Giriş
(1) 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinde, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elde tutulması ve elden çıkarılmasından sağlanan gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve katılım bankalarından elde edilen gelirlerin tevkifat yoluyla vergilendirilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiş olup, söz konusu madde kapsamında tevkifat matrahının tespitine ilişkin ayrıntılı açıklamalar, 30/12/2005 tarihli ve 26039 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 257 seri numaralı, 30/9/2006 tarihli ve 26305 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 258 seri numaralı, 8/3/2007 tarihli ve 26456 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 263 seri numaralı ve 19/1/2012 tarihli ve 28178 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 282 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde yapılmıştır.
(2) Enflasyondaki değişmelerden etkilenmeyen öngörülebilir net getiri garantisi sağlayan TÜFE'ye endeksli anüite Devlet tahvillerinin elde tutulması ve elden çıkarılmasından doğan kazançların geçici 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 67 nci maddesi kapsamında vergilendirilmesinde, tevkifat matrahının nasıl tespit edileceği bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahvillerinde vergileme
(1) TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahvillerinin ara dönemdeki sabit reel anüite ödemesi dahil dönemsel ödemeleri anapara ödemesini de içerdiğinden vergilendirmenin söz konusu tutarın ayrıştırılarak sadece ödenen faiz tutarı üzerinden yapılması gerekmektedir.
(2) TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahvillerinde enflasyon farkını içeren temiz fiyatın hesaplanmasında reel birikmiş faiz yerine enflasyon dahil birikmiş faizin dikkate alınması gerekmektedir.
(3) Kupon başına ödenen prim tutarı, enflasyon farkını içeren temiz alış fiyatı ile senedin alış tarihindeki kalan anapara tutarı arasındaki farkın, kupon sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır. Söz konusu oran negatif olur ise bu oran 0 (sıfır) olarak varsayılacaktır.
Örnek:
Hazine tarafından 07/10/2015 tarihinde ihraç edilen 10.000 TL nominal bedelli, 30 yıl vadeli, yılda bir kupon ödemeli ve % 4,465 reel anüite oranına sahip (yıllık %2 reel faizli) TÜFE’ye endeksli anüite Devlet tahviline ait diğer bilgiler aşağıdaki gibidir:
| İlk İhraç Tarihi |
= |
07/10/2015 |
| İtfa Tarihi |
= |
30/08/2045 |
| Toplam Kupon Sayısı |
= |
30 |
| Reel Anüite Oranı |
= |
% 4,465 |
| Hazinece Belirlenen Reel Faiz (r) |
= |
% 2 |
| İhraç Günü Referans Endeksi |
= |
260 |
| İtfa Tarihindeki Referans Endeksi |
= |
1.124 |
| İtfa Tarihindeki Anapara Ödeme Oranı |
= |
% 4,40 |
| Takas Alış Fiyatı |
= |
11.470,27 |
| Alış Tarihi |
= |
11/07/2017 |
| Alış Günü Referans Endeksi |
= |
283 |
| Alış Günü İtibarıyla Senedin Kalan Anapara Oranı |
= |
% 97,54 |
| Alış Günü İtibarıyla Senedin Kalan Kupon Ödeme Sayısı |
= |
29 |
| Senedin Alış Tarihinden Sonraki İlk Kupon Ödeme Tarihi |
= |
04/10/2017 |
| İlk Kupon Ödeme Günü Referans Endeksi |
= |
287 |
| Alıştan Sonraki İlk Kupon Ödeme Dönemindeki Anapara Oranı |
= |
% 2,51 |
| 3. Kupon Günü Referans Endeksi |
= |
297,68 |
| 3. Kupon Dönemindeki Anapara Oranı |
= |
% 2,56 |
| Takas Satış Fiyatı |
= |
11.635,24 |
| Satış Tarihi |
= |
08/04/2020 |
| Satış Günü Referans Endeksi |
= |
320 |
| Satış Günü İtibarıyla Senedin Kalan Anapara Oranı |
= |
% 89,85 |
| Satış Öncesi Yatırımcıya Ödenen Kupon Adedi |
= |
3 |
Söz konusu tahvile ilişkin kupon faiz ödemeleri ile tahvilin alım-satım ve itfasındaki tevkifat matrahlarının tespiti aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
- 11/7/2017 tarihi itibarıyla enflasyon dahil birikmiş faiz tutarının tespiti:
| Enflasyon Dahil
Birikmiş Faiz Tutarı |
= |
Nominal Bedel x (Reel Anüite Oranı -
Alıştan Sonraki İlk Kupon Ödeme Dönemindeki
Anapara Oranı) x (Alış Günü Referans Endeksi/İhraç
Günü Referans Endeksi) x Kupon Başından
İtibaren Geçen Dönem |
|
| = |
163,10 [10.000 x (0,04465 - 0,0251) x
(283/260) x (279/364) ] |
- Enflasyon farkını içeren temiz alış fiyatının tespiti:
| Temiz Alış Fiyatı |
= |
Takas Alış Fiyatı - Enflasyon Dahil Birikmiş Faiz |
|
= |
11.307,17 (11.470,27 - 163,10) |
- Kupon başına prim tutarının tespiti:
| Kupon Başına Ödenen Prim Tutarı |
= |
(Temiz Alış Fiyatı - Alış Tarihinde Kalan
Anapara Tutarı) / Kalan Kupon Sayısı |
|
= |
53,56 (11.307,17 - 9.754) / 29 |
EN
TR
