Bazı mükellefler, Bakanlığımıza yapmış oldukları müracaatlarda, 1997 yılında banka ve benzeri finans kurumlarından elde ettikleri menkul sermaye iratlarını doğru olarak beyan edilmesine imkan sağlayacak bilgi ve belgeleri söz konusu kurumlardaki yığılmalar nedeniyle temin edememeleri gerekçesiyle bu gelirlere ilişkin beyanname verme süresinin uzatılmasını talep etmektedirler.
Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda 3946 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerle, 1/1/1997 tarihinden itibaren elde edilen, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının 5, 7, 12 ve 14 numaralı bentlerinde yazılı bulunan menkul sermaye iratlarının belli bir tutan aşması halinde yıllık beyanname ile beyan edilmesi mecburiyeti getirilmiştir.
Aynı Kanunun geçici 39 uncu maddesinin 5 numaralı bendi ile de yıllık beyanname ile beyanı gereken söz konusu gelirlerin, bu maddede belirlenen esaslar çerçevesinde Maliye Bakanlığınca hesaplanacak indirim oranının uygulanması suretiyle bulunacak kısmı, 31/12/1999 tarihine kadar vergiden istisna edilmiştir.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 121 inci maddesinde yıllık beyannamede gösterilen gelire dahil kazanç ve iratlardan bu Kanuna göre kesilmiş veya götürü usulde tespit edilmiş olan kazanç ve ücretler dolayısıyla ödenmiş bulunan vergilerin, beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisine mahsup edileceği, mahsup yapılan miktarın (Götürü usulde tespit edilen ticari ve mesleki kazançlar için ödenen vergi ile asgari zirai vergiden doğanlar hariç) gelir vergisinden fazla olduğu takdirde aradaki farkın vergi dairesince mükellefe bildirileceği ve mükellefin tebliğ tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatı üzerine kendisine red ve iade olunacağı belirtilmiştir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, sözü edilen menkul sermaye iratlarından tevkif yoluyla kesilen vergilerin beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisine mahsup edilebilmesi için 167 Sıra Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğinde yer alan açıklamalar doğrultusunda bankalarca vergi tevkifatı yapıldığını gösteren belgenin mükelleflerce yıllık beyannameye eklenmesi gerekmektedir.
Banka ve diğer finans kurumlarından elde edilen menkul sermaye iratlarının belgelendirilmesindeki güçlükler Bakanlığımızca zor durum kabul edilmiş olmakla birlikte 213 sayılı Vergi Usul Kanununda topluca beyanname verme süresini uzatan bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak Vergi Usul Kanununun 17 nci maddesinde yer alan hükme göre, zor durumda bulunmaları hasebiyle vergi muamelelerine müteallik ödevleri suresi içinde yerine getiremeyecek olan mükelleflerin beyan süresi bitmesinden önce ayrı ayrı müracaatta bulunmaları halinde, ancak kanuni sürenin bir katını geçmemek üzere, Maliye Bakanlığınca mühlet verilmesine imkan tanınmaktadır. Bu maddenin son fıkrasında da Maliye Bakanlığının mühlet verme yetkisini tamamen veya kısmen mahalli maliye teşkilatına devredebileceği düzenlenmektedir.
Bu olaya münhasır olmak üzere; zor durumda bulunduğunu belirterek 31 Mart 1998 tarihi mesai saati sonuna kadar bir dilekçe ile başvuran mükelleflere süre verilmesi konusunda defterdarlıklar yetkili kılınmıştır.
Buna göre;
1. Beyan etmek zorunda oldukları gelirleri sadece banka ve benzeri finans kurumlarından elde edilen menkul sermaye iratlarından oluşan mükelleflerin zor durumda bulunduklarına ilişkin yazılı başvurulan üzerine ilgili defterdarlıkça bir aya kadar süre verilebilecektir.
2. Menkul sermaye iratları dışında beyan etmek zorunda oldukları diğer gelirleri de bulunan mükellefler ise bu gelirleri için süresinde beyanname verecekler ancak tevsikinde güçlük çektikleri menkul sermaye iratları için defterdarlıklardan süre talebinde bulunabileceklerdir. Kendilerine süre verilmiş olan mükellefler, verilen sürenin sonuna kadar zor durum nedeniyle beyan etmedikleri gelirleri için ikinci bir beyanname verecekler, ancak bu beyannamede önceden beyan ettikleri gelirleri birleştirecekler ve bu şekilde oluşan matrahtan hesaplanan vergilerden ilk beyannameye göre tahakkuk etmiş vergileri mahsup edeceklerdir.
Tebliğ olunur.