1. Konu
9/1/2008 tarihli ve 26751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak 1/4/2008 tarihinde yürürlüğe giren Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliğin (Bundan sonra Yönetmelik olarak anılacaktır.) üçüncü bölümünde müşterinin tanınmasına ilişkin esaslar yer almaktadır.
Yönetmeliğin, 15/4/2008 tarihli ve 26848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle değişik Geçici 2 nci maddesinde yükümlülerin, Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sürekli iş ilişkisi içinde bulundukları müşterilerinin kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerini 31/12/2008 tarihine kadar Yönetmeliğe uygun hale getirmeleri gerektiği ve maddenin uygulanmasında yükümlü grupları itibarıyla yapılacak işlemlerin kapsamı, sürelerin yeniden belirlenmesi, uygulamaya ilişkin diğer usul ve esaslar konusunda Maliye Bakanlığı’nın yetkili olduğu belirtilmiştir.
Anılan hükmün Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden yükümlülerin, 1/4/2008 tarihi itibarıyla sürekli iş ilişkisi içinde bulundukları müşterilerinin kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerinin Yönetmeliğe uygun hale getirilmesi ile kimlik tespiti kapsamındaki diğer açıklamalar bu Tebliğin konusunu oluşturmaktadır.
2. Sürekli İş İlişkisi Kapsamında Alınması ve Teyidi Gereken Bilgiler
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan yükümlülerin, gerçek kişi müşterilerinden sürekli iş ilişkisi1 kapsamında alması ve doğruluğunu teyit etmesi gereken bilgiler Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde sayılmış olup aşağıda gösterilmiştir.
a) Adı, soyadı
b) Doğum yeri ve tarihi
c) Anne ve baba adı
d) Uyruğu
e) Kimlik belgesinin türü ve numarası
f) Adresi
g) Varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi
h) T.C. Kimlik numarası (Türk vatandaşları için)
i) İmza örneği
j) İş ve mesleğine ilişkin bilgiler
Yukarıda sayılan bilgilerden;
• (a, b, c, d ve e) bentlerinde belirtilenler; Türk uyruklular için T.C. nüfus cüzdanı, T.C. sürücü belgesi veya pasaport, Türk uyruklu olmayanlar için pasaport, ikamet belgesi veya Bakanlıkça uygun görülen başka bir kimlik belgesi ile
• Adres; yerleşim yeri belgesi, ilgili adına düzenlenmiş elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren bir hizmete ilişkin olan ve işlem tarihinden önceki üç ay içinde düzenlenmiş fatura, herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen belge veya (Tebliğin 4 üncü bölümünde detaylı olarak gösterilen) Başkanlıkça uygun görülen diğer belge ve yöntemlerle
• Diğer iletişim bilgileri; bu araçları kullanarak ilgiliyle irtibat kurmak suretiyle
teyit edilecektir.
Gerçek kişiler dışındaki müşterilerin (Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler, dernek ve vakıflar gibi) sürekli iş ilişkisi kapsamında alınması ve doğruluğunun teyit edilmesi gereken kimliğe ilişkin bilgileri ve diğer hususlar da Yönetmeliğin 7 ila 26 ncı maddelerinde gösterilmiş bulunmaktadır.
Buna göre yükümlülerin, Yönetmeliğin yukarıda bahsedilen hükümleri çerçevesinde ve 5 sıra numaralı Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği’ni2 de göz önünde bulundurmak suretiyle 1/4/2008 tarihinden itibaren sürekli iş ilişkisi tesis ettikleri müşterilerinin kimliğe ilişkin bilgilerini almaları ve bunlardan teyidi gerekenlerin, uygun şekilde teyidini yapmaları gerekmektedir.
Örnek:
(A) Bankası, 2008 yılının Ağustos ayında, bir kamu kurumunun çalışanlarına maaş hesabı açılması amacıyla toplu müşteri kabulü yoluyla iş ilişkisi tesis etmiştir. Bu çerçevede (A) Bankası, kendisine maaş ödemesi yapılacak gerçek kişilerin;
- Adı, soyadı,
- Doğum yeri ve tarihi,
- Anne ve baba adı,
- Uyruğu,
- T.C. Kimlik numarası (Türk vatandaşları için),
- İşyeri veya ikametgah adresi,
- Varsa telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresi
bilgilerini alacaktır. Bu bilgilerden, ilgili kamu kurumu tarafından maaş ödemesi yapılacak kişilerin isimleri ile birlikte kurumun açık adresinin (A) Bankasına bildirilmesi, çalışanların adres bilgilerinin teyidi için yeterlidir.3
3. 1/4/2008 Tarihinden Önce Sürekli İş İlişkisi Tesis Edilen Müşterilerin Kimlik Tespiti Kapsamındaki Bilgilerinin Yönetmeliğe Uygun Hale Getirilmesinde Süre
Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesiyle Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 1/4/2008 tarihinden önce sürekli iş ilişkisi tesis edilen ve söz konusu tarihten önce yürürlükte bulunan mevzuata göre kimlik tespiti yapılmış olan müşterilerin, kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerini Yönetmelikle ihdas edilen yeni düzenlemelere uygun hale getirmeleri için yükümlülere 31/12/2008 tarihine kadar süre tanınmıştı.
Yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden; 1/4/2008 tarihinden önce sürekli iş ilişkisi tesis edilen müşteriler için anılan sürenin 1/6/2009 olarak yeniden belirlenmesi kararlaştırılmıştır. Buna göre yükümlüler, 1/4/2008 tarihi itibarıyla sürekli iş ilişkisi içinde bulundukları müşterilerinin kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerini 1/6/2009 tarihine kadar Yönetmeliğe uygun hale getirmek zorundadırlar.