6/12/2014 tarih ve 29197 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Merkezî Yönetim Harcama Belgeleri Hakkında Genel Tebliğ (Sayı: 2007/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ"in 1. maddesine göre aynı Tebliğin adı "Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği (Sıra No:24) Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri" olarak değişitirilmiştir.
1. Giriş
(1) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 33 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan Merkezî Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliği (Bundan böyle “Yönetmelik” olarak anılacaktır.) 31/12/2005 tarihli ve 26040 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak 1/1/2006 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
(2) Yönetmeliğin uygulanmasında kamu idarelerinde oluşan tereddütlerin giderilmesi, uygulama birliğinin sağlanması ve mevzuat değişiklikleri nedeniyle aşağıdaki açıklamaların yapılması uygun görülmüştür.
2. Harcama talimatı, ihale onay belgesi ve onay belgesi
(1) 5018 sayılı Kanunun 32 nci maddesi hükmüne göre kamu idarelerince bütçeden bir giderin yapılabilmesi harcama yetkilisinin harcama talimatı vermesiyle mümkündür. Harcama talimatlarında hizmet gerekçesi, yapılacak işin konusu ve tutarı, süresi, kullanılabilir ödeneği, bütçe tertibi ile gerçekleştirme usulü ve gerçekleştirmeyle görevli olanlara ilişkin bilgiler yer alır. Kamu ihale mevzuatına göre düzenlenmesi öngörülen ihale onay belgesi ile onay belgesinde de harcama talimatındaki bilgiler yer almakta ve ihale yetkilisi olarak harcama yetkilileri bu belgeleri imzalamaktadır. Daha açık bir ifade ile 5018 sayılı Kanuna göre harcama yetkilisi tarafından verilen harcama talimatı, kamu ihale mevzuatına göre ihale yetkilisi tarafından imzalanan ihale onay belgesi ya da onay belgesi özellikleri itibarıyla aynı nitelikte belgelerdir.
(2) Bu nedenle bütçeden yapılacak bir giderin ödenmesinde gider çeşidine ve alım şekline göre Yönetmeliğin ilgili maddelerinde belirtildiği şekilde harcama talimatı, ihale onay belgesi ya da onay belgesinden yalnızca birinin düzenlenmesi yeterlidir.
(3) Buna göre;
a) Kamu ihale mevzuatı gereğince ihale usulleri uygulanmak suretiyle yapılacak mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde ilgili uygulama yönetmeliklerinin ekinde standart form olarak belirlenen ihale onay belgesi1,
b) Kamu ihale mevzuatı gereğince doğrudan temin usulüyle yapılacak veya 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinde bu Kanuna tabi olmadığı belirtilen işlerde onay belgesi2,
c) İlgili mevzuata göre ödenmesi gereken görevden uzaklaştırılmış olanların açıkta kaldıkları sürelere ait aylıkları, kıdem tazminatı, huzur ücreti, konferans ücreti, kaçak olarak yakalanan eşya, uyuşturucu, silah ve mühimmatlar için verilecek ikramiyeler ile diğer ikramiye ve teşvik primleri ve benzeri ödemelerde ise Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan harcama talimatı (Ek-1),
ödeme belgesine bağlanır.
(4) Ayrıca, sınai, teknolojik, malî ve benzeri zorunluluklar nedeniyle yaklaşık maliyetin tespit edilemediği haller dışında, yaklaşık maliyet hesap cetveli veya yaklaşık bedelin tespitine ilişkin belgeler de yukarıda belirtilen ihale onay belgesi veya onay belgesi ile birlikte ödeme belgesine bağlanacaktır.
(5) Mevzuatı gereğince, Yönetmelikte bazı giderlerin (şehitlik tazminatı, yabancı dil tazminatı, 657 sayılı Kanun gereğince devlet memurlarına verilecek ödüller, kurs ve toplantılara katılma giderleri, siyasi partilere yapılacak ödemeler gibi.) ödenmesinde “başbakan”, “ilgili bakan”, “üst yönetici”, “atamaya yetkili amir” ve benzeri yetkililerden alınan onay veya yazının ödeme belgesine bağlanması hususuna yer verilmiştir. Anılan makamlardan alınan onay ve yazılar da harcama talimatında belirtilmesi gereken bilgilere yer verilerek düzenlenir. Bu durumda söz konusu ödemelerin yapılmasında ayrıca harcama talimatı aranmaz.
3. Fatura
(1) Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde tanımlanan “Faturaya” ilişkin açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.
a) Fatura ve fatura yerine geçen belgeler ile düzenlenme şekilleri, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229-237 nci maddelerinde açıklanmıştır. Söz konusu maddeler gereğince fatura yerine geçen belgeler olarak kabul edilen belgelerden perakende satış vesikası ile ödeme kaydedici cihazlara (yazar kasa) ait satış fişinde mal veya hizmeti alan ya da mal veya hizmetin teslim edildiği kişi veya idarenin adına ilişkin bilgilere yer verilmediğinden, Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde yapılan fatura tanımında söz konusu belgeler sayılmamıştır. Ancak, personelin bağlı bulunduğu kurumca tayin edilen bir personel veya ailesi ya da yakınları tarafından kaldırılan cenazeye ilişkin giderler ile belediye hudutları dışında taksi ile yapılan seyahat giderleri ve yabancı konuk ve heyetlerin ağırlanması için görevlendirilen personel veya mihmandarlar tarafından yapılan temsil ve ağırlama giderlerinin ödenmesinde perakende satış fişi veya ödeme kaydedici cihazlara ait satış fişi fatura yerine kabul edilebilecektir.