Bu doküman Resmi Gazete dışında bir kaynakta yayınlanmıştır. Konsolide metin çalışmaları ilgili kaynak güncellendikçe sağlanabilmektedir.
1. AMAÇ
Bu Talimatın amacı, genetik yapısı değiştirilmiş organizma ve ürünlerinin ithalat, transit geçiş, boşaltma, işleme, ihracat, etiketleme, izleme, denetim ve kontrolüne dair usul ve esasları belirlemektir.
2. KAPSAM
Bu Talimat;
GDO ve ürünleri, GDM ve ürünleri ile GDO’lardan elde edilen ürünlerin ithalat, transit geçiş, boşaltma, işleme, ihracat, etiketleme, izleme, denetim ve kontrolüne,
Modern biyoteknolojik yöntemler kullanılmak suretiyle gen aktarılarak ticarete konu edilmesi muhtemel ürünlerin ve tohumlukların ithalat, transit geçiş, boşaltma, denetim ve kontrolüne,
dair hükümleri kapsar.
3. HUKUKİ DAYANAK
Bu Talimat;
5977 Sayılı Biyogüvenlik Kanunu, 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu, Genetik Yapısı Değiştirilmiş Organizmalar ve Ürünlerine Dair Yönetmelik, Gıda ve Yemin Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik, Bitkisel Gıda ve Yem İthalatının Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik, Bitkisel Gıda ve Yemin İhracatında Sağlık Sertifikası Düzenlenmesi ve İhracattan Geri Dönen Ürünler için Uygulama Yönetmeliği, Ülkeye Girişte Veteriner Kontrollerine Tabi Hayvan ve Ürünlere Dair Yönetmelik, Bitki Karantinası Yönetmeliği hükümleri ve Biyogüvenlik Kurulu Kararlarına, Tarım ve Orman Bakanlığı Biyogüvenlik Kararlarına (tamamı Biyogüvenlik Kararı olarak anılacaktır) dayanılarak hazırlanmıştır.
4. GENEL HÜKÜMLER
4.1 Modern biyoteknolojik yöntemler kullanılmak suretiyle gen aktarılarak ticarete konu edilmesi muhtemel ürünler, riskli ülkeler ve bu ürünlerin ithalat aşamasındaki GDO kontrollerinde uygulanacak analiz sıklıkları EK-1’de yer almaktadır.
4.2 Biyogüvenlik Kararlarının uygulamaya aktarılmasında Bakanlık talimatları dikkate alınır. Biyogüvenlik Kurulu ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nca onaylanan GDO’lar ve kullanım amaçları EK-2’de yer almaktadır.
4.3 GDO kontrollerinde; ithalatçı tarafından sunulacak, ürünün bileşen listesi ve GDO içeriği ile ilgili diğer belgeler dikkate alınır. Bileşen listesinde EK-1 de yer alan bir veya birden fazla ürün bulunması durumunda GDO kontrolleri yapılır.
4.4 EK-1 sayılı listede yer alan ürünlerin ithalatında; ithalatçı, üründe GDO varlığının olup olmadığına ilişkin ilgili orijin ülke veya yüklendiği ülke yetkili otoriteleri tarafından düzenlenmiş belge veya GDO analizlerinde uluslararası akredite bir laboratuvardan alınmış analiz raporu ibraz edebilir.
4.4.1 Bu belgelerde ithal edilecek ürünün adı, ürünün miktarı, ürünü tanımlayıcı bilgiler (parti/seri numarası, dökme ürünlerde taşıma aracı veya taşıma aracını tanımlayıcı bilgiler vb.) ile ithalatçı, ihracatçı veya üretici bilgilerinden en az biri yer almalıdır.
4.4.2 Yetkili otorite tarafından, üründe GDO varlığı olup olmadığına ilişkin yukarıda belirtilen belge düzenlenebileceği gibi ürünün gıda veya yem güvenliğini gösteren sertifikada da bu bilgiler bulunabilir.
4.4.3 Ürünün fiili ithalat işlemleri tamamlanmadan alıcı veya satıcısının değiştiği durumlarda, söz konusu belgedeki satıcı ve alıcı firma ve miktar bilgileri satış işlemlerine ait belgeler de dikkate alınarak kontroller gerçekleştirilir.
4.4.4 Ürünün GDO’lu olarak belgelendirilmesi durumunda GDO ve ürünlerinin miktarı ve içerdiği GDO çeşidiyle ilgili bilgiler de belgede yer almalıdır.
4.4.5 Ürünün GDO içermediğine ilişkin sunulacak belgede bu talimatın 4.4.1’inci maddesine ek olarak “GDO içermediğine” ve/veya “GDO’dan oluşmadığına” ve/veya “GDO’dan elde edilmediğine” dair vb. ifadeler yer almalıdır.
4.4.6 İthalatçı tarafından sunulan analiz raporlarında analizi yapılan parametreler (“GDO Tarama Analizi p35S, tNOS, pFMV vb. gibi Promotor, Terminatör” ve “p35S, tNOS, pFMV vb. gibi Promotor/Terminator içeren/içermeyen GD tipleri (GGBS’de Analize yetkili laboratuvarlar listesinin altında belirtilen GD tipler dahil”), tespit edilen GD tipleri ve miktarları ile analiz metotları da yer almalıdır. Analiz raporları “GDO Analiz Stratejisi Uygulama Talimatı” da dikkate alınarak değerlendirilir.
4.4.7 Ürünün üretildiği veya yüklendiği ülke haricindeki bir ülkede bulunan, GDO analizlerinde uluslararası akredite bir laboratuvardan alınan analiz raporları da geçerli olarak kabul edilir.
4.4.8 Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğünün internet sitesinde yer alan “Ülkelerde Sertifika Düzenlemeye Yetkili Otoriteler” veya ilgili ülkenin GDO konusunda yetkili diğer otoritesi tarafından belge düzenlenebilir. Belgeyi düzenleyen kurumun yetkili olup olmadığına ilişkin tereddüt hasıl olması durumunda ilgili ülkenin Büyükelçiliği/Konsolosluğundan teyit alınır.
4.4.9 Bu Talimatın 4.4üncü maddesinde tanımlanan belgelerde yalnızca sahtecilik veya tahrifat yapılarak Bakanlığı yanılttığı tespit edilenler hakkında 5977 sayılı Kanunun 15inci maddesi 4üncü fıkrası kapsamında işlem tesis edilir. Bakanlıkça yapılan analizler sonucunda belgenin doğrulanamaması bu kapsamda değerlendirilmez.