Seri No: 182 Gelir Vergisi Genel Tebliği

A - KİRA ÖDEMELERİNDE VERGİ TEVKİFATI:

Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin 5 numaralı bendinde yer alan kira ödemelerinden yapılacak vergi tevkifatı ile ilgili olarak yayınlanan 12.1.1995 tarih ve 95/6429 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile;

- 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden % 25,

- Vakıf ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden % 20,

- Kooperatiflere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira ödemelerinden % 25,

oranında tevkifat yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Ayrıca, aynı Kararname ile yeni vergi tevkifat oranlarının, 1.2.1995 tarihinden itibaren yapılacak olan kira ödemelerine uygulanacağı belirtilmiştir. Bu nedenle, 1995 yılının Şubat ve izleyen aylarına ait verilecek muhtasar beyannamelerde, yeni tevkifat oranlarına göre tevkif edilmiş vergiler beyan edilecektir.

1995 yılı Ocak ayı ile daha önceki aylara ait verilen muhtasar beyannamelerde ise, eski oranlara göre tevkif edilmiş olan vergilerin beyan edileceği tabiidir.

B - ÖZEL GİDER İNDİRİMİ :

1. 31 Aralık veya Daha Önceki Tarihlerde Mükellefiyeti Sona Eren İşverenler Yanında Çalışmış Olan Ücretlilere Özel Gider Indirimi Uygulaması:

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 63/5 inci maddesinde, ücretliler için uygulanan özel gider indiriminin esasları düzenlenmiştir.

Özel gider indiriminin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, 18.5.1994 gün ve 21938 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 176, 8.12.1994 gün ve 22135 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 178 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğleri ile açıklanmıştır.

Ayrıca, 31 Aralık veya daha önceki tarihlerde mükellefiyeti sona eren işverenler yanında çalışan ve bu işverenler aracılığı ile özel gider indiriminden doğan vergi farkları ödenemeyen ücretlilerin, özel gider indirimi uygulamasının aşağıda açıklanan esaslara göre yapılması, Gelir Vergisi Kanununun 63/5 inci maddesinin Bakanlığımıza verdigi yetkiye dayanılarak uygun görülmüştür.

a) Ücretlerini Yıllık Beyanname ile Beyan Eden Ücretlilerde :

31 Aralık veya daha önceki tarihlerde mükellefiyeti sona eren işverenler yanında çalışmakta iken, işverenin mükellefiyetinin sona ermesi nedeniyle işverenleri vasitasıyla özel gider indiriminden yararlanamayan ücretlilerin özel gider indirimi ücretlerini yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan etmek zorunda olanlar ile verdikleri yıllık gelir vergisi beyannamesine ücretlerini de dahil edenler için yıllık beyanname üzerinden uygulanacaktır.

Örnek 1:

Mükellef (A)'nin, 1994 yılı içinde elde ettiği gayrimenkul sermaye iradının gayrisafi tutarı 250 milyon liradır.

Bu mükellefin 1994 yılında ücretli olarak çalışmakta olduğu işvereni faaliyetine 16.12.1994 tarihinde son vermiş ve mükellefiyet kaydını bildirmiştir.

İşverenin mükellefiyeti, 31.12.1994'den önce sona ermesi nedeniyle ücretli (A), özel gider indirimine ait bildirimi işverenine verememiş ve özel gider indiriminden doğan vergi farkından yararlanamamıştır.

Bu ücretli, 1994 yılına ilişkin olarak 1995 yılı Mart ayında verecegi yıllık gelir vergisi beyannamesinde, kira geliri ve ücretlerini beyan etmek zorundadır. Bu beyannamede özel gider indirimine konu olan harcamalarını da beyan etmesi halinde, özel gider indiriminden yıllık beyanname üzerinden yararlanacaktır.

b) Ücretlerini Gelir Vergisi Kanununun 86 nci Maddesine Göre Yıllık Beyanname ve Beyan Etmeyen veya Verdigi Beyannameye Ücretlerini Dahil Etmeyen Ücretlilerde :

31 Aralık veya daha önceki tarihlerde mükellefiyeti sona eren işverenler yanında çalışmakta iken, işverenin mükellefiyetinin sona ermesi ve başkaca bir işveren nezdinde de ücretli olarak çalışmaması nedeniyle işverenleri aracılığı ile özel gider indiriminden yararlanamayan ücretliler, özel gider indiriminden yararlanabilmeleri için "Özel Gider Indirimine Ait Bildirimi" Nisan ayı içinde eski işverenin muhtasar gelir vergisi beyannamesi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine vereceklerdir. Bu bildirime ayrıca, işverenlerce tasdikli ücret bordrosu da eklenecektir.

Vergi daireleri, 176 ve 178 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde yer alan açıklamalara göre, ücretlinin özel gider indiriminden doğan vergi farkını hesaplayacaklardır. Bu hesaplamada her bir ücretli için ayrı ayrı "Özel Gider Indirimine Ait Bordro" düzenlenecektir.

Vergi daireleri tarafindan, özel gider indirimine ait bordro'da hesaplanan vergi farkı, işverenin daha önce muhtasar beyanname ile beyan ettigi vergilerin ödenmiş olması kaydıyla ücretliye iade edilecektir. İşverenlerin yıl içinde muhtasar beyanname ile beyan ettiği vergilerin, kısmen ödenmiş olmasi halinde, kısmen ödenen vergi tutarı, vergi farkının tamamını karşılaması kaydıyla, bu fark da iade edilecektir. Ancak, işverenlerce muhtasar beyanname ile beyan edilen vergilerin kısmen ödenmiş olması halinde, vergi farkı, ödenen tutar kadar yapılacaktır. Arta kalan bir tutarın bulunması veya vergilerin hiç ödenmemiş olması halinde, vergi farkları söz konusu vergilerin tahsilini müteakip ödenecektir.