- Doküman Bilgileri
- İndirme seçenekleri
- Referans kopyala
- Görüntüleme Ayarları
-
-
ᴀ⇣ Yazı karakterini küçült
Konsolide metin - yürürlükte değil (Sürüm: 2)
Kurum: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Kabul Tarihi: 06.01.2022
Yürürlüğe Giriş Tarihi: 10.01.2022
Son Değişiklik Tarihi: 02.01.2023
Bu Sürümün Yürürlük Tarihi: 02.01.2023 - 02.01.2023
Aşağıda bir kısmını gördüğünüz bu dokümana sadece Standart, Profesyonel veya Profesyonel + pakete abone olan üyelerimiz erişebilir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
(1) Bu Uygulama Talimatının amacı, Merkezi Olmayan Nakit Yönetimi depolarının açılış, çalışma ve işleyişine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
(1) Bu Uygulama Talimatı, Merkezi Olmayan Nakit Yönetimi depolarında gerçekleştirilen iş ve işlemleri kapsamaktadır.
(1) Bu Uygulama Talimatı, 14/01/1970 tarihli ve 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4’üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (f) alt bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
(1) Bu Uygulama Talimatında geçen;
a) Banka: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunun un 3’üncü maddesinde tanımlanan bankaları,
b) Banknot: Türk lirası kağıt paralarını,
c) Banknot İşleme Sistemi (BİS): Dolaşımdan dönen banknotları güvenlik özellikleri ile tekrar tedavüle verilmeye uygunluk kriterlerine göre kontrol eden, adedi olarak sayan, ayıran ve raporlayan sistemi,
ç) BİS Raporu: BİS’in günlük veya vardiya bazında işletim verisini içeren çıktıyı,
d) BİST: Borsa İstanbul A.Ş.’yi,
e) Deste: Aynı cinsten yüz adet kupürün bir arada bantlanmış halini,
f) DİBS: Devlet İç Borçlanma Senetlerini,
g) EFT (Elektronik Fon Transfer) Sistemi: İşlemlerin Türk lirası üzerinden gerçekleştiği, TCMB nezdinde kurulan, bankalar arası Türk lirası aktarım sistemi ve müşteriler arası Türk lirası aktarım sistemini,
ğ) EMKT (Elektronik Menkul Kıymet Transfer) Sistemi: TCMB nezdinde kurulan menkul kıymet aktarım sistemini,
h) Fersude banknot: Yeniden tedavüle verilemeyecek derecede eskimiş, yıpranmış, yıkanmış, boyanmış olan veya parça/köşe kaybı, kir, yırtık, delik, bant gibi fiziksel kusurlar ihtiva eden gerçek banknotu,
ı) HMVKŞ (Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama Şirketi): 28/03/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 7/A maddesi kapsamında taşınır ve taşınmazlar ile maddi olmayan varlıklara dayalı olarak, hasılatı T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığına aktarılmak üzere yurt içi ve yurt dışı piyasalarda kira sertifikası ihraç etmek üzere kurulan varlık kiralama anonim şirketini,
i) İşleme alanı: BİS’lerin bulunduğu ve banknotların BİS’ler aracılığıyla işlendiği alanı,
j) İşlenmemiş banknot: Banka tarafından nakit teslimatı kapsamında MONY deposuna alınmış, ancak henüz BİS’te işlenmemiş banknotu,
k) Kasa açılış-kapanış defteri: Kasa dairesinin açılış ve kapanış saatleri ile kasa açılış nedeninin MONY deposu yetkilileri tarafından kayıt altına alındığı ve imzalandığı, kasa dairesi içinde muhafaza edilen defteri,
l) Kasa dairesi: Fiziki kriterleri ve güvenlik özellikleri TCMB tarafından belirlenen, MONY deposu kapsamındaki işlenmemiş, uygun ve fersude banknotların muhafaza altına alındığı alanı,
m) Limit: Banka tarafından MONY deposunda bulundurulabilecek en fazla banknot tutarını,
n) Mesaj türü D07 - Depolar arası aktarım işlemi: EMKT Sisteminde bankanın kendi depoları arasında yapılan kıymet aktarımları için kullanılan mesajı,
o) Mesaj türü D09 - Depolar arası aktarım yetkisi yanıtı: EMKT Sisteminde TCMB tarafından gönderilen, ilgili depolar arası kıymet aktarımı için yetkinin verildiğini veya verilmediğini bildiren mesajı,
ö) Mesaj türü H07 - TCMB’ye NYS bildirimi: Banka tarafından TCMB’ye teslimatı yapılacak banknot bilgilerini, TCMB’den talep edilen banknot bilgilerini ve/veya MONY deposunda gerçekleştirilen işlem bilgilerini NYS kapsamında TCMB’ye göndermek için kullanılan, kullanım işlevine göre Tahsilat (TAH), Tediye (TED), İptal (IPT) veya MONY Mutabakat (MNY) olmak üzere dört farklı bölümden oluşan mesajı,
p) Mesaj türü H08 - Bankaya NYS bildirimi: TCMB tarafından bankaya gönderilen, kullanım işlevine göre Tahsilat Onay (THO), Tediye Onay (TDO), Hata (HAT), Uygun Mutabakatı (UMT) veya Düzensizlik Mutabakatı (DMT) olmak üzere beş farklı bölümden oluşan mesajı,
r) MONY: Merkezi olmayan nakit yönetimini,
s) MONY deposu: Banka tarafından TCMB’ce uygun görülen para grup merkezleri nezdinde tesis edilen ve bağlı bulunduğu TCMB Şubesi adına işlem yapılan yeri,
ş) MONY deposu yetkilisi: MONY deposunda imza gerektiren işlemler için banka tarafından yetkilendirilen ve “MONY Deposu Banka Tanıtım ve Yetki Formu”nda ismi yer alan görevliyi,
t) MONY teminat deposu: EMKT sistemine üye olan banka için bu sistemde açılan ve MONY deposu işlemleri için tesis edilen teminatların tutulduğu hesabı,
u) Mutabakat raporu: Banka tarafından MONY deposunda gerçekleştirilen tüm faaliyetleri içerecek şekilde kupür bazında düzenlenen ve MONY deposu yetkililerince imzalanarak kasa dairesi içinde muhafaza edilen raporu,
ü) Nakit çekilişi: Uygun banknotların deste olarak, banka tarafından ödemelerde kullanılmak üzere kasa dairesinden çıkartılmasını ve bankanın ilgili TCMB Şubesi nezdindeki Türk lirası mevduat hesabından çekilmesini,