Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun bazı madde ve fıkralarının değiştirilmesi ve bu kanuna bazı hükümler eklenmesi hakkındaki 484 sayılı Kanun, 8 Temmuz 1964 tarihli ve 11748 sayılı Resmî Gazetede yayınlanmış ve yapılan değişikliklerin bir kısmı ve bu arada ortalama kâr haddi ve gider esasları ile ilgili hükümlerinin mahiyeti 63 ve 64 numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğlerinde etraflıca açıklanmıştır.
Ortalama kâr haddi ve gider esasında yapılmış olan bu değişikliklerin, aynı kanunun geçici 4 üncü maddesi ile 1963 takvim yılı gelirleri için verilen beyannameler hakkında da uygulanması kabul edilmiş ve bu uygulamanın, ne suretle yapılacağının tâyininde Bakanlığa yetki tanınmıştır.
Ortalama kâr haddi esasında 484 sayılı Kanunla yapılmış olan değişikliklerin 1963 takvim yılı gelirleri hakkında ne suretle uygulanacağı, bu kanunun geçici 4 üncü maddesinin Bakanlığıma tanıdığı yetkiye dayanılarak aşağıda açıklanmıştır.
A - Ekipler teşkili:
İşin ehemmiyet ve şümulü ve müstaceliyeti sebebiyle, Defterdarlıklar sür'atle bir çalışma programı hazırlamalıdırlar.
Vergi Dairesi Müdürü (Vergi Dairesi Müdür Muavini olan yerlerde muavinlerden birisi) Başkanlığında sorumlu Servis Şefi ve Vergi Memuru ile lüzumu kadar ve imkân dahilinde yardımcıdan terekküp eden birer ekip teşkil edilmelidir. Kontrol, takip ve mürakabe işlerinde vergi kontrol memurlarından faydalanılabilir.
İşlerin tesbit edilmiş olan iş proğramları dahilinde yürütülüp yürütülmediği bizzat Defterdarlar ve yardımcıları tarafından sık sık kontrol edilmelidir.
Bu işlerle ilgili kanun hükümleri ve tebliğler ilgililer tarafından dikkatle okunmalı, vaki tereddütlerin bizzat yerinde halline çalışılmalı ve lüzumsuz yazışmalarla işlerin uzaması önlenmelidir.
B - Beyannamelerin ayrılması:
Bilindiği gibi, ortalama kâr haddi esası, kısmen veya tamamen parakende satış yapan ticaret erbabı ile imalâtçılar, otel, pansiyon, bar, lokanta, gazino, kahvehane, kır bahçesi, plâj ve emsali eğlence ve istirahat yerleri işletenler ve her nevi taşıma işleri ile iştigal edenler hakkında uygulanmaktadır.
Ortalama kâr haddi esasında yapılmış olan değişikliklerin mahiyeti hakkında 63 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yeteri derecede izahlarda bulunulmuştur.
Gelirleri için yıllık beyanname vermekte olan mükelleflerden yukarda sözü edilenlere ait beyannamelerin tefrikinde 29/2/1964 tarihli, ve 24491-109-16/7081 sayılı Bakanlık umumî yazısı ile ihdas edilmiş olan (bilgi fişleri) nden faydalanılabilir.
Esas iş ve mesleklere göre düzenlenmiş olan kodklâsörleri gözden geçirilerek ortalama kâr haddi esasına tabi olanlar ayıklanmalıdır. Bu hususta kodklâsörler kâfi gelmediği veya bu klâsörler noksan bulunduğu hallerde mükellef dosyalarına baş vurulmalıdır.
Bilgi fişleri ve mükellef beyannameleri bu konuda yeteri derecede bilgi vermemekte ise, mükellef dosyalarında ve arşivde mevcut yoklama fişlerinden işe başlama dilekçelerinden, arşiv malumatından faydalanmak kabildir.
Bu tefrik yapıldıktan sonra, ortalama kâr haddi esasına tabi olanların, perakende ticaret yapanlarla taşıma işiyle uğraşanlar, eğlence istirahat yerleri işletenler şeklinde ikinci bir ayrımı veya lüzum görülecek şekillerde gruplamaları yapılabilir.
C - Ortalama kâr haddi esası yönünden yapılacak işler:
Gelir Vergisi Kanununda 484 sayılı Kanunla yapılmış olan değişiklikler, mükelleflerin 1963 takvim beyanlarına da uygulanacağı ve beyannamelerinde bildirilen gayrisâfi kazançları, bu esasa göre tesbit olunacak kazançlara nisbetle 1000 lirayı aşan miktarlarda düşük olanlar, düşüklük sebeplerini, izaha davet olunacaklardır. Bu suretle izaha davet işlemleri en geç Eylûl/1964 ayı sonuna kadar ikmal ve intaç edilmelidir.
Ancak ortalama kâr hadlerinin henüz tesbit edilmediği illerde tesbit işinin, bu konudaki Bakanlık emirleri gereğince sür'atle sonuçlândırılmâsı bu gibi illerin en geç Aralık/1964 ayı sonunda izaha davet işlemini ikmal ve intaç etmeleri uygun görülmüştür.
Ancak bu zaruret, mükelleflerin ortalama kâr haddi veya gider esası tatbikatı bakımından ayrı ayrı zamanlarda ve müteaddit defa işgal edilmesine mahal bırakmıyacak şekilde yerine getirilmesine mani teşkil etmez.
Bu sebepledir ki, mükellef beyannameleri üzerinde ortalama kâr haddi bakımından tetkikler yapılırken, gider esası ile ilgili noksanlıkların da tesbit edilmesi, mükellefin bilgisine müracaat edilecekse her iki hususa ait bilginin aynı zamanda istenilmesine gayret sarfedilmesi, ancak bu yapılırken iki müessesenin uygulanmasında bir karışıklığa sebebiyet verilmemesi bu konuda gerekli tedbirlerin alınması lâzım gelir.
1. Uygulanacak kâr hadlerinin tâyini:
1963 takvim yılı gelirleri hakkında ortalama kâr haddi esasına göre kazanç tesbitinde nazara alınacak ortalama kâr hadleri, 64 seri sayılı Vergi Usul Genel Tebliği ile yeniden tesbiti derpiş edilmiş olan 1963 - 1965 yıllarına ait ortalama kâr hadleridir.
EN
TR
