213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 257. maddesi ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı vergi kayıp ve kaçağını önlemek amacıyla, tutulmakta olan defter ve belgelere ilâve olarak tutulmasını veya düzenlenmesini uygun gördüğü defter veya belgelerin mahiyet şekil ve ihtiva edeceği hususları belirlemeye, bunlarda değişiklik yapmaya yetkili kılınmıştır.
Sözkonusu maddenin Bakanlığımıza verdiği bu yetkiye dayanılarak gerçek usulde vergilendirilen hizmet işletmelerinde adisyon kullanılması mecburiyeti getirilmiş ve adisyon kullanımına ilişkin usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir.
ADİSYON KULLANMAK ZORUNDA OLAN HİZMET İŞLETMELERİ
Masada servis yapılan ve gerçek usulde vergiye tabi olan;
- Kurumlar Vergisine tabi olan kurumlar tarafından çalıştırılan veya Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca bilânço veya işletme hesabı esasına göre defter tutulan ve alkollü içki servisi yapılan gece kulüpleri, diskotekler, barlar, pavyonlar, gazinolar, meyhaneler ve lokantalar gibi işletmeler,
- Alkollü içki servisi yapılmamakla birlikte Kurumlar Vergisi Kanunu’na tabi olan her türlü kurumlar tarafından çalıştırılan veya Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca bilânço usulüne göre defter tutulan lokanta, kafeterya, pastane, gazino gibi işletmeler,
adisyon kullanmak mecburiyetindedirler.
Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca işletme hesabı esasına göre defter tutulan ve alkollü içki servisi yapılmıyan lokanta, kafeterya, pastane, gazino gibi hizmet işletmelerinin adisyon kullanmak mecburiyetleri bulunmamaktadır. (Bu Genel Tebliğin uygulanmasında, alkollü bira servisi yapılan ve yukarıda belirtilen hizmet işletmeleri, içkili hizmet veren işletmeler olarak kabul edilecektir.)
Adisyon, sunulan hizmetin ve emtianın cins ve miktarını göstermek amacıyla düzenlenen bir belgedir. Adisyonlar anlaşmalı matbaalara bastırılarak kullanılacaktır. Adisyonlarda belirli bir ölçü aranılmayacak, işletmeler ihtiyaçlarına göre ölçüleri belirleyebileceklerdir.
Adisyonlar, müşteriden sipariş alınırken düzenlenecek ve müşterinin masasında, daha sonraki siparişler işlenmek üzere bırakılacaktır.
Adisyon kullanmak zorunda olan hizmet işletmelerinde ayrıca adisyon masası bulundurulması halinde, adisyonun her müşteri masası yerine adisyon masasında bulundurulması yeterlidir. Ancak, adisyon masasında bulundurulacak adisyonların kesin olarak müşteri masasına göre ayırımının (numaralanmasının) yapılarak düzenlenmesi gerekmektedir.
Hizmetin tamamlanmasından sonra adisyon müşteriye ibraz edilecek ve bu adisyona dayanılarak hesap ödenecektir. Ayrıca, müşterinin talebi beklenilmeksizin derhal fatura, fatura vermeyi gerektirmeyen hallerde de perakende satış fişi düzenlenerek adisyonun birinci örneği ile birlikte müşteriye verilecektir.
ADİSYONLARDA BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİLER
Adisyonlarda en az aşağıdaki bilgiler bulunacaktır.
1- Mükellefin adı, varsa ticaret ünvanı, iş adresi, vergi dairesi ve hesap numarası (sicil numarası);
2- Hizmetin ve emtianın cinsi, miktarı;
3- Adisyonun düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası;
4- Adisyonun basıldığı matbaa ile ilgili bilgiler.
Adisyonlar, kopyalı en az iki örnek olarak düzenlenecektir. İlk örneği, fatura veya perakende satış fişi ile birlikte müşteriye verilecek, ikinci örneği ise işletmede kalacaktır.
Adisyonlar en az yukarıda belirtilen bilgileri taşıyacak şekilde Defterdarlıklarca anlaşma yapılmış matbaalarda ilgili mevzuat esaslarına göre bastırılacaktır.
Anlaşmalı matbaalara bastırılmamış adisyonlar ile tarih yazılmamış, müşteri masasına veya adisyon masasına bırakılmamış adisyonlar hiç düzenlenmemiş sayılacaktır.
Daha önce, 164 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile perakende satış fişlerinin mükelleflerce, diledikleri takdirde adisyon olarak da kullanılabileceği şeklindeki düzenleme yürürlükten kaldırılmıştır. Bundan böyle perakende satış fişleri adisyon olarak kullanılmayacaktır.
ADİSYONLARLA İLGİLİ DİĞER HUSUSLAR
1- Vergi Usul Kanunu uyarınca vergi mükellefleri tarafından kullanılması zorunlu belgeler kapsamına alınan adisyon, 2978 sayılı Vergi İadesi Hakkında Kanun bakımından harcamaları tevsik edici belge olarak nazara alınmayacaktır. Diğer bir anlatımla adisyonlar tek başına vergi iadesinde geçerli belge sayılmayacaktır.
2- Sadece çay, kahve ve meşrubat satılan kahvehane, çay bahçesi ve çay ocağı gibi yerler bilânço veya işletme hesabı esasına göre deftere tabi olsalar veya kurumlar tarafından işletilseler bile bu işletmelerde adisyon kullanılmıyacaktır.
Bu yerlerden alkollü içki servisi yapılanlar ile bilânço esasında deftere tabi olanlar veya kurumlar tarafından işletilenlerde masalara servis yapılarak sandviç, poğaça, pasta, dondurma ve kuruyemiş gibi yiyecek maddeleri de satıldığı takdirde adisyon kullanılacaktır.
EN
TR
