14 Bağımsız Denetim Standardı (BDS) 402 - Hizmet Kuruluşu Kullanan Bir İşletmenin Bağımsız Denetiminde Dikkate Alınacak Hususlar

(1) Bu Tebliğ, 26/9/2011 tarihli ve 660 sayılı Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

(1) Bu Tebliğde geçen;

a) Başkan: Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Başkanını,

b) Denetçi: Bağımsız denetçiyi,

c) Denetim: Bağımsız denetimi,

ç)  Kurum: Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunu

ifade eder.

(1) Bu Tebliğin yayımı tarihine kadar 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 1 inci maddesine göre mevcut mevzuat hükümleri çerçevesinde yürütülen bağımsız denetim faaliyetleri, bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde yürütülmüş kabul edilir.

Yürürlük

(1) Bu Tebliğ 1/1/2013 tarihinde ve sonrasında başlayacak hesap dönemlerinden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

(1) Bu Tebliğ hükümlerini Kurum Başkanı yürütür.

BAĞIMSIZ DENETİM STANDARDI 402

HİZMET KURULUŞU KULLANAN BİR İŞLETMENİN BAĞIMSIZ DENETİMİNDE DİKKATE ALINACAK HUSUSLAR

Bağımsız Denetim Standardı (BDS) 402 “Hizmet Kuruluşu Kullanan Bir İşletmenin Bağımsız Denetiminde Dikkate Alınacak Hususlar”, BDS 200 “Bağımsız Denetçinin Genel Amaçları ve Bağımsız Denetimin Bağımsız Denetim Standartlarına Uygun Olarak Yürütülmesi” ile birlikte dikkate alınır.

Giriş

Kapsam

1. Bu Bağımsız Denetim Standardı (BDS), hizmet alan işletmenin bir veya daha fazla hizmet kuruluşu kullanması durumunda, hizmet alan işletme denetçisinin yeterli ve uygun denetim kanıtı elde etme sorumluluğunu düzenler. Bu BDS, “önemli yanlışlık” risklerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesini sağlayacak şekilde, finansal tabloların hazırlanmasıyla ilgili işletmenin iç kontrol sistemi dâhil olmak üzere hizmet alan işletmenin tanınmasında ve bu risklere karşılık vermek üzere müteakip denetim prosedürlerinin tasarlanması ve uygulanmasında hizmet alan işletme denetçisinin BDS 315¹ ve BDS 330²’u nasıl uygulayacağını düzenler.

2. Birçok işletme belirli bir görevin bir işletmenin yönlendirmesi altında yerine getirilmesinden, işletmenin birimlerinin veya fonksiyonlarının tamamının yerine ikame edilmesine kadar (vergisel uyum hizmetleri fonksiyonu gibi) faaliyetlerinin çeşitli yönleri itibarıyla geniş bir yelpazede dışarıdan hizmet alır. Bu tür kuruluşlarca sağlanan hizmetlerin çoğu işletmenin faaliyetlerinin bir parçasıdır, ancak bu hizmetlerin tamamı denetimle ilgili değildir.

3. Bir hizmet kuruluşunca sağlanan hizmetler ve onlar üzerindeki kontrollerin, hizmet alan işletmenin finansal tabloların hazırlanmasına ilişkin bilgi sisteminin bir parçası olması hâlinde, bu hizmetler hizmet alan işletmenin finansal tablolarının denetimiyle ilgili kabul edilir. Hizmet kuruluşundaki kontrollerin çoğu muhtemelen hizmet alan işletmenin finansal tablolarının hazırlanmasıyla ilgili bilgi sisteminin veya varlıkların korunmasına ilişkin kontroller gibi ilgili kontrollerin bir parçasıdır. Bir hizmet kuruluşunun sağladığı hizmetler, aşağıdakilerden herhangi birini etkilemesi hâlinde, işletmenin bilgi sisteminin bir parçası olarak değerlendirilir:

(a) Önemli işlem sınıfları, hesap bakiyeleri ve açıklamalarla ilgili bilgilerin, hizmet alan işletmenin bilgi sisteminde nasıl bir yol izlediği; manuel olarak mı yoksa BT kullanarak mı akış gösterdiği ve defteri kebir ve yardımcı defterlerden mi yoksa bunlar dışındaki kaynaklardan mı elde edildiği. Bu husus, hizmet kuruluşunun hizmetlerinin aşağıdakileri etkilediği durumları da içerir:

(i) Hizmet alan işletmenin işlemlerinin nasıl başlatıldığı, işlemlerle ilgili bilgilerin nasıl kaydedildiği, işlendiği, gerektiğinde nasıl düzeltildiği, defteri kebire nasıl aktarıldığı ve finansal tablolarda nasıl raporlandığı ve

(ii) İşlemler dışındaki olay veya şartlarla ilgili bilgilerin nasıl kayıt altına alındığı, işlendiği ve hizmet alan işletme tarafından finansal tablolarda nasıl açıklandığı.

(b) Muhasebe kayıtları, hizmet alan işletmenin finansal tablolarındaki belirli hesaplar ve 3(a) paragrafında yer alan bilgi akışlarıyla ilgili diğer destekleyici kayıtlar.

(c) Hizmet alan işletmenin, 3(b) paragrafında tanımlanan kayıtlardan yola çıkarak finansal tablolarını hazırlamak için kullandığı finansal raporlama süreci (bunun açıklamalarla ve önemli işlem sınıfları, hesap bakiyeleri ve açıklamalarla ilgili muhasebe tahminleriyle olan ilgisi dâhil) ve