Bakanlığımıza intikal eden olaylardan, verilen veraset ve İntikal vergisi beyannamelerinde gösterilen değerler üzerinden hesaplanan verginin tahakkuk tarihinin tesbitinde tereddüde düşüldüğü anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1318 sayılı kanunla değişik 10 uncu maddesinde, ilk tarhiyatla ilgili verginin, beyannamelerin verildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içinde tarh edileceği, 19 uncu maddesinde de, tahakkuk tarihinden itibaren menkul mallara ait verginin bir senede ve iki eşit taksitte, gayrimenkul mallara ait verginin beş sene ve her sene bina ve arazi vergilerinin ödendiği aylarda olmak üzere iki eşit taksitte ödeneceği öngörülmüştür.
Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 25 inci maddesinde, beyan üzerinden alınan vergilerin tahakkuk fişi ile tarh ve tahakkuk ettirileceği, tahakkuk fişinin bir nüshasının mükellefe veyahut beyannameyi mükellef namına vergi dairesine tevdi edene verileceği ve 28 inci maddesinde de beyannamenin posta ile gönderilmesi halinde kesilecek tahakkuk fişinin mükellefe verilecek nüshasının kapalı zarf içinde beyannamede gösterilen adrese gönderileceği belirtilmiştir.
Veraset ve İntikal Vergisinin özelliği itibariyle tarh işleminin en geç on beş gün içinde yapılması öngörüldüğüne ve uygulamada tahakkuk fişi kullanılması kabul edildiğine göre, ilk tarhiyatla ilgili verginin:
1 - Beyannamenin elden alınmasını müteakip tahakkuk fişinin hemen düzenlenip bir nüshasının mükellefe veya onun adına beyannameyi vergi dairesine tevdi edene verildiği,
2 - Beyannamenin alınmasını müteakip tahakkuk fişinin hemen düzenlenerek elden verilmesi mümkün olmadığı veya beyanname esasen taahhütlü posta ile gönderilmiş bulunduğu takdirde vergi dairesi kayıtlarına girdiği tarihten itibaren onbeş günlük sürenin bittiği, gün tahakkuk edeceğini kabul etmek ve menkule isabet eden kısmını bu tarihten itibaren hesaplanacak bir yıllık dönem ile gayrimenküllere isabet eden kısmını da bu tarihten sonraki Emlâk Vergisi ödeme aylarına göre taksitlendirmek gerekmektedir.
Yukardaki 2 No. lu bentte sözü edilen hallerde tarh işleminin azami onbeş gün içinde tamamlanmasına vergi dairelerince itina gösterilecek ve kesilecek tahakkuk fişinin uygun bir yerine hesaplanan tahakkuk tarihi ayrıca işaretlenerek mükellefin bilinen adresine postalanacaktır.
Ancak, Veraset ve İntikal Vergisi beyannamelerinin, norma, veya ek sürelerde Emlâk Vergisi taksit ayları içinde ilgili vergi dairesine tevdii veya posta kanaliyle gelmesi ve yukarıda işaret edilen tahakkuk tarihinin de bu aylara tesadüf etmesi mümkündür.
Beyannamenin elden vergi dairesine tevdii üzerine kesilecek tahakkuk fişinin mükellefe veya beyannameyi getirene elden verilme tarihi Mayıs ayından önceki bir güne tesadüf ediyorsa; asgari bir aylık süre mevcut olduğundan, gayrimenkule ilişkin veraset ve intikal vergisi birinci taksidinin Mayıs ayı sonuna kadar ödeneceği, kendilerine hatırlatılmakla beraber, fiş üzerine de işaretlenecektir. Beyannamenin elden veya postadan alınması üzerine kesilecek tahakkuk fişinin posta ile gönderilmesi halinde tahakkuk tarihinden başka ilk taksit ödeme ayı da fiş üzerinde gösterilecektir.
Tahakkuk tarihinin Mayıs veya Kasım aylarına tesadüf etmesi halinde gayrimenkule isabet eden veraset ve intikal vergisi birinci taksitinin bu aylardan sonra gelen emlâk vergisi ödeme sürelerinde tahsil olunması uygun görülmüştür.