Amaç
(1) Bu Tebliğin amacı; içme sütlerinin tekniğine uygun, hijyenik şekilde üretimi, depolanması, taşınması ve piyasaya arz edilmesini sağlamak üzere özelliklerini belirlemektir.
Kapsam
( l ) Bu Tebliğ içme sütlerini kapsar. Çiğ sütü kapsamaz.
Dayanak
( l ) Bu Tebliğ, 29/12/2011 tarihli ve 28157 üçüncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
( 1 ) Bu Tebliğde geçen;
a) Çeşni maddesi: Lezzet verme amacı ile kullanılan gıda ürünlerini,
b) Çiğ süt: 27/12/2011 tarihli ve 28155 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliğindeki çiğ süt tanımına uyan inek sütü, koyun sütü, manda sütü ve keçi sütünü,
c) Hermetik olarak kapatılmış ambalaj: Kapatıldığında içeriğini mikroorganizma girişine karşı koruyan ve geçirgen olmayan ambalajı,
ç) İçilebilir su: 17/2/2005 tarihli ve 25730 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelikte yer alan özelliklere uygun insan tüketimi amaçlı suları,
d) İçme sütü: Çiğ sütün; pastörizasyon, yüksek sıcaklıkta pastörizasyon, UHT veya sterilizasyon işlemlerinden biri uygulanarak elde edilen ve başka bir işleme gerek kalmadan tüketime sunulan sütü,
e) Laktozsuz süt: İçme sütlerindeki laktozun tekniğine uygun şekilde β-galaktozidaz enzimi ile glikoz ve galaktoza parçalanarak laktoz içeriği % 0,1 ve altına indirilmiş sütü,
f) Pastörizasyon: Çiğ süte en az 72 °C'de 15 saniye uygulanan kısa süreli yüksek sıcaklık veya en az 63 °C'de 30 dakika uygulanan uzun süreli düşük sıcaklık veya eşdeğer etkiyi sağlayan diğer zaman-sıcaklık koşullarının kombinasyonunu içeren ve bu uygulamalardan hemen sonra alkali fosfataz testi yapıldığında ürünlerin negatif reaksiyon gösterdiği işlemi,
g) Pastörize süt: Pastörizasyon işlemi uygulanarak üretilen ve üretiminden hemen sonra 6 °C'yi geçmeyecek sıcaklığa soğutulan içme sütünü,
ğ) Sterilizasyon: Oda sıcaklığında saklanabilen ticari olarak steril bir ürün üretmek amacı ile normal depolama şartlarında bozulmaya neden olacak tüm mikroorganizmaları ve sporlarını yok eden hermetik ambalajlı ürüne, en az 115 °C'de 13 dakika veya 121 °C'de 3 dakika gibi uygun zaman sıcaklık kombinasyonunda, yüksek sıcaklıkta uzun süreli uygulanan ısıl işlemi,
h) Sterilize süt: Ambalajlı süte sterilizasyon işlemi uygulanarak üretilen içme sütünü,
ı) Süt bazlı içecek: Miktar olarak son üründe en az yüzde elli oranında içme sütü içeren içeceği,
i) Ultra yüksek sıcaklık (UHT): 135 °C'den az olmayan kısa süreli yüksek sıcaklıkta sütün sürekli akışını içeren, aseptik koşullarda kapatılmış ambalajların oda sıcaklığında muhafaza edilmesi halinde, üründe canlı mikroorganizma veya gelişim kabiliyetine sahip sporların olmamasını sağlayan ısıl işlemi,
j) UHT süt: UHT işlemi uygulandıktan sonra aseptik koşullarda ambalajlara dolum yapılarak üretilen içme sütünü,
k) Yüksek sıcaklıkta pastörizasyon: 85°C ve üzerinde kısa süreli uygulanan ve bu uygulamalardan hemen sonra alkali fosfataz ve peroksidaz testi yapıldığında ürünlerin negatif reaksiyon gösterdiği işlemi,
l) Yüksek sıcaklıkta pastörize süt: Yüksek sıcaklıkta pastörizasyon işlemi uygulanarak üretilen içme sütünü,
m) Yabancı madde: Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin üretiminde kullanılan bileşenler dışındaki bulunabilecek her türlü organik ve/veya inorganik maddeyi,
ifade eder.
Ürün özellikleri
( 1 ) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin özellikleri aşağıdaki gibidir:
a) İçme sütü üretiminde kullanılan çiğ süt için Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
b) İçme sütlerinin üretiminde çiğ ve pastörize süt kullanılır.
c) Bu Tebliğ kapsamında piyasaya arz edilen sütlerin bileşimleri EK-l’e uygun olur.
ç) Bu Tebliğ kapsamındaki içme sütleri yabancı madde içermez.
d) Pastörize içme sütleri üretimden hemen sonra alkali fosfataz testine negatif, peroksidaz testine ise pozitif reaksiyon gösterir.
e) UHT içme sütleri kapalı ambalajında 30 °C'de 15 gün veya 55 °C'de 7 günlük inkübasyonun veya farklı bir yöntemin uygulanmasından sonra yapılan sterilizasyon kontrolünde mikrobiyal üreme göstermez.
f) Sterilize içme sütleri kapalı ambalajında 30 °C'de 15 gün veya 55 °C'de 7 günlük inkübasyonun veya farklı bir yöntemin uygulanmasından sonra yapılan sterilizasyon kontrolünde mikrobiyal üreme göstermez.
g) İçme sütünün yağ standardizasyonunu sağlamak için krema ilave edilebilir, krema ayrılabilir veya süt ilave edilebilir.
ğ) İçme sütlerinde laktoz içeriği azaltılabilir.
h) İçme sütlerine çeşni veya aroma vericiler ilave edilebilir.
ı) Bu Tebliğ kapsamında piyasaya arz edilen sütlerde süt yağı dışında hiçbir hayvansal yağ ve bitkisel yağ bulunmaz. Çeşnili sütlerde çeşni maddesi miktarı ile orantılı olarak bitkisel yağ bulunabilir.