Bilindiği gibi, 02.01.2004 gün ve 25334 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5035 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla 21.07.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 40, 51, 103 ve 106 ncı maddelerinde değişiklik yapılmıştır.
5035 sayılı Kanunla yapılan düzenlemelerin uygulamasına ilişkin olarak aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
I- 6183 SAYILI KANUNUN DEĞİŞEN MADDELERİ:
A- 40 ıncı Maddedeki Değişiklik:
6183 sayılı Kanunun “Ödeme şekli, makbuz” başlıklı 40 ıncı maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Maliye Bakanlığı, ödemenin özel ödeme şekilleri kullanılmak suretiyle yapılması zorunluluğunu getirmeye yetkilidir. Bu yetki; tahsil daireleri, amme alacağının türü, ödeme zamanı ve bulunduğu safhalar itibarıyla topluca veya ayrı ayrı kullanılabilir.''
Bu yetkinin kullanımı ile ilgili açıklamalar bilahare duyurulacaktır.
B- 51 inci Maddedeki Değişiklik:
6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
“MADDE 51
Amme alacağının ödeme müddeti içinde ödenmeyen kısmına vadenin bitim tarihinden itibaren her ay için ayrı ayrı yüzde dört oranında gecikme zammı tatbik olunur. Ay kesirlerine isabet eden gecikme zammı günlük olarak hesap edilir.
Gecikme zammı bir milyon liradan az olamaz.
Gecikme zammı; 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre uygulanan vergi ziyai cezalarında bu madde uyarınca belirlenen oranda, mahkemeler tarafından verilen ve ceza mahiyetinde olan âmme alacaklarında ise bu oranın yarısı ölçüsünde uygulanır. Bunların dışındaki ceza mahiyetinde olan amme alacaklarına gecikme zammı tatbik edilmez.
28.07.1953 tarihli ve 8469 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Bakanlar Kurulu, gecikme zammı oranlarını aylar itibarıyla topluca veya her ay için ayrı ayrı, yüzde onuna kadar indirmeye, gecikme zammı oranı ile gecikme zammı asgari tutarını iki katına kadar artırmaya, ayrıca gecikme zammı oranını aylar itibarıyla farklı olarak belirlemeye ve gecikme zammını bileşik faiz usulüyle aylık, üç aylık, altı aylık veya yıllık olarak hesaplatmaya yetkilidir."
Maddenin yeni haline ilişkin uygulamalar aşağıdaki açıklamalar doğrultusunda yapılacaktır.
1- Gecikme Zammının Hesaplanması:
Gecikme zammının hesaplanmasıyla ilgili çıkarılan 378, 381 ve 428 Seri No.lu Tahsilat Genel Tebliğlerinde yapılan açıklamalar uygulanmaya devam edilecektir. Ancak, bu genel tebliğlerde ay kesirlerinin tam aya iblağ edilmesine (tamamlanmasına) dair açıklamalar 5035 sayılı Kanunun yürürlüğe girdisi 02.01.2004 tarihi itibariyle uygulamadan kalkmıştır.
Bu itibarla, vadesinde ödenmeyen amme alacaklarına vade tarihinden ödendiği/tahsil edildiği tarihe kadar geçecek süte için uygulanacak gecikme zammı tam aylar için aylık esasa; ay kesirleri için ise günlük esasa göre hesaplanacaktır. Bu hesaplamalarda ödeme tarihinin sürene dahil edilmesi, vade tarihinin ise süreye dahil edilmemesi gerekmektedir.
a- Aylık Esasa Göre Gecikme Zammının Hesaplanması:
Kanuni süresinde ödenmeyen amme alacaklarına ilişkin gecikme zammının hesaplanmasında tam aylar için, eskiden olduğu gibi [(aylık gecikme zammı oranı) x (ay sayısı) x (gecikme zammı uygulanacak tutar)= aylık gecikme zammı tutarı] formülü kullanılacaktır.
b- Günlük Esasa göre Gecikme Zammının Hesaplanması:
Ay kesirleri için gecikme zammı, 5035 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 02.01.2004 tarihinden itibaren günlük esasa göre hesaplanacaktır.
i) Günlük Gecikme Zammı Oranının Belirlenmesi:
Günlük esasa göre gecikme zammı oranının belirlenmesinde aşağıdaki hususlara uyulacaktır.
- 1 ay 30 gün olarak dikkate alınacaktır.
- Günlük gecikme zammı oranı (geçerli aylık oran /30) formülüyle bulunacaktır.
- Bulunan bu katsayının virgülden sonraki ilk 6 hanesi hesaplamalarda kullanılacaktır.
- Katsayının virgülden sonraki 7. veya devam eden hanelerinde bir sayı bulunması halinde 6. hane bir üst sayıya tamamlanacaktır.
- Katsayının virgülden sonraki 7. veya devam eden hanelerinde bir sayı yok ise altıncı hane değiştiremeyecektir.
Örnek 1- Aylık gecikme zammı oranı %4 olduğunda, yukarıdaki formüle göre günlük gecikme zammı oranı [(4/100) / 30 =] 0,0013333333 olarak bulunmakladır.
Ancak bu örnekte, virgülden sonraki yedinci hanede bir sayı (3 sayısı) bulunduğundan altıncı hanedeki (3) sayısı (4) sayısına tamamlanarak günlük gecikme zammı oranı 0,001334 olarak dikkate alınacaktır.
ii) Günlük Gecikme Zammı Tutarının Hesaplama Formülü:
Günlük esasa göre gecikme zammının hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılacaktır.
(günlük gecikme zammı oranı) x (gün sayısı) x (gecikme zammı uygulanacak tutar)= ay kesri için (günlük) gecikme zammı tutarı
EN
TR
