gözönüne alınarak, Gelir ve Kanunlar Vergisi Kanunlarına göre, tevkif suretiyle kesilen vergilerin nakten ve/veya mahsuben iadesi işlemleri aşağıda açıklanan şekilde yürütülecektir.
1. Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Mahsuplar Sonunda Kalan Kısmının Nakten ve/veya Mahsuben İade Edilebilmesi İçin Aranılacak Belge:
Tevkif yoluyla kesilen vergilerin mahsuplar sonunda kalan kısmının nakten ve/veya mahsuben iade edilebilmesi için, tevkif yoluyla kesilen verginin, vergi sorumlusu tarafından ilgili vergi dairesine yatırılmış olması şarttır.
Mükellefler sözü edilen vergilerin ilgili vergi dairesine sorumlusu tarafından yatırılmış olduğunu gösterir bir belgeyi ilgili vergi dairesinden alarak, iade ve/veya mahsup talep dilekçelerine ekleyeceklerdir. Ancak Bankalara yapılan ödemeler ile tam mükellefiyete tabi gelir ve kurumlar vergisi rnükelleflerine bankalarca yapı1an ödemelerden kesilen vergilerin iadesine ilişkin taleplere, söz konusu vergilerin ilgili vergi dairesine yatırıldığına dair belge eklenmeyecektir. Bu taleplere, vergi kesintisinin yapıldığını gösteren bir belge eklenecektir.
İade ve/veya mahsup taleplerine sözü edilen belgeyi eklemeyen mükelleflerin iade ve/veya mahsup talepleri yerine getirilmeyecektir.
Bu belgeyi ibraz eden mükelleflerin iade ve/veya mahsup talepleri aşağıdaki bölümlerde açıklanan esaslar çerçevesinde yerine getirilecektir.
Öte yandan, iadesi yapılacak tevkifatın ücret ve/veya serbest meslek kazancına ilişkin olması halinde, söz konusu vergilerin kesintiyi yapan sorumlu adına tahakkuk ettiğini gösteren ilgili saymanlıktan alınacak belge ile tevsik edilmesi suretiyle iadesi yapılacaktır.
2. Birden Fazla Takvim Yılına Sirayet Eden İnşaat ve Onarma İşlerine Ait İstihkaklardan Tevkif Yoluyla Kesilen Vergilerin Nakten ve/veya Mahsuben İadesi :
Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 42. maddesine göre, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde kâr veya zarar, işin bittiği yıl kati olarak tespit edilmekte ve tamamı o yılın geliri sayılarak vergilendirilmektedir.
Biten işlerle ilgili olarak bu şekilde yapılacak vergilendirmede, söz konusu işler nedeniyle alınan istihkaklardan tevkif yolu ile kesilen vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan vergiden mahsubu sonucu arta kalan bir tutarın bulunması halinde; bu tutarın, Gelir Vergisi Kanununun 121 ve Kurumlar Vergisi Kanununun 44. maddesi hükümlerine göre mükelleflere red ve iadesi gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 42. maddesi kapsamına giren birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri dolayısıyla alınan istihkak bedellerinden tevkif edilmiş bulunan vergilerin, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilen gelire dahil kazançlar üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden mahsubu neticesinde, mükellefe iadesi gereken bir verginin kalması halinde, bu vergi aşağıda açıklanan esaslara göre nakten ve/veya diğer vergi borçlarına mahsup edilmek suretiyle iade edilecektir.
a) Mahsuplar sonunda kalan ve tutarı 25.000.000 lira ve daha az olanların tamamı, teminat aranmaksızın ve inceleme yapılmaksızın iade edilecektir.
b) 25.000.000 lirayı aşan vergilerin ise 25.000.000 lirasının tamamı ile fazlasının % 30'u, teminat aranmaksızın ve inceleme raporu beklenmeksizin red ve iade edilecektir. Arta kalan tutar ise inceleme raporu beklenmeksizin mükellefin talebi üzerine "süresiz ve şartsız banka teminat mektubu" karşılığında red ve iade edilecektir.
EN
TR
