Sıra No: 181 Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği

Vergi Usul Kanununun 353. maddesinin 1 ve 2 numaralı bentlerinde sayılan ve mükelleflerin kullanmak mecburiyetinde oldukları belgeler şunlardır: fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu, perakende satış vesikaları (perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazlarla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti) sevk irsaliyesi, yolcu listesi, taşıma irsaliyesi, günlük müşteri listesi.

Yukarıda yazılı belgelerin Vergi Usul Kanununun ilgili hükümlerinde belirtilen bilgileri taşımaları şarttır. Sözkonusu bilgilerin düzenlenen belgelerde yer almaması veya 159 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği gereğince notere tasdik ettirilmemesi veya Vergi Usul Kanunu Uyarınca Vergi Mükellefleri Tarafından Kullanılan Belgelerin Basım ve Dağıtımı Hakkında Yönetmelik esaslarına göre hazırlanmaması halinde, bu belgeler hiç düzenlenmemiş sayılacaktır.

Örneğin, yukarıda sayılan belgelerden taşıtta bulundurulması gereken irsaliye veya yolcu listelerinde düzenlenme tarihinin olmaması halinde, belge taşıtta bulundurulmamış sayılacaktır.

Maddenin ikinci fıkrasında da işyeri kapatma yetkisinin ve bu yetkinin mahalline devrine ilişkin usul ve esasların Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirleneceği hükme bağlanmıştır.

Maddenin üçüncü fıkrasında bu cezanın uygulanabilmesi, İdarenin mükellefe uyarıda bulunması şartına bağlanmıştır. Buna göre İdare, ikinci fıkrada belirtilen belgelerin kullanılmadığını veya bulundurulmadığını ikinci defa tespit ettiği takdirde, mükellefi bir yazı ile uyaracak ve tekerrürü halinde işyeri kapatma cezasının uygulanacağını bildirecektir.

Sözü edilen maddenin İkinci fıkrasındaki “kapatma yetkisine ve bu yetkinin mahalline devrine ilişkin usul ve esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenir.” hükmüne dayanılarak, bu konuda belirlenen usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.

1 - İnceleme elemanları veya yoklamaya yetkili olanlarca yapılan inceleme ve yoklamalarda mükelleflerin, Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesinin 1 ve 2 numaralı bentlerinde yazılı belgeleri kullanmadıklarına veya bu belgelerden irsaliye ve yolcu listelerini taşıtlarında bulundurmadıklarına ilişkin ayrı ayrı iki tespit yapıldığı takdirde, şu şekilde işlem yapılacaktır:

İkinci tespitten sonra, bu belgeleri kullanmama veya bulundurmamaya ilişkin cezai müeyyideler uygulanmakla birlikte bunun yanısıra mükellefe, ilgili vergi dairesi müdürlüğünce (bağlı vergi dairelerinde malmüdürlüğünce) bir UYARI YAZISI gönderilecektir.

Uyarı yazısında, bu yazının tebliğinden önceki tespitlere ilişkin yapılan işlemler kaydedilecek; bu yazının tebliğinden sonra üçüncü bir tespitin yapılması halinde, işyerinin Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca kapatılacağı açıkça belirtilecek ve yazıya daha önceki tespitlerle ilgili belge örnekleri eklenecektir.

İkinci tespit üzerine gönderilen uyarı yazısından sonra aynı mükellefin kullanmak veya bulundurmak zorunda olduğu belgelerden herhangi birini kullanmadığının veya bulundurmadığının üçüncü defa tespit edilmesi halinde, bu İşyeri için kapatma cezası uygulanacaktır.

2 - Mükellefe gönderilecek olan UYARI YAZISI, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre memur eliyle tebliğ edilecektir.

İkinci tespitten sonra kendilerine UYARI YAZISI gönderilmemiş olan mükellefler hak-kında, işyeri kapatma cezası uygulanamayacaktır.

3 - İşyerinin kapatılmasına esas teşkil edecek tesbitlerde, aynı neviden belge tesbiti aranılmayacaktır. Bu ceza, tesbite bağlı olduğu için maddede sayılan belgelerden herhangi birinin veya birkaçının kullanılmadığına veya bulundurulmadığına ilişkin olarak aynı işyeri ile ilgili ayrı ayrı üç tesbitin yapılmış olması, diğer bir anlatımla üç ayrı tutanağın düzenlenmiş olması gerekecektir.

Ancak denetime yetkili elemanlarca gidilen iş yerinde birden fazla tesbiti gerektiren fiilin bulunması halinde, tamamı için tek bir tutanağın düzenleneceği tabiidir.

4 - Mükelleflerin işyerleri, ilgili vergi dairesi müdürünün (bağlı vergi dairelerinde mal müdürünün) yazısı, defterdarın önerisi ve valinin onayı ile kapatılacaktır. Defterdarlığa gönderilecek yazıda, mükellef hakkında yapılan işlemler ve işyerinin kapatılmasını gerektiren nedenler açıkça belirtilecektir. Ayrıca bu yazıya, ilgili tutanaklar ve uyarı yazısı eklenecektir. Valilikçe verilen kapatma kararı, bir yazı ile ilgili vergi dairesine bildirilecektir.