Başvuru
3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümleri çerçevesinde, yerli üreticiler Feryal Fermuar Tekstil Yan Ürünleri Ltd.Şti, Fertaş Fermuar San. A.Ş., Roza Tekstil Fermuar San. ve Tic. A.Ş., İnci Fermuar San. ve Tic. A.Ş., Ruba Fermuar San. A.Ş., Orel Fermuar Tekstil Ltd.Şti., Fermaş Fermuar Tekstil San. ve Tic. A.Ş., Neto Fermuar Aksesuar San. Tic. A.Ş., Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) menşeli kayarak işleyen fermuarların Türkiye'ye dampingli fiyatlarla ithal edildiği ve bu durumun yerli üretime zarar verdiği iddiasıyla, bu ülke menşeli söz konusu maddelerin ithalatına karşı önlem alınması istemiyle başvuruda bulunmuşlardır. Başvuru, diğer üreticiler olan Net Fermuar San. ve Tic. A.Ş., Say Fermuar Konf. Yan Ur. San. ve Tic. Ltd. Şti., Hür Fermuar Ltd. Şti., Yılmaz Fermuar San. ve Tic. Ltd. Şti., Osi Fermuar San. ve Tic. Ltd. Şti., Nur Fermuar San. ve Tic. Ltd. Şti., Lid-fer Lider Fermuar Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul Fermuar San. A.Ş., Titbaş Tekstil ve Konf. San. Tic. A.Ş., Akşen Fermuar Turizm San. Tic. Ltd. Şti., Enis Fermuar Tic. ve San. Ltd. Şti., Fersan Fermuar Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti., Bronz Fermuar Tekstil Ur. San. ve Tic. Ltd. Şti., Ekol Fermuar, Hilal Fermuar Tekstil Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti., Taç Fermuar San. ve Tic. Ltd. Şti., Mega Fermuar San. Tic. Ltd. Şti., Bfs Tekstil Ur. San. Dış Tic. Ltd. Şti., Sentez Tekstil Yan Ürünler Ltd.Şti., Hattapoğlu Fermuar San. ve Tic. Ltd. Şti., Zipsan Fermuar San. ve Tic. A.Ş., Bir Fermuar San. ve Tic. Ltd. Şti., Aksmar Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti., Botan Fermuar Tekstil Ltd. Şti. tarafından da desteklenmektedir.
Başvuru Konusu Madde
Başvuru konusu ürünler genellikle hazır giyim ürünleri ve triko giyimiyle ayakkabı sektöründe, saraciye üretiminde, ev tekstili vb. alanlarda ürünlerin açılıp kapanan kısımlarında bu fonksiyonu yerine getirmek ve/veya estetik görünüm kazandırmak amacıyla kullanılan, kayarak işleyen fermuarlardır. Söz konusu ürünler 9607.11 ve 9607.19 gümrük tarife pozisyonlarında(GTP) yer almaktadır.
Bahse konu GTP'ler yalnızca bilgi amaçlı olarak verilmiş olup, bağlayıcı değildir.
Başvurunun Desteklenmesi
Başvuru aşamasında sunulan delillerden, şikayetçi firmaların Türkiye toplam benzer mal üretiminin %28 ini, başvuruyu destekleyen firmaların ise benzer mal üretiminin %33 ünü gerçekleştirdikleri tesbit edilmiştir. Böylece, yerli üretim dalının destek oranı %61 olduğundan, Yönetmelik'in 20 nci maddesi çerçevesinde, şikayetçilerin yerli üretim dalını temsil yeteneğini haiz oldukları anlaşılmıştır.
Damping İddiası
ÇHC pazar ekonomisi uygulayan ülke olarak değerlendirilmemektedir. Öte yandan, normal değer tesbitinde kullanılacak üçüncü ülke bilgilerine ulaşılamadığından normal değer, benzer malın birim imalat maliyetine genel, idari ve satış giderleri ile makul bir karın eklenmesi temelinde belirlenmiştir.
Söz konusu ürünlerin Türkiye'ye ihraç fiyatı olarak ÇHC'den Türkiye'ye ihracatı gösteren DİE istatistiklerinde yer alan birim fiyatlar esas alınmıştır. CİF ihraç fiyatı gerekli ayarlamalar yapılarak FOB fiyat düzeyine getirilmiştir.
Fiyat karşılaştırması, mümkün olduğu ölçüde aynı aşamada, normal değer ile Türkiye'ye ihraç fiyatları üzerinden yapılmış ve bu suretle hesaplanan damping marjlarının önemli oranlarda olduğu görülmüştür.
Zarar ve Nedensellik İddiası
ÇHC menşeli, şikayet konusu ürünler ithalatının 2003 yılında mutlak anlamda ve yurtiçi tüketime göre artış gösterdiği, 2003 yılında 2001 yılma göre yerli üretimin pazar payı azalırken CHC'nin pazar payında artış olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu ülkeden yapılan ithalatın fiyatlarının yerli üretim dalının fiyatlarının önemli ölçüde altoda kaldığı ve yerli üretim dalının fiyatlarını yüksek oranda kırdığı görülmüştür.
2003 yılında yerli üretim dalının dönem sonu stoklarında, yurtiçi satış fiyatlarında, karlılığında ve pazar payında ciddi olumsuzluklar görülmektedir.
Bu durum sonucunda, başvuru aşamasında sunulan delillerden, yerli üretim dalının göstergelerinde dampingli ithalat nedeniyle bozulma olduğu tespit edilmiştir.
Karar ve İşlemler
Yapılan inceleme sonucunda, başvurunun yeterli bilgi, belge ve delilleri içerdiği anlaşıldığından, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu'nca 18/05/2004 tarihinde, ÇHC menşeli söz konusu ürünler için, Yönetmelik'in 20 nci maddesi çerçevesinde soruşturma açılmasına karar verilmiştir.
Soruşturma, Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecektir.