A. İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDEN DOĞAN İADE TALEPLERİ
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin 2 numaralı fıkrasında 43691 sayılı Kanunla2 yapılan değişiklik ile indirimli orana tabi işlemler dolayısıyla yüklenilen, yılı içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek sınırı aşan verginin mükelleflere iadesi imkanı getirilmiş, iade uygulamasının usul ve esaslarına ilişkin düzenlemeler, 743 ve 764 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğleri ile yapılmıştır.
08/02/2002 tarihli ve 24665 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2002/3606 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile indirimli orana tabi işlemlerde iade edilecek verginin alt sınırı 2001 yılı için 4 milyar lira olarak belirlenmiş; 2002 ve izleyen takvim yıllarında iade edilecek miktarın alt sınırının ise bir önceki yılda geçerli tutarın Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle tespit edileceği bükme bağlanmıştır.
Buna göre, sözü edilen Kanunun 29 uncu maddesinin 2 numaralı fıkrasının Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak, 2001 ve izleyen takvim yıllarında, indirimli orana tabi işlemlerle ilgili iade talepleri konusunda aşağıdaki şekilde işlem yapılması uygun görülmüştür:
1. 2002/3606 sayılı Kararnamenin eki Karara göre, 2001 takvim yılında gerçekleştirilen indirimli orana tabi işlemler dolayısıyla yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisinin 4 milyar lirayı aşan kısmı iade edilecek; izleyen takvim yıllarında ise bu tutar, bir önceki yıldaki tutarın Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle tespit edilecek ve yeniden Kararname yayımlanmasına gerek olmaksızın uygulanacaktır. Bu şekilde yapılacak hesaplamada, 50 milyon lira ve daha düşük tutarlar dikkate alınmayacak, 50 milyon liradan fazla olan tutarlar ise, 100 milyon liranın en yakın katına yükseltilecektir.
2. İndirimli orana tabi teslim ve hizmetlerde bulunan mükellefler, bu işlemleri dolayısıyla yüklendikleri ve yılı içerisinde indirim yoluyla telafi edemedikleri iade edilecek katma değer vergisi tutarını, 74 ve 76 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde belirlenen usul ve esaslara göre hesaplayacaklardır. Mükellefler, sözü edilen Genel Tebliğlerdeki açıklamalara uygun olarak hesaplanan ve ilgili yıl için geçerli alt sınırı aşan iade tutarlarını, izleyen yılın Kasım dönemine kadar (bu dönem dahil) verilecek 1 numaralı katma değer vergisi beyannamelerinin herhangi birisinde, sonraki döneme devreden vergi tutarından çıkarılmak suretiyle iadesini talep edebileceklerdir.
3. İndirimli orana tabi işlemlerden doğan ve Bakanlar Kurulunca belirlenen miktarı aşan kısım, 84 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin5 I. bölümünde belirlenen genel esaslar çerçevesinde nakden veya mahsuben iade edilir. Sözü edilen Tebliğin (1.2.) bölümündeki incelemesiz ve teminatsız nakit iade yapılmasına ilişkin limit, 2001 yılındaki indirimli orana tabi işlemlerden doğan iadeler için 2 milyar lira olarak uygulanır. İndirimli orana tabi işlemlerden doğan iadeler için aynı Tebliğin (1.1.3.) bölümündeki mahsup talebinde aranılan belgeler yerine
- İlgili yıldaki alış ve satış faturaları listesi,
- Yıllık iade tutarının hesaplanmasına ilişkin tablo
aranır.
4. İlgili yılın Ocak-Kasım arasındaki dönemlerde verilecek beyannamelerde iade hakkını kullanmayıp yüklendiği vergileri indirim konusu yapmayı tercih eden mükelleflerin, daha sonra düzeltme beyannameleri ile iade talebinde bulunmaları söz konusu değildir
B. KATMA DEĞER VERGİSİNDE TEVKİFAT UYGULAMASI
1. Hurda Metal Teslimlerinde Tevkifat Uygulaması
Hurda metal teslimlerinde uygulanmakta olan katma değer vergisi tevkifatının oranı ve kapsamı ile ilgili olarak, bu Tebliğin yayımını izleyen ayın başından itibaren geçerli olmak üzere;
- hurda metal alımlarında teslim bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin % 90'ının alıcı tarafından tevki fal uygulanmak suretiyle sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi, % 10’unun ise satıcıya ödenmesi,
- hurda olarak alışlarında tevkifat uygulanan demir, bakır, alüminyum, pirinç, kurşun, teneke gibi metallerin külçe haline getirilerek satılması durumunda da yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde tevkifat uygulanması,
uygun görülmüştür.
Öte yandan 70 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde6 belirtildiği üzere, genel ve katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettiği birlikler ve kamu iktisadi teşebbüsleri tarafından yapılan hurda metal teslimlerinde katma değer vergisi tevkifatı uygulanmayacaktır.